Մաունթինմեններ

Մաունթինմեններ, լեռնցիներ, սարերի մարդիկ (անգլ.՝ Mountain men), որսորդներ, ովքեր 19-րդ դարում, ԱՄՆ Վայրի արևմուտքում հայտնված առաջին եկվորներն են, որոնք ձգտել են դեպի Ժայռոտ լեռներ՝ թանկարժեք մորթու փնտրտուքով։

Մաունթինմեն, ժամանակակից վերակերտվածք

Պատմություն

Առաջին մաունթինմենները հայտնվել են Ժայռոտ լեռներում Մերիուեզեր Լյուիսի և Ուիլյամ Քլարկի հաջող արշավախմբից հետո։ Լյուիսն ու Քլարկը ողջ արշավի ընթացքում լրացրել են օրագրեր, գծել քարտեզներ, էսքիզներ ու գրառումներ կատարել իրենց նավարկած գետերի և ճանապարհին հանդիպած մարդկանց մասին։

1820-1840 թվականներին՝ կուղբի մորթու առևտրի ամենածաղկուն ժամանակահատվածում, մոտ 3000 մաունթինմեն կար։ Որսորդների մեծ մասը աշխատել են մորթեղենի ընկերությունների համար, ինչպիսիք են Ամերիկյան մորթյա ընկերությունը և Ժայռոտ լեռների մորթիների ընկերությունը, բայց եղել են նաև այսպես կոչված անկախ որսորդներ։ Մաունթինմենների ամենամյա հավաքը կոչվել է ժամադրություն։ Դա յուրօրինակ տոնավաճառ էր որսորդների համար, որտեղ նրանք վաճառել են մորթեղեն և գնել այն ամենը, ինչն անհրաժեշտ էր։

Մաունթինմեններն օժանդակել են Արևմուտքի հեռավոր ու դժվարամատչելի շրջանների բնակեցմանը։ Ու երբ կուղբի մորթու առևտուրն անկում է ապրել, մաունթինմենների մեծ մասը վերադարձել է իր նախկին քաղաքակիրթ կյանքին, և միայն քչերն են շարունակել վարել նախկին կյանքը Ժայռոտ լեռների շրջանում։ Նրանցից ոմանք ծառայել են որպես ուղեկցորդներ և ուղեկցել են առաջին ներգաղթյալների քարավաններին՝ Օրեգոնի արահետով դեպի Արևմուտք։ Մյուսները առևտրի կետեր են հիմնել ներգաղթյալների գաղթի ճանապարհին կամ վարձվել են որպես սկաուտներ ԱՄՆ-ի բանակի համար։

Նշանավոր ներկայացուցիչներ

• Ջոն Քոլթեր (1774—1812)
• Հյու Գլասս (1783—1833)
• Ջեդեդայա Սմիթ (1799—1831)
• Թոմաս Ֆիցպատրիկ (1799—1854)
• Ջիմ Բրիջեր (1804—<1881)
• Քիտ Քարսոն (1809—/>1868)

Գրականություն

• Gowans, Fred. Rocky Mountain Rendezvous: A History of The Fur Trade 1825–1840. — Layton, Utah: Gibbs M. Smith, 2005. — ISBN 1586857568
• Morgan, Dale L. Jedediah Smith and the Opening of the American West. — Bison Books, University of Nebraska Press, 1964. — ISBN 0803251386

Արտաքին հղումներ

• Mountain Men and the Fur Trade: Sources of the History of the Fur Trade of the Rocky Mountain West
• Mountain Men: Pathfinders of the West 1810-1860
• Mountain Men Archived 2007-08-19 at the Wayback Machine.
• Mountain men of the Gila

Մեդիա ֆայլեր

Վիքիպահեստ նախագծում կարող եք այս նյութի վերաբերյալ հավելյալ պատկերազարդում գտնել Մաունթինմեններ կատեգորիայում։