Հատուցում (ֆիլմ)

Հատուցում; ռուս.՝ Возмездие
Երկիր	ԽՍՀՄ
Ժանր	ռազմական ֆիլմ և դրամա
Թեմա	Երկրորդ համաշխարհային պատերազմ
Թվական	1967
Լեզու	ռուսերեն
Ռեժիսոր	Ալեքսանդր Ստոլպեր
Սցենարի հեղինակ	Կոնստանտին Սիմոնով
Դերակատարներ	Կիրիլ Լավրով, Անատոլի Պապանով, Լյուդմիլա Կռիլովա, Ալեքսանդր Պլոտնիկով, Յուրի Ստոսկով, Յուրի Վիզբոր, Գրիգոր Գայ, Սերգեյ Շակուրով, Ալեքսանդր Գրավե, Վլադիմիր Սեդով, Օլեգ Խաբարով, Վիկտոր Կորշունով, Վիկտոր Կոսիխ, Նինա Ուրգանտ, Իվան Սոլովյով, Վիկտոր Տիտով, Գենադի Սերգեև, Միխայիլ Մատվեև, Ելենա Տյապկինա, Յուրի Գորոբեց, Իգոր Ստարիգին, Վալենտին Սկուլմե, Սոֆյա Պավլովա, Ալեքսանդր Լազարև, Վլադիմիր Ֆերապոնտով, Վիկտոր Ուրալսկի, Պյոտր Գլեբով, Ռադներ Մուրատով, Գեորգի Տուսուզով, Բորիս Գալկին, Լեոնիդ Խմարա և Վլադիմիր Մարենկով
Օպերատոր	Նիկոլայ Օլոնովսկի
Կինոընկերություն	Մոսֆիլմ
Տևողություն	119 րոպե

«Հատուցում» (ռուս.՝ Возмездие, այլ անուն՝ «Զինվոր չեն ծնվում» (ռուս.՝ «Солдатами не рождаются»)^[2]), գեղարվեստական ֆիլմ, որը նկարահանել է ռեժիսոր Ալեքսանդր Ստոլպերը Կոնստանտին Սիմոնովի «Զինվոր չեն ծնվում» վեպի մոտիվներով։

Ինչպես հաղորդում է Ռոյ Մեդվեդևը, «...Ալեքսանդր Ստոլպերը, որը դեռ պատերազմի տարիներին Սիմոնովի սցենարներով երկու ֆիլմ է նկարահանել․․․ սկսել է աշխատանը նաև նոր ֆիլմի վրա, այս անգամ՝ «Զինվոր չեն ծնվում» վեպի հիման վրա։ Նրանք, ովքեր տեսել են այս ֆիլմը իր նախնական խմբագրությամբ, ասում էին, որ դա կլինի մեր երկրում պատերազմի մասին լավագույն ֆիլմը։

Ավաղ, գրաքննությունը պահանջել է կտրել ֆիլմի որոշ առավել ուժեղ և ճշմարիտ դրվագներ։ Ռեժիսորը ելք չի ունեցել, և նա պատրաստ էր զիջել, բայց Սիմոնովն այս անգամ հրաժարվել է զիջումների գնալ՝ սպառնալով իր անունը հանել լուսագրերից։ Ի վերջո այդպես էլ ստացվել է։ Սիմոնովը հանել է իր անունը և պահանջել փոխել ֆիլմի անվանումը։ Ֆիլմն էկրան է բարձրացել 1969 թվականին «Հատուցում» խորագրով։ Այս ֆիլմը հաջողություն չի ունեցել և հատուկ տպավորություն չի թողել հանդիսատեսի վրա» («Գրողների մասին հիշողություններից։ Կոնստանտին Սիմոնով», ռուս․՝ «Գրողների մասին հիշողություններից։ Կոնստանտին Սիմոնով»)։

Լուսագրերում որպես սցենարի հեղինակ նշված է միայն Ա. Ստոլպերը. նշվում է, որ «ֆիլմը նկարահանվել է Կոնստանտին Սիմոնովի վեպի մոտիվներով»։

Սյուժե խմբագրել

Ֆիլմը Ստալինգրադի ճակատամարտի հերոսների, նրանց ճակատագրի մասին է, որոնք կապված են հաղթանակի ընդհանուր ձգտմամբ։ Ֆիլմի գլխավոր հերոսները շարունակում են «Ողջերն ու մեռյալները» ֆիլմի սյուժետային գիծը^[3]։

