Մասնակից:Inessa85/Ավազարկղ10
Արյունահոսություն քթից (էպիստակսիս) — кровотечение из полости носа, которое обычно можно увидеть при истечении крови через ноздри.Արյունահոսություն քթից, որը սովորաբար կարելի է տեսնել, երբ արյունը հոսում է քթանցքներով: Различают два типа носовых кровотечений: переднее (наиболее частое) и заднее (менее частое, но требующее большего внимания со стороны врача).Քթից արյունահոսության երկու տեսակ կա.առջևից (ամենատարածված)և ետին (ոչ հաճախ, բայց ավելի շատ ուշադրություն պահանջող բժշկի կողմից): Иногда, в более тяжёлых случаях, кровь может подниматься по носослёзному каналу и вытекать наружу через глазницу.Երբեմն, ավելի ծանր դեպքերում, արյունը կարող է բարձրանալ քթի խոռոչի միջով և դուրս հոսել ակնակապիճից: Свежая и свернувшаяся кровь может также стекать в желудок, провоцируя тошноту и рвоту. Թարմ և մակարդված արյունը կարող է նաև արտահոսել ստամոքս՝ առաջացնելով սրտխառնոց և փսխում: Носовое кровотечение крайне редко заканчивается летальным исходом; так, в США за 1999 год зафиксировано лишь 4 смерти от эпистаксиса из 2,4 миллиона смертей Քթից արյունահոսությունը չափազանց հազվադեպ է մահացու ելքով. Օրինակ, Միացյալ Նահանգներում 1999 թվականին գրանցվել է 2,4 միլիոն մահից միայն 4 մահ էպիստաքսիսից:[1]. Возможно, наиболее известная смерть от носового кровотечения — смерть правителя гуннов Аттилы, захлебнувшегося кровью во сне после бурного застолья по поводу собственной свадьбы Թերևս ամենահայտնի մահը քթից արյունահոսությունից Հուն կառավարիչ Աթթիլայի մահն է, ով քնի մեջ արյունով խեղդվել է իր իսկ հարսանիքի հետ կապված բուռն խնջույքից հետո:[2].
Էթիոլոգիա խմբագրել
Причины носовых кровотечений можно разделить на две группы — локальных и системных факторов.
Քթից արյունահոսության պատճառները կարելի է բաժանել երկու խմբի՝ տեղային և համակարգային գործոնների:
Локальные факторы Տեղական(հիմնական) գործոններ խմբագրել
Наиболее распространённые факторы Ամենատարածված գործոնները
- Травма носа Քթի վնասվածք
- Инородные тела (в том числе «ковыряние в носу») Օտար մարմինները (ներառյալ «քթի խառնումը»)
- Воспалительные процессы (ОРВИ, хронический синусит, аллергический ринит и т. д.) Բորբոքային պրոցեսներ (SARS, քրոնիկ սինուսիտ, ալերգիկ ռինիտ և այլն)
- Травма головы (например, выстрел в голову) см. Огнестрельная рана для подробной информации об огнестрельных ранениях. Գլխի տրավմա (օրինակ՝ կրակոց գլխին) :
Другие возможные причины Այլ հնարավոր պատճառներ
- Анатомические деформации (например, телеангиэктазии при болезни Рандю — Ослера) Անատոմիական դեֆորմացիաներ (օրինակ՝ տելանգիեկտազիաներ Ռենդու-Օսլերի հիվանդության ժամանակ)
- Вдыхание наркотиков (особенно кокаина) Թմրամիջոցներ շնչելուց(հատկապես կոկաին)
- Опухоли полости носа (назофарингеальная карцинома и др.) Քթի խոռոչի ուռուցքներ (ռնգային խոռոչի քաղցկեղ և այլն):
- Низкая относительная влажность вдыхаемого воздуха (особенно в зимний период) ներշնչված օդի ցածր հարաբերական խոնավություն (հատկապես ձմռանը)
- Применение носового кислородного катетера (осушает слизистую полости носа) Քթի թթվածնի կաթետերի օգտագործումը (չորացնում է քթի լորձաթաղանթը)
- Применение назального спрея (особенно стероидного) Օգտագործելով քթի լակի (հատկապես ստերոիդ)
- Баротравма բարոտրավմա
- Оперативное вмешательство (пластика носовой перегородки и др.) Վիրահատական միջամտություն (քթի միջնապատի պլաստիկա և այլն)
Системные факторы Համակարգային գործոններ խմբագրել
Наиболее распространённые факторы Ամենատարածված գործոնները
- Аллергия Ալերգիա
- Артериальная гипертензия Զարկերակային հիպերտոնիա
- Простудные заболевания Մրսածություն
Другие возможные причины Այլ հնարավոր պատճառներ
- Побочные эффекты лекарственных препаратов (НПВС) Դեղերի կողմնակի ազդեցություններ
- Употребление алкоголя (вызывает расширение сосудов) Ալկոհոլի օգտագործումը (առաջացնում է անոթների լայնացում)
- Заболевания крови (анемии, гемобластозы, ИТП и т. д.) Արյան հիվանդություններ (անեմիա, հեմոբլաստոզ,Իդիոպաթիկ թրոմբոցիտոպենիկ պուրպուրա և այլն)
