Մեհեն
Եգիպտական դիցաբանության մեջ «Մեհեն» անունը (ղպտ.՝ Ⲙⲉϩⲉⲛ), որը նշանակում է «ոլորված», վերաբերում էր դիցաբանական օձ-աստծուն և սեղանի խաղին[1]։
Օձի աստված խմբագրել
Մեհենի մասին ամենավաղ հիշատակումները տեղի են ունենում Դագաղի տեքստերում[2]։ Մեհենը պաշտպանող աստվածություն է, որը պատկերված է որպես օձ, որը պտտվում է արևի աստծված Ռայի շուրջը գիշերվա ընթացքում իր ճանապարհորդության ժամանակ, օրինակ Ամդուատում[3]։
Ռ. Հանիգի գերմաներեն-եգիպտական բառարանում[4] ասվում է, որ Մեհեն (մհն) կամ Մեհենետ (մհնտ) օձը համարժեք է Ուրոբորոսին։
Օձ-աստծո և Մեհենի խաղի փոխհարաբերությունները խմբագրել
Անհայտ են աստվածության և Մեհենի խաղի ճշգրիտ հարաբերությունները։ Օրինակ՝ հայտնի չէ՝ խաղը բխում է դիցաբանական կերպարից, թե կերպարը՝ խաղից։
Հայտնի է, որ մեհեն անունով հայտնի երևույթը ավելի շուտ խաղ է պատկերում, քան կրոնական ֆետիշ, քանի որ դա ապացուցում են դամբարանների, խաղատախտակների ու սարքավորումների նկարների ուսումնասիրությունները։ Խաղի կանոններն ու եղանակը անհայտ են, թեև նոր ժամանակներում կանոններ են ստեղծվել՝ հիմնվելով խաղի գնահատականների վրա։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ Discussion of the game by University College London
- ↑ The Complete Gods and Goddesses of Ancient Egypt by R. Wilkinson 0-500-05120-8
- ↑ The Ancient Egyptian Books of the Afterlife by Erik Hornung 0-8014-8515-0
- ↑ Hannig, R. 1995. Die Sprache der Pharaonen: Großes Handwörterbuch Ägyptisch-Deutsch
Արտաքին հղումներ խմբագրել
- Ուսումնական տպագրվող pdf Մեհեն սեղանի խաղ՝ խաղի կանոններով և առաջարկներով, Բիրմինգհեմի թանգարանների և արվեստի պատկերասրահի դպրոցներ