Մասնակից:Անուշ Ղևոնդյան/Ավազարկղ6
Անուշ Ղևոնդյան/Ավազարկղ6 | |
Մամռանմաններ (լատին․՝ Bryophyta sensu lato), բարձրակարգ բույսերի ամբողջություն, որը ներառում է ինչպես մամուռները, այնպես էլ դրանց նման այլ օրգանիզմներ։ Մամռանմանների և մյուս բարձրակարգ բույսերի միջև հիմնական տարբերություններից մեկը վերարտադրության ցիկլում դիպլոիդային սպորոֆիտի նկատմամբ հապլոիդ (այսինքն, մի շարք անթափանց քրոմոսոմների) գամետոֆիտ (սեռական սերունդ) գերակշռությունն է:
The Plant List տվյալների բազայում (տարբերակ 1.1, 2013) ներառված է ճանաչված (Accepted կարգավիճակով) մամուռների տեսակների 34556 անուններ, որոնք պատկանում են 177 ընտանիքների և 1822 ցեղատեսակների[1]։
Տերմինի երկիմաստություն
խմբագրելՄամռանմաններ (լատին․՝ Bryophyta) հասկացությունը երբեմն օգտագործվում է դասակարգման համապատասխան բաժնում տաքսոնի անվանակարգման համար, որոնց մեջ մտնում են ցողունատերևավոր մամուռների, կամ հենց մամուռների, կամ Բրիոպսիդների (լատ․ Bryopsida), Լյարդամամուռների (լատ․ Marchantiopsida), Անտոցեռոտավոր մամուռների (լատ․ Anthocerotopsida) դասերը: Տաքսոնի անվանման համար օգտագործվում են նաև Մամուռներ, Բրոֆիտներ անվանումները:
Վերջին ժամանակաշրջանում Bryophyta դասերի քանակի մինչև ինքնուրույն բաժիններ ավելացման հետ կապված, մամռանմաններ (լատ․ Bryophyta sensu lato, անգլ․ Bryophytes) բառը օգտագործվում է որպես բույսերի երեք տիպեր ընդհանրացնող հասկացություն՝ մամռանմաններ կամ հենց մամուռներ (Bryophyta, կամ Bryophyta sensu stricto), Լյարդամամուռներ և Անտոցեռոտավոր մամուռներ։ Այս հասկացությունը կարող է օգտագործվել որպես ոչ պաշտոնական հավաքական տերմին, ինչպես նաև տաքսոնի ենթաբաժնի անվանման համար:
Բրիոլոգիա
խմբագրելՄամուռների ուսումնասիրությամբ զբաղվում է բրիոլոգիա գիտությունը։ Գիտնականները՝ կենսաբանության ոլորտի մասնագետները, կոչվում են բրիոլոգներ։
Դասակարգում
խմբագրելՆերառում է երեք բաժին․
- Anthocerotophyta Stotler et Stotl.-Crand.
- Bryophyta Schimp. sensu stricto
- Marchantiophyta Stotler et Stotl.-Crand.
Մամուռներ | ||
Ֆեոցերոս հարթ[en] — Անտոցեռոտավոր մամուռներ բաժնի ներկայացուցիչ | Pohlia nutans — Մամուռներ բաժնի ներկայացուցիչ | Marchantia polymorpha — լյարդամամուռներ բաժնի ներկայացուցիչ |
Ծանոթագրություններ
խմբագրել- ↑ The Bryophytes (Mosses and liverworts) // The Plant List (2013). Version 1.1.(անգլ.)(լատ.)(Ստուգված է 25 Հուլիսի 2015)
Գրականություն
խմբագրել- Бойко, М. Ф. Ботаника. Систематика бессосудистых растений. — Київ: Ліра-К, 2013. — 276 c.
- Еленевский, А. Г. Отдел мохообразные (Bryophyta) // Ботаника. Систематика высших, или наземных, растений: учеб. для студ. высш. пед. учеб. заведений / А. Г. Еленевский, М. П. Соловьёва, В. Н. Тихомиров. — 4-е изд., испр. — М.: Издат. центр «Академия», 2006. — С. 40—70. — 3000 экз. — ISBN 5-7695-2141-4
- Рыковский Г. Ф. Концептуальная модель происхождения и эволюции мохообразных. — Саарбрюкен, 2014.
- Рыковский Г.Ф. Происхождение и эволюция мохообразных. — Минск, 2011.
- Glime, Janice M. Bryophyte Ecology. — Volume 1. Physiological Ecology. — 2007.
Արտաքին հղումներ
խմբագրել- Мохообразные России на сайте Экологического центра «Экосистема» (Ստուգված է 10 Մարտի 2011)
- Dr. Efraín De Luna. Clasificación de las briofitas(իսպ.) (Ստուգված է 10 Մարտի 2011)