Մարտին Ադամյան
- Վիքիպեդիայում կան հոդվածներ Ադամյան ազգանունով այլ մարդկանց մասին։
Մարտին Սիրեկանի Ադամյան (հուլիսի 27, 1927[1], Ղարաքիլիսա, Ալեքսանդրապոլի գավառ, Հայկական ԽՍՀ, ԱԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ), հայ թռչնաբան։ Կենսաբանական գիտությունների դոկտոր (1999): ՀՀ Գիտությունների ազգային ակադեմիայի վաստակագիր (1993):
Մարտին Ադամյան | |
---|---|
Ծնվել է | հուլիսի 27, 1927[1] (96 տարեկան) |
Ծննդավայր | Ղարաքիլիսա, Ալեքսանդրապոլի գավառ, Հայկական ԽՍՀ, ԱԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ |
Քաղաքացիություն | ԽՍՀՄ և Հայաստան |
Կրթություն | Երևանի անասնաբուծական-անասնաբուժական ինստիտուտ (1953) |
Գիտական աստիճան | կենսաբանական գիտությունների դոկտոր (1999) |
Մասնագիտություն | թռչնաբան |
Աշխատավայր | Երևանի անասնաբուծական-անասնաբուժական ինստիտուտ |
Կենսագրություն
խմբագրելՄարտին Ադամյանը ծնվել է 1927 թվականի հուլիսի 27-ին Կիրովական (Վանաձոր) քաղաքում։ 1953 թվականին ավարտել է Երևանի անասնաբուծական-անասնաբուժական ինստիտուտը։ 1954-1957 թվականներին աշխատել է Երևանի անասնաբուծական-անասնաբուժական ինստիտուտի անատոմիայի ամբիոնում։ 1957 թվականից աշխատում է ՀՀ Գիտությունների ազգային ակադեմիայի կենդանաբանության ինստիտուտում, 1968 թվականից՝ կենդաբանական թանգարանի տնօրեն։ Նրա ղեկավարությամբ ստեղծվել են ՀՀ բնաշխարհում տարածված կենդանիների թանգարանային կենսախմբեր (դիորամներ)[2]։
Աշխատանքները վերաբերվում են ՀՀ թռչնաշխարհի կարգաբանությանը, բազմացմանը, սերնդի դաստիարակմանը, չորի և սեզոնային տեղաշարժերի առանձնահատկություններին, թռչունները՝ որպես կենսաբանական պայքարի միջոց օգտագործելու ուսումնասիրությանը։ Հեղինակ է «Հայաստանի թռչունները» (գիրք 1, 2)[3], «Հայաստանի թռչունները» ձեռնարկի (անգլերեն, 1999): Կազմել է Գիլլի լճի թռչնաշխարհի վերականգնման ծրագիր[2][4]։
Երկեր
խմբագրել- Հայրենի բնաշխարհի ցոլանքը / Сияние родной природы / Radiance of mother nature, Ադամյան Մարտին Սիրեկանի, Ջանոյան Գրիգոր, Ղամբարյան Պավել, Հայրապետյան Սուրեն Իլյայի, Երևան, ՎՄՎ Պրինտ, 2009[5]։
- Հավերժի ճամփա։ Ադամյան Մարտին Սիրեկանի, Երևան, ՎՄՎ Պրինտ, 2008[6]։
- Հայաստանի բնությունը, նրա պահպանության և հարստացման ուղիները / Природа Армении, пути её сохранения и обогащения. Հարությունյան Լևոն Վռամի, Ադամյան Մարտին Սիրեկանի, Կրթության միջազգային ակադեմիա, 2-րդ հրատարակություն, Երևան, «Հայբուսակ» համալսարանի հրատարակչություն, Նահապետ հրատարակչություն, 2007։
- Հայաստանի բնությունը, նրա պահպանության և հարստացման ուղիները։ Հարությունյան Լևոն Վռամի, Ադամյան Մարտին Սիրեկանի, Հարությունյան Լևոն Վռամի, Երևան, «Հայբուսակ» Նահապետ, 2005[7]։
- Հայաստանի թռչունները, Դաշտային ուղեցույց, 2000 (համահեղինակ)[8][9]։
- Handbook of the birds of Armenia / Martin S. Adamian, Daniel Klem; American University of Armenia; University of California., by Ադամյան Մարտին Սիրեկանի, 1927- | American University of Armenia | University of California | Klem, Daniel., Material type: book Book Publisher: Oakland, CA: AUA: University of California , 1999.[10]
- Հայաստանի թռչունները։ [Գիտահանրամատչելի ակնարկ։ Դպրոցական միջին և բարձր տարիքի համար ], Ադամյան Մարտին Սիրեկանի, Ղազարյան Ջուլիետա Միհրանի, Մարտիրոսյան Բ. Ա., Երևան, «Արևիկ», 1988[11]։
- Հայաստանի թռչունները, «Գիտահանրամատչելի ակնարկ։ Դպրոցականների միջին և բարձր տարիքի համար», 1985[12]։
- Մարդը և կենդանիները։ Դմիտրիև Յուրի Դմիտրիևիչ, Ադամյան Մարտին Սիրեկանի, Բերբերյա Մ. Գ ,Կաժոյան Վ. Ա [խմբ.], Երևան, «Սովետական գրող», 1981[13]։
- A field guide to birds of Armenia / by Martin S. Adamian, Daniel Klem., Ադամյան Մարտին Սիրեկանի, 1927- | Klem, Daniel., Material type: book Book; Format: print ; Literary form: Not fiction Publisher: Oakland, Calif.: American University of Armenia, 1997.
