Համերգ (լատին․՝ concerto — «համերգ») — Երաժշտական ստեղծագործությունների, բալետի, էստրադայի և այլնի հրապարակային կատարում ըստ որոշակի նախապես կազմած ծրագրի

Համերգը պատմական տարբեր ժամանակաշրջաններում

խմբագրել

Համերգի նախորդներին կարելի է համարել հին Հունաստանի և Հռոմի տարբեր տեսակի մրցույթները, այդ թվում ՝ գեղարվեստա-կատարողական արվեստում։Միջնադարում (մինչև 18-րդ դարի երկրորդ կեսը) համերգը արիստոկրատիայի իրավասությունն էր և կրում էր երաժշտական և կատարողական բնույթ, բացի այդ ուներ փակ ձև, որը նախատեսված էր հատուկ հրավիրված անձանց փոքր շրջանակի համար:

18-րդ դարի առաջին իսկապես հանրային համերգները բացառապես երաժշտական էին։Մասնագիտական մակարդակում արվեստի այլ տեսակների հայտնվելը կարող է կապված լինել դրամատիկական թատրոններում համերգային ծրագրերի առաջացման հետ (18-րդ դարի վերջ 19-րդ դարի սկիզբ): Պիեսից հետո տեղի ունեցավ շեղում, որում այս թատրոնի դերասանները և դրսից հրավիրված արտիստները ցուցադրեցին տարբեր ժանրերի համերգային համարներ: Այս դեպքում, որպես կանոն, բեմադրվում են երաժշտական համարներ:

Անգլիան դարձել է ժամանցի համերգային ծրագրերի ծննդավայրը սրահ-թատրոնների, Փաբ-թատրոնների (բեմով գարեջրի բարեր) և երաժշտական սրահների տարածքներում (Հյուրանոցին կից երաժշտական սրահներ): Նման մոտեցումը Ֆրանսիայում հասավ հատուկ ծաղկման 19-րդ դարի երկրորդ կեսին ։  Փարիզի և ֆրանսիական այլ քաղաքների համար բնորոշ առանձնահատկություններից էր համերգներով սրճարանները, որոնք նախատեսված էին փոքր թվով այցելուների համար:

Այսպիսով, կարելի է վստահորեն ասել 18-19-րդ դարերի համերգային գործունեության երեք տեսակների մասին, մասնավորապես ՝ բուն ֆիլհարմոնիկ պլանի համերգը (լուրջ երաժշտության և գրականության ժանր), դիվերտիզմենտը (թատրոնի հովանու ներքո) և համերգ-շանթան (համերգային զվարճանքի ծրագրեր ռեստորաններում, պանդոկներում, հյուրանոցներում, հյուրանոցներում և այլն):

Սակայն 20-րդ դարում համերգը մի փոքր այլ հնչողություն է ստանում ։  Այսպիսով, օրինակ, փոքր Սովետական հանրագիտարանում (3-րդ Հր. 1959) համերգի ծրագիրը ներառում է գրական, պարարվեստի, ինչպես նաև բեմական (թատերական ներկայացումից դուրս) ստեղծագործություններ: Սովետական մեծ հանրագիտարանում (3-րդ Հր.) մենք հանդիպում ենք համերգի այսօրվա ըմբռնմանը: Համերգը արտիստների հրապարակային ելույթ է, որոշակի, նախապես կազմված ծրագրով։ Համերգի տեսակներն են ՝ երաժշտական (սիմֆոնիկ, կամերային, դաշնամուրային, ջութակի և այլն), գրական (գեղարվեստական ընթերցում), էստրադային (թեթև վոկալ և գործիքային երաժշտություն, հումորային պատմվածքներ, Պարոդիաներ, կրկեսային համարներ և այլն):

Համերգը զանգվածային մշակույթում

խմբագրել

Համերգը զանգվածային մշակույթում, զանգվածային դիտարժան իրադարձություն, որը տեղի է ունենում փակ տարածքում կամ դրսում (հրապարակներ, մարզադաշտեր և այլն): Որպես կանոն, համերգներին մասնակցում են խորեոգրաֆիկ, էստրադային և ռոք խմբեր։ Համերգների բեմը հագեցած է միկրոֆոններով, հզոր ձայնային վերարտադրող և լուսային սարքավորումներով։ Երբեմն համերգներն անցկացվում են մի քանի հեկտար բաց տարածքում, որտեղ կառուցվում է հատուկ ձայնով և լույսով հագեցած մեծ, բարձր բեմ ՝ արտիստների կատարման համար։ Որպես կանոն, նման ամբիոնները շրջապատված են մեծ վիդեո էկրաններով, որոնց վրա հեռարձակվում է բեմի վրա կատարողի ընդլայնված պատկերը։  Նման մեծ համերգների ժամանակ Հանդիսատեսի թիվը հասնում է 500 հազարի ։

