Քարավազի հին կամուրջ
Քարավազի Հին (Խուդափերինի) կամուրջ, այժմ Ադրբեջանի կողմից օկուպացված Քաշաթաղի շրջանում՝ Դիռի լեռան ստորոտի Արաքս գետի վրա։ Այն ծովի մակերևույթից բարձր է 248 մ։ Կամուրջի կառուցման ժամանակը հստակ հայտնի չէ, բայց այն համարվում է 5-7-րդ դարերին կառուցված կամուրջ։
 | |
|---|---|
| Այլ անվանում(ներ) | Հուդաֆերին, Խուդափերին |
| Տեղանք | Դիռի լեռան ստորոտ, Արաքս գետ |
| Թռիչքների քանակ | 11 |
Պատմություն խմբագրել
13-րդ դարին է վերագրվում ամենավաղ հիշատակություններից մեկը՝
|
«...Աղահեճը, որը հատում է Աղվանո գետը մինչև Քարավազի կամուրջը[1]...» | 
|
Ըստ արաբական և պարսկական աղբյուրների՝ կամուրջը կոչվել է Հուդաֆերին, Խուդափերին։
|
|
«Խիստ հնաշէն և համակ սրբատաշ քարով շինուած է վերին կամուրջն, որ ունի ինն աչք, որոց ոտքերն հաստատուած են բնութենաստեղծ վէմ քարերի վերայ։ Աչքերի կամարներից կանգուն են չորսն և քանդուած հինգն[2]...» - նշել է կամրջի առաջին հետազոտողներից մեկը 1890-ական թվականների սկզբներին
|
|
1975-1977 թվականներին խորհրդա-իրանական ծրագրի շրջանակներում ուսումնասիրվեց Արաքսի էներգետիկ հնարավորություններն ու սա առիթ հանդիսացավ, որպեսզի կամուրջն առաջին անգամ չափագրվի։ Ստացված տվյալները վկայում են, որ 11 թռիչք ունեցող կամուրջն ուներ 130 մ երկարություն, 6 մ լայնություն և ջրի մակարդակից մինչև 12 մ բարձրություն[3]։ Հիմնադրվել է անտիկ ժամանակներում, հնարավոր է նաև աքեմենյանի տիրակալության ժամանակ։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ Սյունիքի պատմություն. Երևան. 1986. էջ 263.
{{cite book}}:|first=missing|last=(օգնություն)CS1 սպաս․ location missing publisher (link) - ↑ Բարխուտարեանց Մ., Արցախ, Բագու, 1895։
- ↑ Մամեձադե (1983). Строительное искусство Азербайджана. Բաքու. էջ 47.
{{cite book}}: CS1 սպաս․ location missing publisher (link)