Խաջաևի բնակելի տուն (Դոնի Ռոստով)
Խաջաևի բնակելի տուն (ռուս.՝ Жилой дом Хаджаева), հինավուրց տուն Ռուսաստանի Դոնի Ռոստով քաղաքի Սոցիալիստական փողոցում։ Շենքը պատմության և մշակույթի տարածաշրջանային նշանակության հուշարձան է։
 | |
|---|---|
 | |
| Տեսակ | տեսարժան վայր և բնակելի տուն |
| Երկիր |  Ռուսաստան |
| Տեղագրություն | Դոնի Ռոստով |
| Ճարտարապետական ոճ | մոդեռն |
| Ժառանգության կարգավիճակ | Ռուսաստանի մարզային նշանակության մշակութային ժառանգության օբյեկտ |
 | |
 | |
Հասցեն՝ ք. Դոնի Ռոստով, Սոցիալիստական փողոց, 65։
Պատմություն խմբագրել
Գ. Ն. Խաջաևի բնակելի տունը (այժմ՝ բնակելի տուն) կառուցվել է XX դարի սկզբին մոդեռն ոճով։ 1913 թվականին շենքի սեփականատերը եղել է Գ. Ն. Խաջաևը։
Ճարտարապետություն խմբագրել
Խաջաևի բնակելի տունը Դոնի Ռոստով քաղաքի Սոցիալիստական փողոցում եռահարկ աղյուսե տուն է, որը կառուցվել է մոդեռն ոճով։ Երկհարկանի U-աձև շենքն ունի նկուղ և բազմալանջ տանիք։ Ճակատը սվաղված է, ունի ծեփածո դեկորի յուրօրինակ բարդ մշակում։
Ճակատի անհամաչափ հորինվածքում գերակշռում են շենքի ողջ բարձրությամբ արված երկու ելուստավորումները. ձախ ելուստավորումն ընդգծում է մուտքը և ավարտվում բարձր աստիճանավոր ատտիկոսով, աջը՝ ցածր։ Շքամուտքի դուռը երկփեղկ է, վերնափեղկով։ Լուսամուտախորշերը ծածկված են ձուլածո վանդակներով։
Ճակատի ճարտարապետական կերպարը որոշում է սվաղված և ոճավորված դեկորների ավանդական համադրությունը, ինչպես նաև երկու հարկերի միջապատերի երեսպատումը օքրայագույն կերամիկական սալիկներով։ Ճակատի հորիզոնական բաժանումն ապահովում են պրոֆիլավորված գոտիները (նկուղի, լուսամուտագոգերի, միջհարկային) և քիվը։
Առաջին հարկի ուղղանկյունաձև լուսամուտատեղերը շրջանակված են U-աձև զանգվածեղ զարդաքիվեր ունեցող երեսկալներով և կողպեքային քարերով, երկրորդ հարկի կիսաշրջանաձև լուսամուտատեղերը ճարտարապետները ձևավորել են գոտիների հիմքում ելուստավորումների միջև ընկած հատվածների միացումով, ճակատի արևմտյան հատվածում նույն կերպ միավորված են պատուհանների ուղղանկյունաձև զարդաքիվերը։
Ճակատին յուրօրինակություն է հաղորդում բուսական և կենդանական աշխարհի մոտիվներով ոճավորված դեկորը՝ տերևներով և ծաղիկներով ծոփորային դեկորատիվ գոտիները, աստիճանաձև ատտիկոսի վրայի հորինվածքը, ձկնկուլներով ներդիրը արևմտյան ելուստավորման կեղծ կամարակում։ Ծաղկային նախշազարդ է առկա նաև դարպասի, վերնափեղկի և կլոր պատուհանի կախովի վանդակում։
Փոխարինվել է ճակատի պատշգամբը, կորսվել են ատտիկոսների ավարտումները, սվաղային և ծեփածո զարդերն ունեն զգալի վնասվածքներ և կորուստներ։ Շենքը XX դարի սկզբի քաղաքացիական ճարտարապետության հուշարձան է։
Գրականություն խմբագրել
- Лобжанидзе В., Лаптев Г., Кустов В. Путешествия по старому Ростову. Часть II. Ростов-на-Дону, 2001 г.
- Весь Ростов и Нахичевань-на-Дону на 1913 год. Харьков. 1913. с. 221.