Վիքիպեդիա

Կազիս Բրադունաս

Կազիս Բրադունաս (լիտ.՝ Kazys Bradūnas, փետրվարի 11, 1917(1917-02-11)[1][2], Vilkaviškis District Municipality, Լիտվա - փետրվարի 9, 2009(2009-02-09)[3][2][4], Վիլնյուս, Լիտվա), լիտվացի բանաստեղծ, մշակութային գործիչ, խմբագիր։ Մշակույթի ու արվեստի բնագավառում պետական մրցանակի դափնեկիր (1992)։

Կազիս Բրադունաս
լիտ.՝ Kazys Bradūnas
Ծնվել էփետրվարի 11, 1917(1917-02-11)[1][2]
ԾննդավայրVilkaviškis District Municipality, Լիտվա
Վախճանվել էփետրվարի 9, 2009(2009-02-09)[3][2][4] (91 տարեկան)
Վախճանի վայրՎիլնյուս, Լիտվա
ԳերեզմանԱնտակալնիսի գերեզմանատուն
Մասնագիտությունբանաստեղծ, լրագրող և գրող
Լեզուլիտվերեն
Քաղաքացիություն Լիտվա[5]
ԿրթությունՎիլնյուսի համալսարան
Ուշագրավ աշխատանքներ«Վիլնյուսի զանգերը» („Vilniaus varpai“, 1943)
ՊարգևներԱզգային մրցանակ մշակույթի ու արվեստի բնագավառում (1992)
Լիտվայի մեծ իշխան Գյադիմինասի շքանշանի սպայական խաչ (1994)
 Kazys Bradūnas Վիքիպահեստում

Կենսագրություն խմբագրել

Կազիս Կրադունասը ծնվել է 1917 թվականի փետրվարի 11-ին Վիլկավիշկիսի շրջանի Կիրշայ գյուղում։ Ավարտել է գիմնազիա Վիլկավիշկիսում։ Լիտվերեն ու լիտվական գրականություն է ուսումնասիրել նախ Կաունասում՝ Վիտովտուս Մեծի համալսարանում (1937 թվականից), ապա Վիլնյուսի համալսարանում։ 1944 թվականին հեռացել է Լիտվայից։ Ապրել է նախ Գերմանիայում, իսկ 1949 թվականին տեղափոխվել է ԱՄՆ և բնակվել Բալտիմորում ու Չիկագոյում։

Որոշ ժամանակ իր ապրուստը հոգացել է ֆիզիկական աշխատանք կատարելով։ Որոշ ժամանակ անց սկսել է խմբագրել լիտվացի գաղթականնների «Լիտերատուրոս լանկայ» (լիտ.՝ „Literatūros lankai“), «Այդայ» (լիտ.՝ „Aidai“), «Դրաուգաս» (լիտ.՝ „Draugas“) լրագրերի մշակութային հավելվածները։ Դարձել է լիտվական գաղթականության մշակույթի ակտիվ գործիչներից մեկը, կազմել է ու խմբագրել գրքեր ու անթոլոգիաներ։

Խմբագրել է Վիտաուտաս Մաչերնիսի «Պոեզիա» (լիտ.՝ „Poezija“, 1960) գիրքը, «Լիտվական գրականությունն օտարության մեջ, 1945-1967» (1968) քննադատական հոդվածների ժողովածուն։ Խմբագրել է «Հող» („Žemė“, Լոս Անջելես, 1951, երկրորդ հրատարակությունը՝ 1991) և „Lietuvių poezija išeivijoje, 1945–1971“ (1971) բանաստեղծական անթոլոգիաները։ Եղել է «Լիտվական գաղթականության գրականությունը, 1940—1990» („Lietuvių egzodo literatūra, 1940–1990“, 1992) գրքի կազմողներից ու խմբագիրներից մեկը։

1994 թվականին դարձել է Լիտվայի գրողների միության անդամ։ 1995 թվականին կնոջ՝ Կազիմերա Բրադունենայի հետ վերադարձել է Լիտվա ու բնակվել Վիլնյուսում։

