Վիքիպեդիա

Լևոն Թախտաջյան

հայկական ծագմամբ խորհրդային մաթեմատիկոս
Վիքիպեդիայում կան հոդվածներ Թախտաջյան ազգանունով այլ մարդկանց մասին։

Լևոն Արմենի Թախտաջյան (ռուս.՝ Леон Арменович Тахтаджян, հոկտեմբերի 1, 1950(1950-10-01)[1], Երևան, Հայկական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ), խորհրդային հայ ֆիզիկոս, մաթեմատիկոս, Սթոնի Բրուք համալսարանի մաթեմատիկայի պրոֆեսոր, Սանկտ Պետերբուրգի մաթեմատիկայի միջազգային ինստիտուտի առաջատար գիտաշխատող։ Ֆիզիկա-մաթեմատիկական գիտությունների դոկտոր (1982)։

Լևոն Թախտաջյան
Ծնվել էհոկտեմբերի 1, 1950(1950-10-01)[1] (73 տարեկան)
Երևան, Հայկական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ
Քաղաքացիություն ԱՄՆ
Մասնագիտությունմաթեմատիկոս, ֆիզիկոս և համալսարանի դասախոս
Հաստատություն(ներ)Սթոնի Բրուքի համալսարան և Լ. Էյլերի անվան մաթեմատիկայի միջագային ինստիտուտ
Գործունեության ոլորտմաթեմատիկա[2] և մաթեմատիկական ֆիզիկա[2]
Պաշտոն(ներ)ամբիոնի վարիչ
ԱնդամակցությունԱմերիկյան մաթեմատիկական ընկերություն[3][4]
Ալմա մատերՌԴ գիտությունների ակադեմիայի Ստեկլովի անվան մաթեմատիկայի ինստիտուտի Սանկտ Պետերբուրգի բաժին (1975), ՌԳԱ Ստեկլովի անվան մաթեմատիկական ինստիտուտ, Սանկտ Պետերբուրգի համալսարան և Սթոնի Բրուքի համալսարան[5]
Գիտական աստիճանֆիզիկամաթեմատիկական գիտությունների դոկտոր (1982)
Տիրապետում է լեզուներինանգլերեն[2] և ռուսերեն[2]
Գիտական ղեկավարԼյուդվիգ Ֆադեև
Եղել է գիտական ղեկավարCarlos Arango Florentino?[5], Rukmini Dey?[5], Andrew McIntyre?[5], Lee-Peng Teo?[5], Joshua S. Friedman?[5], Joseph Schaefer?[5], Daniel An?[5], Joseph William Walsh?[5], Claudio Meneses-Torres?[5], Vamsi Pritham Pingali?[5], Jun Wen?[5] և Ki Song?[5]
Պարգևներ
ՀայրԱրմեն Թախտաջյան
Կայքmath.sunysb.edu/~leontak/

Կենսագրություն խմբագրել

Լևոն Թախտաջյանը ծնվել է 1950 թվականի հոկտեմբերի 1-ին, Երևան քաղաքում, ՀԽՍՀ ԳԱ ակադեմիկոս Արմեն Թախտաջյանի ընտանիքում։ 1972 թվականին ավարտել է Լենինգրադի պետական համալսարանը։ 1975 թվականին ֆիզիկա-մաթեմատիկական գիտությունների թեկնածուի աստիճան է ստացել Վ. Ա. Ստեկլովայի անվան Մաթեմատիկական ինստիտուտի Լենինգրադի մասնաճյուղում՝ պաշտպանելով «Հավասարման լիարժեք ինտեգրումը  »[6] ատենախոսությունը՝ Լյուդվիգ Ֆադեևի ղեկավարությամբ։ 1982 թվականին պաշտպանել է թեզը ֆիզիկա-մաթեմատիկական դոկտորի աստիճանի համար։ 1992 թվականից աշխատել է Նյու Յորքի համալսարանում` Ստոնի Բրուքում, որտեղ 2009 թվականից 2013 թվականներին ղեկավարել է մաթեմատիկայի ֆակուլտետի ամբիոնը[7]։ 1975-1998 թվականներին աշխատել է ՌԳԱ Մաթեմատիկայի ինստիտուտի Սանկտ Պետերբուրգի բաժանմունքում, եղել կրտսեր, ավագ, առաջատար գիտաշխատող։