Դերերում խմբագրել

Կիրիլ Լավրով – կապիտան Իվան Սինցով
Անատոլի Պապանով – գեներալ-մայոր Ֆեոդոր Ֆեոդորովիչ Սերպիլին, դիվիզիայի հրամանատար, ապա՝ բանակի շտաբի պետ
Լյուդմիլա Կռիլովա – Տանյա Օվսյաննիկովա, ռազմական բժիշկ
Ալեքսանդր Պլոտնիկով – գեներալ-մայոր Իվան Վասիլևիչ Կուզմիչ, դիվիզիայի հրամանատար
Յուրի Ստոսկով – գնդի կոմիսար Լևաշով
Յուրի Վիզբոր – բրիգադի կոմիսար Կոնստանտին Պրոկոֆևիչ Զախարով, բանակի ռազմական խորհրդի անդամ
Գրիգորի Գայ – Բերեժնոյեի քաղաքական մասի դիվիզիայի հրամանատարի տեղակալ
Սերգեյ Շակուրով – գումարտակի շտաբի պետ Նիկոլայ Իլյին
Ալեքսանդր Գրավե – գնդապետ Գենադի Նիկոլաևիչ Պիկին
Վլադիմիր Սեդով – մայոր Բարաբանով
Օլեգ Խաբալով
Վիկտոր Կորշունով – զինվորական հոսպիտալի պետ
Վիկտոր Կոսիխ – Գրիգորի
Լոլա Բադալովա – Խալիդա
Նինա Ուրգանտ – Սիմա Սուվորովա
Իվան Սոլովյով – Իվան Պետրովիչ, բանակի հրամանատար
Վիկտոր Տիտով – փոխնախագահ Զավալիշին
Վիկտորիա Չաևա – բժիշկ
Գենադի Սերգեև – Բայստրյուկով
Միխայիլ Մատվեև – Սերպիլինների որդին
Ելենա Տյապկինա – մեքենավարուհի
Վերա Կապուստինա – Տանյայի մայրը
Յուրի Գորոբեց – Վասիլի Պետրովիչ Սուվորով, Սիմայի ամուսինը
Իգոր Ստարիգին – համհարզ Ռիբոչկին
Վալենտինս Սքուլմե – Ինսֆելդ, գերեվարված գերմանացի գեներալ
Սոֆյա Պավլովա – Սոֆյա Լեոնիդովնա Սերպիլինա
Ալեքսանդր Լազարև – գերմանացի ռազմական բժիշկ
Վլադիմիր Ֆերապոնտով
Վիկտոր Ուրալսկի – Պտիցին
Պյոտր Գլեբով – էպիզոդ (լուսագրերում նշված չէ)
Ռադներ Մուրատով – բժշկական գումարտակի ավագ (լուսագրերում նշված չէ)
Գեորգի Տուսուզով – մեքենավարուհու հարևանը (լուսագրերում նշված չէ)
Բորիս Գալկին – կրտսեր լեյտենանտ Լուկին (լուսագրերում նշված չէ)
Լեոնիդ Խմարա – ձայն կադրից դուրս

Նկարահանող խումբ խմբագրել

Սցենարի հեղինակ` Ալեքսանդր Ստոլպեր
Բեմադրող ռեժիսոր` Ալեքսանդր Ստոլպեր
Ռեժիսոր` Իրինա Մանսուրովա
Օպերատոր` Նիկոլայ Օլոնովսկի
Նկարիչներ` Իվան Պլաստինկին, Ալեքսանդր Սամուլեկին, Եվգենի Սերգանով

Արձագանքներ խմբագրել

Կինոքննադատ Վիկտոր Օռլովը նշել է հերոսների մշտական խոշոր պլանների համադրությունը մարտերի լայնորեն ներկայացված ընդհանուր պլանների հետ, որպես հնարք, որն օգտագործվում է արտահայտելու համար ռեժիսորի հիմնական միտքը՝ կռվել են մարդիկ, այլ ոչ թե անդեմ զինվորներն ու սպաները^[2]։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

↑ ČSFD (չեխերեն) — 2001.
↑ ^2,0 ^2,1 Орлов, 1968
↑ «Возмездие». Телеканал «Культура». Արխիվացված է օրիգինալից 2008 թ․ մայիսի 8-ին. {{cite web}}: Invalid |url-status=404 (օգնություն)

Արտաքին հղումներ խմբագրել

Виктор Орлов Солдатами не рождаются // «Спутник кинозрителя» : журнал. — М.: Информационно-рекламное бюро Управления кинофикации и кинопроката по кинематографии при Совете Министров СССР, 1968. — № 5. — С. 3. — ISSN 0208-3140.

[_d349386e012b94b6-1] ČSFD (չեխերեն) — 2001.

[Орлов—1968——-2] 2,0 ^2,1 Орлов, 1968

[3] «Возмездие». Телеканал «Культура». Արխիվացված է օրիգինալից 2008 թ․ մայիսի 8-ին. {{cite web}}: Invalid |url-status=404 (օգնություն)

[2]

[1]

[3]

Հատուցում ռուս.՝ Возмездие

Երկիր	ԽՍՀՄ
Ժանր	ռազմական ֆիլմ և դրամա
Թեմա	Երկրորդ համաշխարհային պատերազմ
Թվական	1967
Լեզու	ռուսերեն
Ռեժիսոր	Ալեքսանդր Ստոլպեր
Սցենարի հեղինակ	Կոնստանտին Սիմոնով
Դերակատարներ	Կիրիլ Լավրով, Անատոլի Պապանով, Լյուդմիլա Կռիլովա, Ալեքսանդր Պլոտնիկով, Յուրի Ստոսկով, Յուրի Վիզբոր, Գրիգոր Գայ, Սերգեյ Շակուրով, Ալեքսանդր Գրավե, Վլադիմիր Սեդով, Օլեգ Խաբարով, Վիկտոր Կորշունով, Վիկտոր Կոսիխ, Նինա Ուրգանտ, Իվան Սոլովյով, Վիկտոր Տիտով, Գենադի Սերգեև, Միխայիլ Մատվեև, Ելենա Տյապկինա, Յուրի Գորոբեց, Իգոր Ստարիգին, Վալենտին Սկուլմե, Սոֆյա Պավլովա, Ալեքսանդր Լազարև, Վլադիմիր Ֆերապոնտով, Վիկտոր Ուրալսկի, Պյոտր Գլեբով, Ռադներ Մուրատով, Գեորգի Տուսուզով, Բորիս Գալկին, Լեոնիդ Խմարա և Վլադիմիր Մարենկով^[1]
Օպերատոր	Նիկոլայ Օլոնովսկի
Կինոընկերություն	Մոսֆիլմ
Տևողություն	119 րոպե