Հաջող նավարկություն
«Հաջող նավարկություն» (ռուս.՝ «Счастливого плавания!»), խորհրդային գեղարվեստական ֆիլմ, որը նկարահանել է ռեժիսոր Նիկոլայ Լեբեդևը։ Թողարկվել է 1949 թվականի հոկտեմբերի 28-ին[2]։
 ռուս.՝ Счастливого плавания! | |
|---|---|
| Երկիր | .svg){kind=small} ԽՍՀՄ |
| Ժանր | կինոպատում |
| Թվական | հոկտեմբերի 28, 1949[1] |
| Ռեժիսոր | Նիկոլայ Լեբեդև |
| Սցենարի հեղինակ | Ալեքսանդր Պոպով |
| Օպերատոր | Վենիամին Լևիտին |
| Կինոընկերություն | Լենֆիլմ |
| Տևողություն | 73 րոպե |
Սյուժե
խմբագրելՆախիմովյան ուսումնարանի սաները իմանում են երիտասարդ Սերգեյ Ստոլիցինի սխրանքի մասին և նրան հրավիրում սովորելու իրենց մոտ։ Սակայն նրանց առաջին հանդիպումը քիչ է մնում ավարտվեր կռիվով։ Կռիվը կանխում է վաշտի հրամանատար, 3-րդ աստիճանի կապիտան Լևաշովը։
Սերգեյի հետ հարաբերություններ հաստատելու համար Բորիս Լավրովը նրան բացահայտում է 5-րդ ընկերության գաղտնիքը՝ նրանց դիտորդական դիրքը, որի օգնությամբ իրենք ցանկանում են առաջինը դպրոցի ղեկավարին տեղեկացնել «Ծովակալ Նախիմով» կործանիչի ժամանման մասին։ Դասերից մեկի ժամանակ նրանք դրա հետ շփոթում են ածուխով բեռնված նավը։ Լևաշովը սաներին ուղարկում է բեռնանավը բեռնաթափելու։ Նա առօրյա բեռնաթափումը վերածում է հետաքրքիր աշխատանքի։
Հինգերորդ վաշտի սաները ստանում են պատվավոր նավի իրավունք։ Լավրովը սխալմամբ տագնապի ազդանշան է տալիս։ Կասկածն ընկնում է Սերգեյի վրա։ Լևաշովն օգնում է Լավրովին քաջություն գտնել խոստովանելու իր մեղքը։ Սերգեյ առաջինը է ձեռք մեկնում Բորիսին։
Հինգերորդ ընկերությունը կրկին դուրս է գալիս ծով։ Հնչում է Նախիմովյանների երգը. «Արևը փայլում է պայծառ, Ողջույն, գեղեցի՛կ երկիր…։
Դերերում
խմբագրել- Պյոտր Անդրիևսկի - Նախիմովյան ուսումնարանի ղեկավար
- Նիկոլայ Չերկասով - Լևաշով, 5-րդ վաշտի հրամանատար, 3-րդ աստիճանի կապիտան
- Ստեպան Կռիլով - Կորկին, 1-ին կարգի ավագ
- Պավել Վոլկով - միչման Բուլատ
- Միխայիլ Բոյցով - Սերգեյ Ստոլիցին
- Իգոր Կլիմենկով - Բորիս Լավրով
- Սերգեյ Ուսպենսկի - Ֆեդյա Սնեժկով
- Յուրի Ժեստովսկի - Զայցև
- Վիտյա Ցոյ - Մարատ Կերիմով
- Վադիմ Սվիրսկի - Ստյոպա Սկովորոդկին, պիոներ
- Իվան Սավելև - սպա-դաստիարակ
Նկարահանող խումբ
խմբագրել- Բեմադրող ռեժիսոր՝ Նիկոլայ Լեբեդև
- Սցենարի հեղինակ՝ Ալեքսանդր Պոպով
- Բեմադրող օպերատոր՝ Վենիամին Լևիտին
- Կոմպոզիտորներ՝ Վասիլի Սոլովյով-Սեդոյ, Լ. Ա. Խոջա-Էյնատով
- Բեմադրող նկարիչ՝ Վիկտոր Սավոստին
- Հնչյունային օպերատոր՝ Ա. Օստրովսկի
Մրցանակներ
խմբագրելՔննադատություն
խմբագրել«Культура и жизнь» թերթում գրող և դրամատուրգ Բորիս Լավրենյովը գրել է. «Ֆիլմն ստեղծվել է... մեղմ, մեծ տակտով և մեծ ջերմությամբ։ Եվ ես կարծում եմ, որ դա շատ լավ է։ Շատ լավ են ուսումնարանում տիրող իրավիճակը և ապագա ռազմական նավաստիների առօրյան»։ Նա նշել է․ «Լենֆիլմ ստուդիան լավ գործ է արել՝ թողարկելով այս ֆիլմը, որի համար ապահովված է ուրախ ընդունելություն խորհրդային երիտասարդ սերնդի մոտ»[4]։
