Մեծ հույսեր (ֆիլմ, 1946)
«Մեծ հույսեր» (անգլ.՝ Great Expectations), Չարլզ Դիքենսի համանուն վեպի բրիտանական Էկրանավորում, որը բեմադրվել է 1946 թվականին՝ Դևիդ Լինի կողմից։ Համարվում է գրական ստեղծագործության էկրանավորման չափանիշ և Դիքենսի ստեղծագործությունների մոտիվներով լավագույն ֆիլմը[6][7][8]։ 1999 թվականին, բրիտանական կինոյի ինստիտուտը, «Մեծ հույսեր» ֆիլմը ներառեց ազգային կինեմատոգրաֆիայի պատմության լավագույն ֆիլմերի հնգյակում։
Մեծ հույսեր անգլ.՝ Great Expectations | |
---|---|
Երկիր | Միացյալ Թագավորություն |
Ժանր | դրամա[1] և վեպի էկրանավորում[2] |
Հիմք | Մեծ հույսեր[3][2] |
Թվական | 1946 |
Լեզու | անգլերեն |
Ռեժիսոր | Դևիդ Լին[1][4] |
Պրոդյուսեր | Էնթոնի Հեյվլոք-Ալան և Ռոնալդ Նիմ |
Սցենարի հեղինակ | Դևիդ Լին, Ռոնալդ Նիմ, Էնթոնի Հեյվլոք-Ալան և Քեյ Ուոլշ |
Դերակատարներ | Ջոն Միլս[4], Anthony Wager?[4], Ջին Սիմոնս[4], Valerie Hobson?[4], Ալեք Գինես, Մարտիտա Հանթ, Ֆինլեյ Քերրի, Ֆրենսիս Լ. Սալիվան, Bernard Miles?, Ֆրիդա Ջեքսոն, Թորին Թետչեր և Edie Martin?[5] |
Օպերատոր | Գայ Գրին |
Երաժշտություն | Walter Goehr? |
Մոնտաժ | Jack Harris? |
Պատմվածքի վայր | Լոնդոն[2] |
Նկարահանման վայր | Pinewood Studios |
Կինոընկերություն | Cineguild Productions? |
Տևողություն | 118 րոպե |
Սյուժե
խմբագրելՖիլմում վեպի խճճված սյուժեն կազմված է մի քանի հիմնական գծերից։ Փիփ անունով որբ տղան, որն ապրում է ծովի ափին՝ իր ավագ քրոջ տանը, գերեզմանատանը հանդիպում է մի սարսափելի տաժանակրի։ Տրվելով նրա սպառնալիքներին, նա տնից բերում է պահուստային ուտելիքներ և խարտոց` շղթաներից ազատվելու համար։ Սակայն, տաժանակիրը շուտով ընկնում է ոստիկանության ձեռքը և ուղարկվում է հեռավոր Ավստրալիա՝ պատիժը կրելու։
Հարուստ միսս Հևիշեմն արդեն երկար տարիներ է ինչ իր շքեղ առանձնատանը հեռացել է աշխարհից։ Փնտրում է խաղընկեր իր խորթ դստեր Էստելի համար։ Նրա ընտրությունը կանգ է առնում Փիփի վրա։ Տղան սիրահարվում է մեծամիտ աղջկան, որը դաստիարակված է տղամարդկանց սրտերը կոտրելու համար։ Որոշ ժամանակ անց միսս Հևիշը հրամայում է նրանց բաժանվել։ Էստելին ուղարկում են ֆրանսիական գիշերօթիկ սովորելու։
Անցնում են տարիներ։ Ջեգերս փաստաբանը հայտնում է Պիպին, որ իր հաճախորդը, որը ցանկացել է անհայտ մնալ, ցանկանում է Պիպին «փայլուն ապագա» ապահովել, ինչի համար նա պետք է մեկնի Լոնդոն և դառնա ջենտլմեն։ Երիտասարդը արագ հարմարվում է մայրաքաղաքին։ Նա չգիտեր, որ իր զվարճանքի միջոցները ոչ թե միսս Հևիշն է տրամադրում, այլ այն տաժանակիրը, որին ժամանակին օգնության ձեռք էր մեկնել…