Ծանոթագրություններ
խմբագրել- ↑ 1,0 1,1 http://am.hayazg.info/index.php?curid=543
- ↑ 2,0 2,1 Ով ով է. Հայեր. Կենսագրական հանրագիտարան, հատոր առաջին, Երևան, 2005, էջ 29։
- ↑ «Bibliothèque de l'Église apostolique arménienne - Paris - Ադամյան , Մարտին». www.bibliotheque-eglise-armenienne.fr. Վերցված է 2019 թ․ հունիսի 2-ին.
- ↑ Հանրագիտական բառարան, հ. 1, Ե., 2016:
- ↑ Ադամյան, Մարտին Սիրեկանի (2009). Հայրապետյան, Սուրեն Իլյայի (ed.). Հայրենի բնաշխարհի ցոլանքը =: Сияние родной природы = Radiance of mother nature. Translated by Ջանոյան, Գրիգոր; Ղամբարյան, Պավել. Երևան: ՎՄՎ Պրինտ.
- ↑ Ադամյան, Մարտին Սիրեկանի (2008). Հավերժի ճամփան. Երևան: ՎՄՎ Պրինտ.
- ↑ Հարությունյան, Լևոն Վռամի; Ադամյան, Մարտին Սիրեկանի; Հարությունյան, Լևոն Վռամի (2005). Հայաստանի բնությունը, նրա պահպանության և հարստացման ուղիները. "Հայբուսակ" համալսարան. Երևան: Հայբուսակ ; Նահապետ. ISBN 9789994139552.
- ↑ Ադամյան, Մարտին Սիրեկանի (2000). Հայաստանի թռչունները։ դաշտային ուղեցույց. ՀԱՀ. ISBN 9780965742955.
- ↑ Ադամյան, Մարտին Սիրեկանի; Քլեմ, Դանիել Կրտսեր (2000). Հայաստանի թռչունները։ Դաշտային ուղեցույց. ԱՄՆ: Հայաստանի ամերիկյան համալսարան. ISBN 9780965742955.
- ↑ Ադամյան, Մարտին Սիրեկանի; Klem, Daniel (1999). Birds of Armenia (անգլերեն). American University of Armenia. ISBN 9780965742931.
- ↑ Ադամյան, Մարտին Սիրեկանի; Մարտիրոսյան, Բ Ա (1988). Ղազարյան, Ջուլիետա Միհրանի (ed.). Հայաստանի թռչունները։ Գիտահանրամատչելի ակնարկ։ Դպրոցական միջին և բարձր տարիքի համար. Երևան: Արևիկ.
- ↑ Ադամյան, Մարտին Սիրեկանի; Սադոյան, Ա Գ (1985). Բերբերյան, Մ Գ (ed.). Հայաստանի թռչունները։ Գիտահանրամատչելի ակնարկ։ Դպր. միջին և բարձր տարիքի համար. Երևան: Սովետական գրող.
- ↑ Դմիտրիև, Յուրի Դմիտրիևիչ (1981). Բերբերյան, Մ Գ; Կաժոյան, Վ Ա (eds.). Մարդը և կենդանիները. Translated by Ադամյան, Մարտին Սիրեկանի. Երևան: Սովետական գրող.