«Սովետսկոե իսկուսստվո» թերթում ֆիլմը նույնպես շատ դրական է գնահատվել և նշվել է, որ «դրա հաջողությունը միանգամայն բնական է, քանի որ ֆիլմը պատասխանում է խորհրդային երեխաների խնդրանքներին, բավարարում է նրանց ծարավը աշխարհի վերաբերյալ լայն և խորը գիտելիքների ուղղությամբ»։ Քննադատ Ի. Օսիպովն իր գրախոսության մեջ ամփոփել է. «Հաջող նավարկություն»-ը մեծ և լուրջ թեմայի ֆիլմ է, որը լուծվում է պարզ և հասկանալի միջոցներով։ Նրա հսկայական դաստիարակչական նշանակությունն անկասկած է, քանի որ սա վառ գեղարվեստական պատմություն է, պատմություն այն մասին, թե ինչպես են ձևավորվում խորհրդային նավատորմի ապագա սպաների կերպարները, պատմություն, որը հետաքրքիր է և՛ երիտասարդ, և՛ մեծահասակ հանդիսատեսի համար[5]։
Քննադատ Ադոլֆ Բեյլինը գրել է, որ «լավատեսությամբ և ստեղծագործական ուժ է փչում Լևաշովից», և որ դերասան Ն. Չերկասովին հաջողվել է ստեղծել ամբողջական և նշանակալի կերպար[6]։
Կինոգետ Կիրա Պարամոնովան ֆիլմի պարգևատրումը պետական մրցանակով անվանել է «խորհրդային մանկական կինեմատոգրաֆիայի հաղթանակ»[7] և համարել է, որ «Հաջող նավարկություն» ֆիլմի հաջողությունն օրինաչափ էր»[8]։ Նա պնդում էր, որ «ֆիլմը... ուներ ոչ միայն շահեկան դիտարժան ատրիբուտներ, այլև իր էությամբ երեխաներին հուզող, խորը, խնդրահարույց ստեղծագործություն էր»[7]։ Նա նաև նշել է Ն. Չերկասովի դերասանական աշխատանքը․ «Չերկասովի հերոսը իսկապես պայծառ, խելացի, հետաքրքիր անձնավորություն է, իդեալական դաստիարակ, որի մասին երեխաները կարող էին միայն երազել... Իսկական վարպետը, նկարահանվելով երեխաների հետ, մեծ ստեղծագործական բավարարվածություն է ստանում։ Այդպես էր նաև Չերկասովի դեպքում «Հաջող նավարկություն» ֆիլմում[9]։
Կինոռեժիսոր Սերգեյ Սոլովյովը գրել է, որ մանկության տարիներին իր սիրած ֆիլմը «եղել է «Հաջող նավարկություն» կինոնկարը՝ ականավոր սոցիալիստական ռեալիստական հիմն ի փառս երիտասարդ նավաստիների, Նախիմովյանների»[10]։
Ծանոթագրություններ
խմբագրել- ↑ https://www.kinopoisk.ru/film/43634/dates/
- ↑ 2,0 2,1 Советские художественные фильмы. Т. 2, 1961, էջ 431
- ↑ См.: О присуждении Сталинских премий за выдающиеся работы в области литературы и искусства за 1949 год // «Правда». — 1950. — 8 марта. — № 67 (11539). — С. 1.
- ↑ Лавренёв, 1949, էջ 3
- ↑ Осипов, 1949, էջ 3
- ↑ Бейлин, 1951, էջ 74
- ↑ 7,0 7,1 Парамонова, 1978, էջ 88
- ↑ Парамонова, 1978, էջ 89
- ↑ Парамонова, 1978, էջ 88—89
- ↑ См.: Соловьёв С. Записки конформиста Արխիվացված 2021-02-07 Wayback Machine. Книга 1. Начало. То да сё… — М.: Амфора, 2008. — 351 с.
Գրականություն
խմբագրել- Лавренёв Б. Счастливого плавания! // Культура и жизнь. — 1949. — № 30 (122). — С. 3.
- Осипов И. Счастливого плавания! // Советское искусство. — 1949. — № 46 (1186). — С. 3.
- Бейлин А.М. Народный артист СССР Николай Константинович Черкасов / Сост. Р. Д. Черненко. — М.: Госкиноиздат, 1951. — С. 74. — 97 с.
- Советские художественные фильмы. Аннотированный каталог / Сост. Н. А. Глаголева, М. Х. Зак, А. В. Мачерет, Л. А. Парфёнов, В. М. Розина, Э. Л. Сосновский, П. В. Фионов, О. В. Якубович; под ред. А. В. Мачерета и др. — М.: Искусство, 1961. — Т. 2: Звуковые фильмы (1930—1957 гг.). — С. 431. — 784 с.
- Парамонова К. Николай Лебедев // 20 режиссёрских биографий // Сборник / Сост. Р. Д. Черненко. — М.: Искусство, 1978. — С. 82—98. — 408 с. — (Мастера советского кино).
Արտաքին հղումներ
խմբագրել- «Հաջող նավարկություն»(անգլ.) ֆիլմը Internet Movie Database կայքում