Հրանտ Բենդերյան
Հրանտ Բենդերյան, (1876, Կոստանդնուպոլիս) ֆրանսահայ արվեստագետ, քանդակագործ, ստեղծել է դիմաքանդակներ, փոքր չափի դեկորային քանդակներ և մեդալիոններ։
| Հրանտ Բենդերյան | |
|---|---|
| Ծնվել է | 1876 |
| Ծննդավայր | Կոստանդնուպոլիս |
| Մահացել է | անհայտ, 1927-ից հետո |
| Քաղաքացիություն | Ֆրանսիա |
| Ազգություն | հայ |
| Մասնագիտություն | քանդակագործ |
| Աշխատավայր | Ֆրանսիա |
Կենսագրություն խմբագրել
Հրանտ Բենդերյանը ծնվել է 1876 թվականին Կ․Պոլսում՝ մեդալիոններ քանդակող վարպետ Բենդերի ընտանիքում։ Պոլսում հանրահայտ վարպետի մասնագիտությունը մեծ դեր է խաղացել որդու շնորհը զարգացնելու հարցում։ Վարպետն իր որդու հետաքրքրությունը դեպի արվեստը նկատել է դեռ դպրոցական տարիներից։ Հատկապես, որ Պոլսում հայկական դպրոցներում նկարչություն դասավանդել են պրոֆեսիոնալ նակրիչները։ Հրանտը պատանեկան տարիներին սովորել է նաև Պոլսի գեղարվեստի վարժարանում, որտեղ գեղարվեստական առաջին մկրտությունն են ստացել Պոլսի բոլոր նկարիչները։ 1890-ական թվականներին Բենդերյանը եկել է Փարիզ։ Ուսանել է Ֆրանսիական ինստիտուտում։ Ուսման տարիների մասին տեղեկություններ չկան։ Տեղեկություն չկա նաև մահվան թվականի մասին, հավանական է, որ մահացել է 1927 թվականից հետո[1] Միայն հայտնի է, որ նա մասնակցել է մի քանի ցուցահանդեսների՝ ներկայացնելով դիմանկարներ, ուրախացող երեխաների ֆիգուրներ․ մետաղին փորագրված մարդկային դեմքերի հարթաքանդակներ[2]։
Գործունեություն խմբագրել
Հաստատվելով Փարիզում՝ Հրանտ Բենդերյանը զբաղվել է փոքր չափի քանդակով, փորագրություններով։ Ըստ մամուլի հրապարակումների՝ նա կիրառել է ֆրանսիական ռեալիստական արվեստի սկզբունքները, նաև եվրապական կլասիցիզմը, ստեղծել երեխաների ֆիգուրներ, որոնք կիրառվել են դեկորային նպատակներով։
Աշխատանքներ խմբագրել
Ֆրանսիական 19-րդ դարի ռեալիստական արվեստի ոճով է քանդակված անհայտ մարդու դիմաքանդակը՝ «Պարոն Մ․» վերնագրով։ Դիմաքանդակը տպավորիչ է իր կենդանի արտահայտմամբ, մշակվել է կամերային քանդակի սկզբունքով, ձևերով ծավալազանգվածային է՝ հուշարձանային քանդակի ընդհանրացումներով։ Դիմագծերի մշակումը արվել է անհատականության պահպանման ճշգրտությամբ, ոճը դժվար է նույնացնել իր ժամանակի որևէ քանդակագործի ոճին։ Այլ բնույթի են Հրանտ Բենդերյանի ինքնաստեղծ գործերը։ «Ուրախացող երեխաներ» խմբաքանդակը կատարված է Իտալական Վերածննդի արվեստի նմանողությամբ։ Հայ քանդակագործի աշխատանքում կա անկեղծություն, մասամբ միայն երեխաների մարմինների մշակման հղկվածությունն է հնաբույր։ Բենդերյանի դիմաքանդակներում ու դեկորային գործերում կա ոճական մեծ տարբերություն։ Ստեղծագործությունների ցանկում նշվել է նաև Խրիմյան Հայրիկի ցածրաքանդակը։ Հիշատակված են նաև «Սրբազան պար», «Արթնացում» գործերը, որոնց բնագրերը անհայտ են։