Մահացել է 2009 թվականի փետրվարի 9-ին Վիլնյուսում և թաղված է Անտակալնիսի գերեզմանատանը։

Ստեղծագործություն խմբագրել

Կազիս Բրադունասն սկսել է բանաստեղծություններ գրել դեռ գիմնազիայում սովորելու տարիներին։ Համալսարանում սովորելու տարիներին բանաստեղծությունները տպագրել է «Ժիդինիս» („Židinys“) և «Նաույոյի Ռոմուվա» („Naujoji Romuva“) ամսագրերում։ Առաջին գիրքը՝ «Վիլնյուսի զանգերը» („Vilniaus varpai“), լույս է տեսել 1943 թվականին։

Պարգևներ ու կոչումներ խմբագրել

  • Ազգային մրցանակ մշակույթի ու արվեստի բնագավառում (1992)
  • Լիտվայի մեծ իշխան Գյադիմինասի շքանշանի սպայական խաչ (1994)
  • «Պոեզիայի գարնան» մրցանակի դափնեկիր (2002)

Գրքեր խմբագրել

  • Vilniaus varpai. 1943
  • Pėdos arimuos։ eilėraščiai. Kaunas։ Sakalas, 1944
  • Svetimoji duona։ eilėraščiai. Miunchenas։ Aidai, 1945
  • Vilniaus varpai։ sonetai. Tübingen։ Patria, 1947
  • Maras։ poema. Miunchenas, 1947
  • Apeigos։ eilėraščiai. Miunchenas։ Sodyba, 1948
  • Devynios baladės. Chicago։ Lietuviškos knygos klubas, 1955
  • Morenų ugnys։ eilėraščiai. Toronto (Ont.)։ Literatūros lankai, 1958
  • Sidabrinės kamanos. Chicago (Ill.)։ Lietuviškos knygos klubas, 1964
  • Sonatos ir fugos։ susitikimai su Čiurlioniu. Čikaga։ M. Morkūnas, 1967
  • Donelaičio kapas։ eilėraščiai. Čikaga։ M. Morkūnas, 1970
  • Pokalbiai su karalium։ anno domini 1323—1973. Čikaga։ M. Morkūnas, 1973
  • Alkana kelionė։ eilėraščiai. Čikaga i.e. Southfield (Mich.)։ Ateitis, 1976
  • Užeigoje prie Vilniaus vieškelio։ poezija. Southfield (Mich.)։ Ateitis, 1981
  • Prierašai։ eilėraščiai. Chicago (Ill.)։ Lietuviškos knygos klubas, 1983
  • Dux Magnus։ Dariaus Lapinsko trijų veiksmų opera / libretas. Chicago (Ill.)։ Lietuviškos knygos klubas, 1984
  • Krikšto vanduo Joninių naktį։ eilėraščiai. — Chicago (Ill.)։ Lietuviškos knygos klubas, 1987
  • Įaugom Nemuno upyne։ rinktinė. Vilnius։ Vyturys, 1990
  • Prie vieno stalo։ poezijos rinktinė. Vilnius։ Vaga, 1990
  • Duona ir druska։ poezija. Vilnius։ Vaga, 1992
  • Lietuviškoji trilogija. Vilnius։ Vyturys, 1994
  • Iš grumsto ir iš dvasios. Kaunas։ Šviesa, 1994
  • Apie žemę ir dangų։ eilėraščiai. Vilnius։ Lietuvos rašytojų sąjungos leidykla, 1997
  • Sutelktinė։ eilėraščiai. Vilnius։ Aidai, 2001
  • Paberti grūdai։ eilėraščių šimtinė. Vilnius։ Lietuvos rašytojų sąjungos leidykla, 2006

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. ↑ 1,0 1,1 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 http://vz.lt/Default2.aspx?ArticleID=9a4bf8d0-33be-41b9-846e-0f1f3439a83b&ref=rss
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  5. ↑ LIBRIS — 2013.

Արտաքին հղումներ խմբագրել

 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Կազիս Բրադունաս» հոդվածին։
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Կազիս_Բրադունաս&oldid=9568196» էջից