Դերերում
խմբագրել- Ջոն Միլլս՝ մեծահասակ Փիփ
- Հոբսոն՝ մեծահասակ Էստելլա
- Էնթոնի Ուեյջեր՝ մանկուկ Փիփ
- Ջին Սիմոնս (դերասանուհի)՝ մանկուկ Էստելա
- Մայլզ, Բեռնարդ՝ Ջո Գարջերի
- Ֆրենսիս Լ. Սալիվան՝ պարոն Ջեգերս
- Մարտիտա Հանթ՝ Միսս Հևիշեմ
- Ֆինլի Քարլի՝ Էյբել Մեգվիչ
- Ալեք Գինես՝ մեծահասակ Հերբերտ Պոկետը
- Ֆորիստ Ջոն (դերասան)՝ Հերբերտ Պոկետը որպես երեխա
- Ֆրիդա Ջեքսոն՝ տիկին Գարջերի
- Այվոր Բարնարդ՝ պարոն Ուեմիկ
- Թորին Թետչեր՝ Բենթլի Դրամմլ
- Ֆրիդա Ջեքսոն՝ Միսսիս Ջո
Պատմություն
խմբագրելՖիլմի սցենարը ծնվել է նույն դերասանների՝ Ալեք Գինեսի (Հերբերտ Պոկետ) և Մարտիտա Հանթի (Միսս Հեվիշեմ) մասնակցությամբ պիեսից։ Այս բեմադրությունը Դավիթ Լինին ցույց տվեց, որ առանց որևէ էական կորուստների հնարավոր է նվազեցնել վեպի հերոսների և սյուժետային գծերի թիվը ։ Սցենարային աշխատանքները ղեկավարում էր հենց ինքը։ Ռ. Էբերտի կարծիքով ՝ ֆիլմի ստեղծողներին հաջողվել է 2 ժամանոց ժամանակաչափում տեղավորել 525 էջանոց վեպի ողջ ներուժը[8]։ Գրքի հոռետեսական եզրափակումը մեղմացվել է ի շահ հանրության[8], բուրժուական հասարակության քննադատությունը նույնպես տեղ չի գտել ֆիլմում, սակայն Հերբերտի հետ Փիփի հարաբերության մեջ ավելացվել է թեթև հոմոէրոտիկայի տարրեր[6][9]։
«Մեծ հույսեր» ֆիլմն առաջին անգամ լայն հանդիսատեսին ծանոթացրեց հետագայում հայտնի դերասաններ Ալեք Գինեսի և Ջին Սիմոնսի հետ։ 20-ամյա Պիպի դերում ռեժիսորը տեսել է միայն 38-ամյա Ջոն Միլսին ՝ նրա անմիջական, բաց դեմքով։ Ժամանակակից շատ հեռուստադիտողների ապշեցնում է դերասանի երիտասարդ Պիպի ոչ առաջին երիտասարդության դերում հայտնվելը[6][8]։ Ոչ պակաս վիճելի է համարվում 30-ամյա Վալերի Հոբսոնի 17-ամյա Էստելայի դերի հրավերը[10]։
Հաջողություն
խմբագրելԱտլանտիկայի երկու կողմերում էլ Ֆիլմի ցուցադրումը արժանացել է բարձր գնահատականների։ Օպերատորն ու բեմադրող նկարիչն արժանացել են Օսկար հեղինակավոր մրցանակի, բացի այդ, ֆիլմը ստացել է «Լավագույն ֆիլմ», «Լավագույն ռեժիսուրա» և «Լավագույն սցենար » անվանակարգերը։ Հաջողությամբ ոգեշնչված՝ Լինը ձեռնամուխ է եղել Դիքենսի մեկ այլ վեպի՝ «Օլիվեր Թվիստի» բեմադրմանը։ Այդ ժամանակից ի վեր անգլիացի դասականի ստեղծագործությունների էկրանավորման նախաձեռնությունը Հոլիվուդից վերցրել են անգլիացիները։
Ռ. Էբերտի կարծիքով ՝ ֆիլմի սկզբում գերեզմանոցի տեսարանները ազդել են Կորմանովսկու սարսափ (ժանր)ի գեղագիտության վրա, իսկ Միսս Հևիշի տան տեսարանները ոգեշնչել են Բիլլի Ուայլդերին դասական նուարի «Սանսեթ Բուլվար» ֆիլմի (1950)[8] դեկորացիաների վրա աշխատելիս։