- Дефицит витамина C или К Վիտամին C կամ K անբավարարություն
- Сердечная недостаточность Սրտի կանգ
- Системные заболевания соединительной ткани Համակարգային շարակցական հյուսվածքի հիվանդություններ
- Заболевания сосудов Անոթային հիվանդություններ
Патофизиология Պաթոֆիզիոլոգիա խմբագրել
Носовые кровотечения развиваются при повреждении кровеносных сосудов, которыми богата слизистая полости носа. Քթից արյունահոսություն է առաջանում, երբ վնասվում են քթի լորձաթաղանթով հարուստ արյունատար անոթները։ Повреждение может быть спонтанным или обусловленным травмой.Քթի վնասվածքը կարող է լինել ինքնաբուխ կամ տրավմայի հետևանքով: Носовые кровотечения возникают у 60 % населения с наибольшей частотой в возрастных группах до 10 лет и старше 50 лет, чаще у мужчин, чем у женщин.Քթից արյունահոսություն տեղի է ունենում բնակչության 60%-ի մոտ, ամենաբարձր հաճախականությամբ 10 տարեկանից ցածր և 50 տարեկանից բարձր տարիքային խմբերում, ավելի հաճախ տղամարդկանց, քան կանանց մոտ:[3] Кровотечения на фоне артериальной гипертензии более продолжительны. Զարկերակային հիպերտոնիայի ֆոնին արյունահոսությունն ավելի երկարատև է։[4] Терапия антикоагулянтами и заболевания крови могут как вызывать эпистаксис, так и увеличивать его продолжительность. Հակակոագուլանտային թերապիան և արյան խանգարումները կարող են և՛ էպիստաքսիա առաջացնել, և՛ երկարացնել դրա տևողությունը: В пожилом возрасте носовые кровотечения развиваются чаще в связи с более сухой и тонкой слизистой носовой полости, возрастной тенденцией к артериальной гипертензии, меньшей способностью сосудов к сокращению. Ծերության ժամանակ քթից արյունահոսությունն ավելի հաճախ է լինում քթի խոռոչի ավելի չոր և բարակ լորձաթաղանթից պատճառով,նաև զարկերակային հիպերտոնիայի պատճառով ,որը առաջանում է տարիքի հետ կապված ՝ արյան անոթների կծկվելու ավելի ցածր մակարդակի պատճառով:
У 90—95 % пациентов источником эпистаксиса является передне-нижний отдел носовой перегородки (Киссельбахово сплетение), в 5—10 % наблюдений — средний и задний отделы полости носа. Հիվանդների 90-95%-ի մոտ էպիստաքսիայի աղբյուրը քթի միջնապատի առաջնային-ներքևի հատվածն է (Կիսելբախի պլեքսուս), 5-10%-ի դեպքում՝ քթի խոռոչի միջին և հետևի հատվածները։Опасны «сигнальные» носовые кровотечения, для которых характерна внезапность начала, кратковременность и большая кровопотеря. Վտանգավոր «ազդանշան» է քթից արյունահոսությունը, որը բնութագրվում է հանկարծակի առաջացմամբ, կարճատևությամբ և մեծ արյան կորստով։ Сигнальные кровотечения могут быть обусловлены разрывом крупного кровеносного сосуда в полости носа, костях лицевого черепа, разрывом аневризмы, распадающейся злокачественной опухолью. Ազդանշանային արյունահոսություն կարող է կապված լինել քթի խոռոչի մեծ արյունատար անոթի վնասվելու, դեմային ոսկորների անևրիզմայի պատռման, քայքայող չարորակ ուռուցքի պատճառով։Также кровотечение из носа может наблюдаться при лёгочном кровотечении (алая, пенистая кровь), кровотечениях из верхних отделов желудочно-кишечного тракта (тёмная, свернувшаяся). Բացի այդ, քթից արյունահոսություն կարող է առաջանալ թոքային արյունահոսությամբ (կարմիր, փրփուր արյուն), վերին աղեստամոքսային տրակտի արյունահոսություն (մուգ, խցանված)[5]
Ծանոթագրություն խմբագրել
- ↑ https://www.cdc.gov/nchs/data/statab/vs00199wktbli.pdf Արխիվացված է Հոկտեմբեր 14, 2021 Wayback Machine-ի միջոցով: Page 1922
- ↑ Иордан, «Гетика», 254—258.
- ↑ Management of Epistaxis — January 15, 2005 — American Family Physician Արխիվացված է Օգոստոս 29, 2008 Wayback Machine-ի միջոցով: (անգլ.)
- ↑ Lubianca Neto JF, Fuchs FD, Facco SR, Gus M, Fasolo L, Mafessoni R, Gleissner AL. Is epistaxis evidence of end-organ damage in patients with hypertension?. Laryngoscope. 1999 Jul;109(7 Pt 1):1111-5. PMID 10401851(անգլ.)
- ↑ «Носовое кровотечение». Արխիվացված է օրիգինալից 2019-11-10-ին. Վերցված է 2019-11-10-ին.
{{cite web}}: Unknown parameter|deadlink=ignored (|url-status=suggested) (օգնություն)