Մասնակից:Anna Watson Holmes/Ավազարկղ5
| Էվերեստ | |
|---|---|
| (տիբեթերեն՝ jo-mo-rlung-ma), Էվերեստ (անգլ.՝ Mount Everest), Սագարմաթա (նեպալ.՝ सगरमाथा | |
| Լեռնային համակարգ | Հիմալայներ |
| Հարաբերական բարձրություն | 8,848.86 [1] |
| Առաջին վերելք | 1953 թվական |
  | |
Էվերեստը (տիբեթերեն՝ ཇོ་མོ་གླང་མ "Ջոմոլունգմա", նեպալերեն՝ सगरमाथा "Սագարմաթխա") ծովի մակարդակից (բայց ոչ երկրագնդի կենտրոնից) հաշված բարձրությամբ աշխարհի ամենաբարձր լեռն է՝ 8848 մ։ Հանդիսանում է Հիմալայան Լեռնաշղթայի մասը Բարձր Ասիայում, տեղակայված է Նեպալի և Տիբեթի (ՉԺՀ) միջև։ 2006 թվականի դրությամբ գրանցված է 3,050 լեռնաբարձրացում 2,062 անձանց կողմից և 203 մահ՝ լեռան վրա։ Պայմանները լեռան վրա այնքան դժվար են փրկարարների համար, որ մահացածների դիակների մեծ մասը մնում է այնտեղ, որտեղ մարմինն ընկել է, դրանց մի մասը տեսանելի է բարձրանալու ստանդարտ արահետներից։
Բարձրության չափագրողներ խմբագրել
Առաջինը հնդիկ մաթեմատիկոս և չափագրող Սիկդար Ռադհանաթ 1852 թվականին որոշեց Էվերեստի (Ջոմոլունգմայի)՝ աշխարհի բարձր գագաթ լինելու փաստը։ Նա չափագրումները կատարեց Հնդկաստանից՝ Էվերեստից 240 կմ հեռավորությունից։ 1856 թվականին Հնդկաստանում գեոդեզիայի բրիտանական ծառայությունը կատարեց գագաթի բարձրության չափումները՝ 29000 ֆունտ (8839 մ), սակայն հայտարարվեց 29002 ֆունտ (8840 մ): Այս կամայական հայտարարությունը հիմնավորվում էր չափագրման ամբողջական արդյունքով։ 1950-ական թվականներին հնդիկ տեղագրողները չափեցին Էվերեստի բարձրությունը ծովի մակերևույթից 29028 ֆունտ (8848մ)։ 1975 թվականին չինական արշավախումբը ճշգրտեց գագաթի բարձրությունը՝ 8848,13 մ։ 1998 թվականին ամերիկյան արշավախումբը ԳԴՀ-ի օգնությամբ որոշեց բարձրությունը՝ 8850 մ, 11 մետրով ավելի բարձր, քան որոշել էին 19-րդ դարի կեսերին Մեծ Բրիտանիայի չափագրողները և քարտեզագիրները։ Գրեթե նույն ժամանակ իտալացի երկրաբան Ադրիտո Դեզիոն ժամանակակից ռադիոապարատուրայով անց կացրեց սեփական չափումները ՝ բարձրությունը ներկայացնելով 8872,5 մ։ 25 մետրով ավելի բարձր, քան ընդունված է այժմ [2]: Սակայն վերջին արդյունքները պաշտոնապես չեն ընդունվել։ 2010 թվականի ապրիլի 8-ից Ջոմոլունգմայի բարձրությունը ծովի մակերևույթից հաստատվում է 8848 մ, իսկ բնական բարձրությունը՝ 8844 մ [3]: 2015 թվականի Նեպալի երկրաշարժից հետո գեոֆիզիկական կոնսորցումի հետազոտողների ուսումնասիրությունները ցույց տվեցին, որ Ջոմոլունգմայի բարձրությունը պակասել է մոտավոր 2,54 սմ-ով[4] [2]:
The Tibetan name for Everest is Qomolangma (ཇོ་མོ་གླང་མ, lit. "Holy Mother"). The name was first recorded with a Chinese transcription on the 1721 Kangxi Atlas during the reign of Emperor Kangxi of Qing China, and then appeared as Tchoumour Lancma on a 1733 map published in Paris by the French geographer D'Anville based on the former map.[10] It is also popularly romanised as Chomolungma and (in Wylie) as Jo-mo-glang-ma[5].
| elevation_ref= [1]
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 Based on the 1999 and 2005 surveys of elevation of snow cap, not rock head. For more details, see Surveys.
- ↑ 2,0 2,1 Рекорды в мире природы
- ↑ Китай согласился «приподнять» Эверест на 4 метра — Китай и Непал разрешили затянувшийся спор о пике Эверест, сайт bbc, 8 апреля 2010 г.
- ↑ Nepal’s Earthquake Made Mount Everest A Little Bit Shorter, Scientists Say
- ↑ «Mount Qomolangma or Mount Everest?». China Daily. 18 November 2002. Վերցված է 18 October 2019-ին.
Պատկերասրահ խմբագրել
-
Angel -
Anna
