Մասնակից:Vahe Karapetyan/Ավազարկղ
| Գեորգենի փոփոխական | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||
| Գիտական դասակարգում | ||||||||
|
||||||||
| Լատիներեն անվանում | ||||||||
| DAHLIA VARIABILIS
|
Գեորգենի փոփոխական, աստղածաղկազգիների ընտանիքի բազմամյա արմատապալարավոր, չափազանց լայն տարածում ունեցող բույս է։ Ծագում է Կենտրոնական Ամերիկայից։ Ցողունը սնամեջ է, խիստ ճյուղավորված, 25-300 սմ բարձրությամբ։
Նկարագրություն խմբագրել
Տերևները կտրտված փետրաձև են, երբեմն՝ ամբողջաեզր, արմատները խիստ հաստացած են և մեծ քանակությամբ ինուլին են պարունակում։ Ստվերատար ու ջերմասեր բույս է, սակայն վատ է տանում շոգը և օդի չորությունը։ Գերադասում է չափավոր խոնավ, սննդանյութերով հարուստ, ստրուկտուրային հողերը։ Մեր պայմաններում բաց գրունտում չի ձմեռում և ամեն տարի աշնանը անհրաժեշտ է պալարները հանել հողից և մինչև գարուն պահել համապատասխան օդաջերմային ռեժիմ ունեցող շենքերում (3-5°C-ի տակ)։
Գեորգենին ծաղկում է առատորեն, մինչև վաղ աշնանային ցրտահարությունները։ Բազմանում է սերմերով, կտրոններով և պալարներով, բացառիկ դեպքում՝ նաև պատվաստով։ Կտրոններով աճեցված բույսերը մյուսների համեմատությամբ 10-12 օր ուշ են ծաղկում։ Պալարների կիսման եղանակով բազմացնելու դեպքում յուրաքանչյուր կտրոնի վրա պետք է թողնել արմատավզիկի մի մասը՝ բողբոջի հետ միասին։ Մշակության մեջ հայտնի են գեորգենու մի քանի հազար տեսակներ, որոնք տարբերվում են ծաղկաբույլերի մեծությամբ, ձևով և գույնով։
Գեորգենին լայնորեն օգտագործվում է միքսբորդերների, ծաղկանոցների, ծաղկաթմբերի ձևավորման, ինչպես նաև կտրած ծաղիկներ ստանալու համար[1]։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ Լ․Վ․ Հարությունյան, Քո շրջապատի ծաղիկները, Արևիկ հրատարակչություն, Երևան, 1987
== Քիմիական բաղադրություն == բույսը պարունակում է գլիկոզիդ ռանունկուլին, որը ճեղքվելով, տալիս է գլյուկոզա և ցնդող, կծու համով, սուր հոտով, մաշկը գրգռող պրոտոանեմոնին, որն էլ իր հերթին ճեղքվելով, վեր է ածվում անեմոնինի և վերջապես՝ անեմոնաթթվի։ Բացի սրանից, քնախոտի մեջ հայտնաբերվել են նաև սապոնիններ, ֆիտոնցիդներ, դաբաղիչ նյութեր և խեժ։ Պրոտոանեմոնինը համարվում է բջջային թույն։