Lusatu/Ավազարկղ

Ֆերդինանտ Արթուր Պորշե (գերմ.՝ Ferdinand Porsche, սեպտեմբերի 3, 1875, Մաֆֆրսդորֆ, Ավստրո-Հունգարիա – 30 հունվարի , 1951, Շտուտգարտ, ԳՖՀ), գերմանացի ավտոների և զրահատանկային տեխնիկայի ինժեներ-նախագծող։ Porsche կոմպանիայի հիմնադիր։Հայտնի Է ավտոմոբիլաշինարարության պատմության մեջ ամենաճանաչված մեքենայի ստեղծմամբ, որը հայտնի է պատմության մեջ Volkswagen Käfer անունով։

Կենսագրություն խմբագրել

Վաղ տարիներ խմբագրել

Ֆերդինանտ Պորշեն ծնվել է 1875 թվականի սեպտեմբերի 3-ին Մաֆֆերսդորֆ փոքրիկ քաղաքում (այժմ Վրատիսլավիցե, Չեխիա) սուդեթ գերմանացիների ընտանիքում։ Ֆերդինանտի հայրը, Անտոն Պորշեն, ուներ վերանորոգման արհեստանոց։Որպես հմուտ ատաղծագործ նա վայելում էր տեղի բնակիչների սերը և անգամ ընտրվել է քաղաքապետի պաշտոնում։ Ֆերդինանտը ուներ նաև ավագ եղբայր և քույր։ Անտոն Պորշեն պատրաստվում էր յառանգորդ դարձնել ավագ որդուն, բայց նա վախճանվեց դժբախտ պատահարի արդյունքում, երբ աշակերտում էր արհեստանոցում։ Դրանից հետո ավագ որդի և ժառանգորդ դառնում է Ֆերդինանտ Պորշեն։ Հոր արհեստանոցում երիտասարդը սկսում է աշխատել 15 տարեկանից։ Այն ժամանակ նա կասկած չուներ , որ գնալու է հոր հետքերով։ Բայց շուտով նրա հետաքրքրությունները փոխվեցին և նա որոշեց ընդունվել տեխնիկական ուսումնարան։ Առավոտվանից նա աշխատում էր հոր արհեստանոցում, իսկ երեկոյան ուղևորվում էր հարևան Ռայխենբերգի (այժմյան Լիբերեց, Չեխիա) ուսումնարան։

Ավտոմոբիլային ճարտարապետ խմբագրել

1898 թվականին Պորշեի մոտ հայտնվում է հեղափոխական գաղափար ստեղծելու էլեկտրականության միջոցով աշխատող ավտոմեքենա:Նրա առջև դրված էր դժվարին խնդիր՝ նախագծել մեքենա էլեկտրական թափքով, որը արագ կտեղաշարժվեր և մեծ պառում կգտներ։ Ֆերդինանտ Պորշեի բնածին տվյալները արտահայտվեցին նոր նախագծի վրա աշհատելու առաջին իսկ շաբաթների ընթացքում։ Փորձնական նմուշը հաջող ստացվեց։ Ավտոմեքենան կոմպակտ էր , արագ, այն կարող էր տեղաշարժվել XIX դարի համար բավականին լավ արագությամբ, բայց միևնույն ժամանակ այն շատ ծանր էր։ Մեքենայի կշռի մեծ մասը կազմում էին կապարե մարտկոցները։ Նրանց հզորությունը այդքան էլ մեծ չէր, քանի որ մեկ լիցքավորումը բավականացնում էր մեկ ժամվա համար։ Լոներին այն ներկայացնելուց հետո նա ստանում է ընկերության գլխավոր ճարտարապետի պաշտոն և անցնում գործի։ Lohner-Porsche անվանումը ստացած ինքնագնաց կառքը ուներ երկու էլեկտրաշարժիչ , յուրաքանչյուրը 2,5 ձիաուժ հզորությամբ։ Մեխանիկական տրանսմիսսիան բացակայում էր , իսկ էլեկտրաշարժիչները տեղաբաշխված էին դիմացի անվագնդերում, դա առաջին առաջնաքարշ էլեկտրոմոբիլն էր։ Բացի դրանից մեքենան զուտ էլեկտրոմոբիլ չէր, նրա մեջ տեղակայված էր նաև ոչ մեծ բենզինային շարժիչ, որը պտտում էր գեներատորը։ Գեներատորը արտադրում էր էլեկտրականություն , որը լիցքվորում էր մարտկոցը , իսկ այն իր հերթին սնուցում էր ուժային էլեկտրաշարժիչներ ։ Այսպիսով դա առաջին հիբրիդային սարքն էր , կազմված ներքին այրման շարժիչից, մարտկոցներից և էլեկտրաշարժիչներից։ Այդ հայտնագործությունը ստացել է Փարիզյան համաշխարհային ցուցադրության Գրան-Պրին ։ Լոները կարծում էր , որ նմուշը շատ հաջող էր և հաճույքով շրջում էր Պորշե էլեկտրոմոբիլով, այնուամենայնիվ ինքը՝ Ֆերդինանտ Պորշեն,համարում էր այդ նախագիծը դեռ անավարտ։

1906 թվականին Պորշեն դարձավ վիեննական ֆիրմայի տեխնիկական տնորենև գլխավոր ճարտարապետ Austro-Daimler ավտոմեքենքները արտադրող: Նրա ղեկավարության տակ ստեղծվում են Prinz-Heinrich, Sascha, ADM և ADR մոդելները: Զինվորական տեխնիկայի ստեղծման համար (հիբրիդային ուժային սարքավորումների, շարժիչներով դիրիժաբլների և ինքնաթիռների) համաշխարհային պատերազմի տարիներին , Պորշեն, որը չուներ բարձրագույն կրթություն , արժանացավ Վիեննական տեխնիկական համալսարանի արժանավոր պրոֆեսսորի կոչման և ստացավ կայզերից «Ծառայության համար» մեդալ:


В 1923 году Фердинанд занял должность главного инженера штутгартской компании Daimler-Benz AG, где возглавил постройку гоночного автомобиля с двухлитровым двигателем. Самыми знаменитыми Mercedes, созданными под началом Порше, стали спортивные — S и SS.

В 30-х годах Фердинанд Порше был приглашён в Россию и побывал на авиационных и танковых заводах. Ему было предложено переехать со всем своим конструкторским бюро в СССР и работать по специальности в области танкостроения, авиационной и автомобильной промышленности. Но он отказался. Позже, уже во время Второй мировой войны германская военная разведка потребовала от него данных о русской военной промышленности: об оборудовании, технологических секретах, о выплавке стали.