Արդյունքներ
խմբագրելՔնադատություն
խմբագրելՌիչարդ Ուինինգթոնը News Chronicle-ից գրել է. «Դիքենսը նախկինում երբեք այդքան արդյունավետ չի էկրանավորվել»։
Քննադատ Ռոջեր Էբերտը նշել է, որ «Դիքենսի բոլոր էկրանավորումներից ամենամեծ ֆիլմն է»[11]։
Rotten Tomatoes կայքում ֆիլմն ունի 100% վարկանիշ՝ քննադատների 27 գրախոսությունների հիման վրա՝ 10-ից 8.4 միջին միավորով[12]։
Դրամարկղ
խմբագրելԿինոնկարը 1947 թվականին բրիտանական վարձույթում դարձել է ժողովրդականություն վայելող երրորդ ֆիլմը[13] և ամենահանրաճանաչ ֆիլմը կանադական վարձույթում 1948 թվականին[14]։
Ծանոթագրություններ
խմբագրել- ↑ 1,0 1,1 http://www.imdb.com/title/tt0038574/
- ↑ 2,0 2,1 2,2 https://web.archive.org/web/20200728203105/https://www.bfi.org.uk/news-opinion/news-bfi/lists/10-great-films-set-victorian-london
- ↑ Ֆիլմերի շվեդական շտեմարան (շվեդերեն) — Svenska Filminstitutet.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 http://www.allocine.fr/film/fichefilm_gen_cfilm=3439.html
- ↑ ČSFD (չեխերեն) — 2001.
- ↑ 6,0 6,1 6,2 «Great Expectations — Cast, Reviews, Summary, and Awards — AllRovi». Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ դեկտեմբերի 6-ին. Վերցված է 2020 թ․ փետրվարի 27-ին.
- ↑ Great Expectations | Film | The Observer
- ↑ 8,0 8,1 8,2 8,3 8,4 «Great Expectations: rogerebert.com :: Great Movies». Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 9-ին. Վերցված է 2022 թ․ հունվարի 11-ին.
- ↑ В год выхода фильма Гиннесс был арестован за совершение гомосексуальных действий в общественном туалете. В полиции он представился именем своего персонажа, Херберта Покета, благодаря чему эпизод не получил огласки.
- ↑ Great Expectations | Film | The Guardian
- ↑ Roger Ebert. «Great Expectations movie review (1946) | Roger Ebert» (անգլերեն). www.rogerebert.com. Վերցված է 2020 թ․ փետրվարի 18-ին.
- ↑ «Great Expectations (1947)» (անգլերեն). Վերցված է 2020 թ․ փետրվարի 18-ին.
- ↑ «Anna Neagle Most Popular Actress». Sydney Morning Herald (NSW : 1842 - 1954) (անգլերեն). NSW. 3 янв 1948. էջ 3. Վերցված է 2020 թ․ փետրվարի 18-ին.
- ↑ Screen Volume 32 Issue 3. — 115 с.
Արտաքին հղումներ
խմբագրել- Ֆիլմի դիտում (Հանրության սեփականություն) կայքում։
- Ֆիլմի էջը Criterion Collection կայքում։
- «Մեծ հույսեր»(անգլ.) ֆիլմը Internet Movie Database կայքում Internet Movie Database կայքում։
- ««Մեծ հույսեր»»(անգլ.) ֆիլմը Allmovie կայքում: allmovie կայքում։