Կյանքը հանուն ցարի
«Կյանքը հանուն ցարի» (ռուս.՝ Жизнь за царя), նաև՝ «Իվան Սուսանին» (ռուս.՝ Иван Сусанин)), ռուս երգահան Միխայիլ Գլինկայի օպերա չորս գործողությամբ և վերջերգով։ Օպերայում պատմվում է 1612 թ. դեպքերի մասին, որոնք կապված են լեհերի դեպի Մոսկվա կատարած արշավանքի հետ։
 | |
| Տեսակ | դրամատիկ-երաժշտական ստեղծագործություն |
| Ժանր | Երաժշտական դրամա |
| Կոմպոզիտոր | Միխայիլ Գլինկա |
| Լիբրետտոյի հեղինակ | Եգոր Ռոզեն |
| Սյուժեի աղբյուր | Լեգենդ Իվան Սուսանինի սխրագործությունների մասին |
| Գործողությունների քանակ | 4 արար[1] և 1 Վերջաբան |
| Գործողության տեղ | Domnino?, Ռեչ Պոսպոլիտա և Մոսկվա |
| Տևողություն | 2,75 ժամ |
| Կերպարներ | Իվան Սուսանին, Սիգիզմունդ III Վազա, Bogdan Sobinin?, Ivan Susanin?, Antonida?, Vanya?, A Polish courier?, Commander of the Polish Detachment? և Commander of the Russian Detachment? |
| Ստեղծման տարեթիվ | 1836 |
| Առաջնախաղի տարեթիվ | նոյեմբերի 27 (դեկտեմբերի 9), 1836[1] |
| Առաջնախաղի վայր | Սանկտ Պետերբուրգ |
| Հրատարակման տարեթիվ | 19-րդ դար |
 A Life for the Tsar Վիքիպահեստում | |
Ռուսերեն լիբրետտոյի հեղինակը բարոն Եգոր Ռոզենն է։ Խորհրդային ժամանակաշրջանում գաղափարախոսական նկատառումներով օպերան վերանվանվել է, իսկ լիբրետտոն վերախմբագրվել Սերգեյ Գորոդեցկու կողմից։
Օպերայի առաջնախաղը կայացել է 1836 թ. նոյեմբերի 27-ին (նոր տոմարով՝ դեկտեմբերի 9-ին) Սանկտ Պետերբուրգի Մեծ թատրոնում՝ ունենալով հաջողություն։
«Կյանքը հանուն ցարի» օպերան համարվում է Միխայիլ Գլինկայի լավագույն ստեղծագործություններից և ռուսերեն լեզվով գրված լավագույն օպերաներից մեկը։ Այն ընդգրկված է Ռուսաստանի օպերային թատրոնների խաղացանկերում, երբեմն բեմադրվում է նաև այլ երկրներում[2][3]։
ԳրականությունԽմբագրել
- Щербакова, Т. «Жизнь за царя»: черты священнодействия // Музыкальная академия - 2000. - № 4. - С. 154-157.
- Черевань С. В. Авторский замысел в русской музыкальной культуре - константа или тема для вариаций? (К проблеме «Жизнь за царя» - «Иван Сусанин» М. Глинки) // Вестник Челябинского государственного университета. - 2008. - № 3. - С. 180-184. [1]
- М. И. Глинка. Литературное наследие. Том 1 (автобиографические и творческие материалы). М.-Л. 1952
ԾանոթագրություններԽմբագրել
Արտաքին հղումներԽմբագրել
- Либретто барона Розена
- «Жизнь за царя» на сайте Belcanto.ru
- Краткое содержание (синопсис) оперы на сайте «100 опер» Archived 2007-03-17 at the Wayback Machine.