Հերովդես Ատտիկացի
Լուցիուս Վիբուլիուս Հիպարքոս Տիբերիոս Կլավդիոս Ատտիկուս Հերովդես (հին հունարեն՝ Ἡρώδης ὁ Ἀττικός, լատին․՝ Lucius Vibullius Hipparchus Tiberius Claudius Atticus Herodes Marathonios, 101[1][2][3][…] կամ 102[4], Մարաթոն - 177[1][2][3][…], Մարաթոն), հին հույն ճարտասան, պետական և մշակութային գործիչ, փիլիսոփա, «երկրորդ սոփեստության» ուղղության հայտնի ներկայացուցիչ, դասական Հին Հունաստանի մշակույթի ջատագով։
| Հերովդես Ատտիկացի | |
| |
| Մասնագիտություն՝ | քաղաքական գործիչ, հռետոր, ռազմական գործիչ և փիլիսոփա |
|---|---|
| Ծննդյան օր | 101[1][2][3][…] կամ 102[4] |
| Ծննդավայր | Մարաթոն |
| Վախճանի օր | 177[1][2][3][…] |
| Վախճանի վայր | Մարաթոն |
| Քաղաքացիություն | Հին Հռոմ |
| Հայր | Tiberius Claudius Atticus Herodes? |
| Մայր | Vibullia Alcia Agrippina? |
| Ամուսին | Appia Annia Regilla? |
| Զավակներ | Atticus Bradua? |
Կենսագրությունը խմբագրել
Հերովդեսը սովորել է ճարտասանական արվեստ և փիլիսոփայություն։ Ճարտասանության մեջ նա ատտիկյան ոճի կողմնակից էր։ 125 թ. Հադրիանոս կայսրը նշանակել է նրան Փոքր Ասիայում մի քանի քաղաքների կառավարիչ (պրեֆեկտ)։ Վերադառնալով Աթենք Հերովդեսը դառնում է հայտնի ուսուցիչ և ավելի ուշ ընտրվում է քաղաքի կառավարիչ (արխոնտես)։ 127 թ. Հադրիանոսը կատարում է իր իր երկրորդ ուղևորությունն Աթենք, որտեղ հյուրընկալվում է Հերովդեսի կողմից։ 140 թ. Անտոնինոս Պիոս կայսրը կանչում է նրան Հռոմ, որպեսզի Հերովդեսը դառնա գահաժառանգներ Մարկոս Ավրելիոսի և Լուցիոս Վերոսի դաստիարակը։ Ի նշան Հերովդեսի մատուցած ծառայությունների գնահատանքի` 143 թ. նա նշանակվում է Հռոմի հյուպատոս;
Ըստ անտիկ հեղինակների վկայությունների` Հերվդեսը թողել է հարուստ գրական ժառանգություն, որից սակայն մինչև մեր օրերն է հասել միայն մեկ ճառ` «Պետության կառավարման մասին» («Peri politeias»)։
Բացի գրականության մեջ իր ներդրումից, Հերվդեսը հռչակվել է հասարակական գործունեությամբ` հովանավորելով Աթենքում և Հունաստանի այլ քաղաքներում բազմաթիվ հասարակական շինությունների կառուցումը (մարզադաշտ, թատրոն, բաղնիքներ, ջրմուղ և այլն)։
Աշխատությունները խմբագրել
- «Peri politeias» [On the Constitution], edited by Umberto Albini, Florence: Le Monnier, 1968
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Nationalencyklopedin (շվեդերեն) — 1999.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Լորդ Բայրոնը և իր ժամանակները
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
- ↑ 4,0 4,1 Pomeroy S. B. The Murder of Regilla: Α case of Domestic Violence in Antiquity — Harvard University Press, 2009.
Գրականություն խմբագրել
- Gibbon: A History of the Decline and Fall of the Roman Empire (Էդվարդ Գիբբոն, «Հռոմեական կայսրության կործանման և անկման պատմություն»);
- Papalas, A. J., «Herodes Atticus: An essey on education in the Antonine age», History of Education Quarterly, Vol. 21, No. 2 (Summer, 1981), pp. 171–188.