Մատթէոս Ծարեցի տպարան
«Մատթէոս Ծարեցի» տպարան, հիմնադրվել է 1660 թվականին Ամստերդամում` Մատթէոս Ծարեցու կողմից։ Կաթողիկոս Հակոբ Ջուղայեցի հանձնարարությամբ, Մատթէոս Ծարեցին 1656 թվականին Էջմիածնից ուղևորվում է Արևմտյան Եվրոպա` գաղութահայության նյութական օժանդակությամբ այնտեղ հայկական տպարան հիմնելու` հայերեն «Աստվածաշունչը» և այլ գրքեր տպելու մտադրությամբ։
Պատմություն
խմբագրելՄատթէոս Ծարեցու պատվերով տպարանի տառերը պատրաստել է ամբողջ Եվրոպայում իրենց տպագրություններով հռչակ հանած տպագրիչ-հրատարակիչ Էլզեվիր եղբայրների փորագրիչը` Խրիստոֆել վան Դեյկը։ Սակայն Ծարեցուն վիճակված չէր տեսնելու դժվարությամբ ստեղծած իր տպարանի պտուղները։ 1661 թվականին նա վախճանվում է և նրա սկսած գործը շարունակում են ուրիշները։ Այս տպարանում աշխատել ու գործել է որպես կենտրոնական դեմք Ոսկան Երևանցին։
Տպագրված աշխատություններ
խմբագրելՏպարանում տպագրված «Աստվածաշնչի» բարձրորակ տպագրությունը արժանացել է ֆրանսիական Լյուդովիկոս XIV թագավորի հատուկ ուշադրությանն ու հավանությանը (1666)։
Այստեղ է տպագրվել՝
- Մովսես Խորենացու «Հայոց պատմության» առաջին հրատարակությունը (1695),
- Առաքել Դավրիժեցու «Պատմություն»ը (1669),
- Ղուկաս Վանանդեցու «Համատարած աշխարհացոյց» քարտեզը (1695),
- Եվրոպացի առաջին հայագետ Սկրոդերի «Գանձ Արամեան լեզուի» ուսումնասիրությունը (1711) և մի շարք այլ ստեղծագործություններ։