Նման համերգների կատարումը կարող է լինել ինչպես կենդանի, այնպես էլ հնչյունագրի ներքո:

Հանդիսատեսի թվով առաջին ռեկորդը սահմանել Է The Beatles-ը 1965 թվականի օգոստոսի 15-ին Նյու Յորքի "Շեա" մարզադաշտում. համերգն ունեցել է 55600 այցելու

Երաժշտության պատմության ամենազանգվածային համերգները

խմբագրել
Համերգ Հանդիսատեսի թիվը Երկիրը Ամսաթիվ
Концерт Рода Стюарта более 4 млн[1] Рио-де-Жанейро, Копакабана 31.12.1994
Концерт Жан-Мишель Жарра — «Oxygen In Moscow» 3,5 млн Москва, возле здания МГУ 06.09.1997
Концерт Жан-Мишель Жарра 2,5 млн Париж 1991
Концерт Queen более 2 млн[1] Сидней 26.04.1985
Концерт The Rolling Stones более 1,5 млн[1] Рио-де-Жанейро, Копакабана 18.02.2006
Рок-фестиваль «Rock in Rio» 1,4 млн Рио-де-Жанейро 11-20.01.1985
Рок-фестиваль «Rock in Rio 3» 1,2 млн Рио-де-Жанейро 2001
Рок-фестиваль «Монстры Рока» 800 тыс. (по неофициальным данным — до 1,6 млн) Москва 28.09.1991
Концерт Гарта Брукса 750 тыс. Нью-Йорк 07.08.1997
Рок-фестиваль «Rock in Rio 2» 700 тыс. Рио-де-Жанейро 18-27.01.1991
Рок-фестиваль «Рок над Волгой» 692 тыс.[2] Самарская область 08.06.2013
Рок-фестиваль «US Festivals» 670 тыс. г. Девор 28-30.05.1983
«Летний Джем-Сейшн» 600 132 чел. штат Нью-Йорк, д. Уоткинс-Глен 28.07.1973
Рок-фестиваль «Isle of Wight» 600 тыс. Остров Уайт 26-30.08.1970
Рок-фестиваль «Вудсток» 500 тыс. штат Нью-Йорк, Бетель 15-18.08.1969
Концерт Simon and Garfunkel 500 тыс. Нью-Йорк 19.09.1981
Концерт The Rolling Stones 500 тыс.[3] Гавана 25.03.2016
Концерт Tokio Hotel 500 тыс. Париж 14.04.2010
Благотворительный рок-концерт

«Против атипичной пневмонии»

450 тыс. Торонто 30.07.2003
Рок-фестиваль «Блокбастер» 385 тыс.[4] Форт-Уэрт 21.06.1997
Концерт Пола Маккартни 220 тыс.[5] Рио-де-Жанейро, Маракана 20.04.1990
Концерт Океан Ельзы 200 тыс. Киев 15.12.2013
Концерт Queen + Paul Rogers 350 тыс.[6] Харьков 12.09.2008

Ծանոթագրություններ

խմբագրել
  1. 1,0 1,1 1,2 «Топ 10 Самых масштабных концертов в истории». Արխիվացված է օրիգինալից 2016-03-24-ին. Վերցված է 2016-03-26-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  2. «Рок над Волгой» посетили 692 тысячи зрителей Արխիվացված է Ապրիլ 17, 2014 Wayback Machine-ի միջոցով: // Волга Ньюс
  3. «The Rolling Stones Latin America Olé Tour 2016». Արխիվացված է օրիգինալից 2017-08-16-ին. Վերցված է 2016-03-26-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  4. «Топ-10 самых массовых рок-концертов». Արխիվացված է օրիգինալից 2015-10-08-ին. Վերցված է 2014-03-17-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  5. «Топ-10 самых больших концертов в мире http://www.livestory.com.ua/culture/2015/01/23/114342.html#hcq=2nhZyGp». Արխիվացված է օրիգինալից 2016-04-12-ին. Վերցված է 2016-03-26-ին. {{cite web}}: External link in |title= (օգնություն); Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  6. «In September 2008 Queen + Paul Rodgers ... performed in Ukraine's second largest city Kharkiv's historic Freedom Square to a live audience of over 350,000». Արխիվացված է օրիգինալից 2023-01-09-ին. Վերցված է 2023-01-09-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)

Գրականություն

խմբագրել