Աշխատանքները վերաբերում են մաթեմատիկական ֆիզիկային։ Մասնավորապես ուսումնասիրել է սոլիտոնների տեսությունում համիլտոնյան մոտեցումը[8]։ Թախտաջյանի ուսումնասիրությունները նվիրված են մաթեմատիկական ֆիզիկայի ինտեգրված համակարգերին և քվանտային տեսությունների և լարերի տեսության մոդելների կիրառմանը հանրահաշվական երկրաչափության և բարդ վերլուծությանը, ներառյալ հանրահաշվական կորերի քվանտային դաշտի տեսությունը և հարակից փոխադարձության մասին օրենքները, երկկողմանի քվանտային ծանրությունը` կապված Վեյլ - Պետերսոնի երկրաչափության հետ, Թեյմյուլլերի համընդհանուր տարածության Կելլեր երկրաչափությունը և հետքի բանաձևերը։

1983 թվականին որպես խոսնակ հրավիրվել է Վարշավայի Մաթեմատիկոսների միջազգային կոնգրեսին, որտեղ հանդես է եկել «Ինտեգրված մոդելները դասական և քվանտային դաշտային տեսության մեջ» թեմայով զեկույցով։

Անդամակցություն խմբագրել

  • Ամերիկյան մաթեմատիկական ընկերության անդամ

Աշխատություններ խմբագրել

Գրքեր խմբագրել

  • Тахтаджян Л. А., Фаддеев Л. Д. Гамильтонов подход в теории солитонов. — М.: Наука, 1986. — 528 с.
  • Faddeev L. D., Takhtajan L. A. Hamiltonian methods in the theory of solitons. — Springer, 1987.
  • Leon A. Takhtajan, Lee-Peng Teo. Weil-Peterson Metric on the Universal Teichmuller Space. — Memoirs of the Amer. Math. Soc, 2006.
  • Quantum mechanics for mathematicians. — American Mathematical Society. 2008.
  • Тахтаджян Л. А. Квантовая механика для математиков. — М.: Регулярная и хаотическая динамика, 2011. — 496 с.

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. ↑ 1,0 1,1 Deutsche Nationalbibliothek Record #123335868 // Gemeinsame Normdatei (գերմ.) — 2012—2016.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 Չեխիայի ազգային գրադարանի կատալոգ
  3. ↑ 3,0 3,1 http://www.ams.org/fellows_by_year.cgi?year=2013
  4. ↑ 4,0 4,1 http://www.ams.org/news?news_id=1680
  5. ↑ 5,00 5,01 5,02 5,03 5,04 5,05 5,06 5,07 5,08 5,09 5,10 5,11 5,12 Mathematics Genealogy Project — 1997.
  6. ↑ «Leon Takhtajan - The Mathematics Genealogy Project». www.genealogy.math.ndsu.nodak.edu. Վերցված է 2018 թ․ մայիսի 4-ին.
  7. ↑ «Воспоминания коллег и учеников: Леон Арменович Тахтаджян | Академик РАН Людвиг Дмитриевич Фаддеев. Официальный сайт» (ռուսերեն). faddeev.com. Վերցված է 2018 թ․ մայիսի 4-ին.
  8. ↑ Ով ով է. Հայեր. Կենսագրական հանրագիտարան, հատոր առաջին, էջ 417, Երևան, 2005

Արտաքին հղումներ խմբագրել

Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Լևոն_Թախտաջյան&oldid=9796076» էջից