Կապիտոլինյան եռյակը աստվածների խումբ Հին Հռոմեական դիցաբանության մեջ՝ բաղկացած երեք աստվածներից՝ Յուպիտեր, Յունոնա, Միներվա։ Նրանց երկրպագության վայրը գտնվում էր Կապիտոլիա բլրի վրա։ Նրանք հռոմեական դիցաբանության երեք գլխավոր աստվածներն էին[1]։

Յուպիտեր, հռոմեացիների գերագույն աստվածը, երկնքի և երկրի արարիչը։

Եռյակը խմբագրել

 
«Կապիտոլինյան եռյակ» Գուիդոնիայի թանգարան

Երեք դիցերը, որոնց հաճախ կոչում են նաև Կապիտոլյան եռյակ, Յուպիտերն է` աստվածների աստվածը, երկնքի և երկրի արարիչը, Յունոնան` Յուպիտերի կինը և քույրը, և Միներվան՝ Յուպիտերի դուստրը, հաղթանակի աստվածուհին։ Աստվածությունների այս խումբը՝ մեկ աստված և երկու աստվածուհի, անսովոր է հին հնդեվրոպական հավատալիքների մեջ։ Ակունքը կարելի է փնտրել Տինիայի էտրուսական եռյակից՝ գերագույն աստվածությունից, Ունիից, նրա կնոջից և Միներվայից, նրանց դստերից, որն իմաստության աստվածուհին էր[1]։

Կապիտոլյան անվանունը ստացել է նրա համար, որ վերոնշյալ դիցերի սրբավայրը գտնվել է Հռոմի Կապիտոլինյա բլրի վրա[2][3]։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. 1,0 1,1 Ryberg, Inez Scott (1931). «Was the Capitoline Triad Etruscan or Italic?». The American Journal of Philology: 145–156. doi:10.2307/290109. JSTOR 290109.
  2. Fishwick, Duncan (1987). "Seneca and the Temple of Divus Claudius" (pp. 253–254). Britannia 22 (pp. 137–141).
  3. Richardson, L. (1992). A New Topographical Dictionary of Ancient Rome (p. 70). Baltimore and London: The Johns Hopkins University Press. 0-8018-4300-6.