Լյուչինա Սավորնյան
Լյուչինա Սավորնյան[1] (իտալ.՝ Lucina Savorgnan, - 1541), իտալացի ազնվական տիկին, որը ծառայել է որպես նախատիպ Ջուլիետի կերպարի համար Լուիջի դա Պորտոյի «Երկու ազնվական սիրահարների նորահայտ պատմությունը» ստեղծագործության մեջ (լույս է տեսել 1530 թվականին)։
| Լյուչինա Սավորնյան իտալ.՝ Lucina Savorgnan | |
|---|---|
| Մահացել է | 1541 |
| Քաղաքացիություն |  Վենետիկի հանրապետություն |
Կենսագրություն
խմբագրելԼյուչինա Սավորնյանի ծննդյան ամսաթվի մասին, ինչպես այդ դարաշրջանի կանանց մեծ մասի դեպքում, տեղեկություններ չկան։ Նրա հոր՝ Ջակոմո Սավորնյանի՝ 1495 թվականի հունիսի 2-ին կազմված կտակում նա հիշատակվում է որպես Ջովաննի Բատիստայի ավագ քույր[2]։ Վերջինս ուներ նաև ավագ քույր՝ Ջուլիան և կրտսեր եղբայր՝ Պագանոն։
Ջակոմոն զոհվել է 1498 թվականին՝ Պիզայի, երբ ծառայում էր Վենետիկի հանրապետությունում[3]։ Մայրը՝ Մարիա Գրիֆոնի Սավորնյանը, գաղտնի սիրային նամակագրություն է վարել Պիետրո Բեմբոյի հետ 1500-1501 թվականներին, և վերջինս այդ նամակագրությունը ներառել է իր երկերի ցանկում[4]։
Երիտասարդ Լյուչինային իր գրառումներում հիշատակում է Անտոնիո Սավորնյանը (իտալ.՝ Antonio Savorgnan), որը տեսել է նրան Ուդինեում տոնակատարության ժամանակ՝ 1511 թվականի փետրվարի 26-ի երեկոյան՝ Յուղոտ հինգշաբթի օրը[5]։
...այդ երեկո մադոննա Մարիա Սավորնյանի տանը նրա դուստրը՝ մադոննա Լյուչինան, պարում էր, նվագում էր կլավեսին, արժանավայել կերպով երգում էր, և այնտեղ պարերը շարունակվեցին մինչև ուշ։
1515 թվականին Վենետիկը Լյուչինայի հորեղբորը և դաստիարակին՝ Ջիրոլամո Սավորնյան դել Մոնտեին, խնդրել է աղջկան կնության տալ արդարացված դավաճան Անտոնիո Սավորնյանի ժառանգորդ Ֆրանչեսկո Սավորնյան դել Տորրեին։ Ջիրոլամոն մերժել է[3], սակայն արդեն հաջորդ տարի կնքվել է համաձայնագիր ամուսնության մասին։ Նրանք սկսել են միասին ապրել 1517 թվականին, իսկ հարսանիքը տեղի է ունեցել 1522 թվականին։ Ամուսիններեն ունեցել են երկու որդի՝ Ջովաննին (1518) և Նիկոլոն (1523)[6]։
Լյուչինան մահացել է 1543 թվականին[6]։
Ջուլետի նախատիպ
խմբագրել1524 թվականին գրված իր «Երկու ազնիվ սիրահարների նորահայտ պատմությունը» (իտալ.՝ «Historia nuovamente ritrovata di due nobili amanti») նովելի սկզբում[7] Լուիջի դա Պորտոն գրել է՝ «Գեղեցիկ և նրբաճաշակ մադոննա Լյուչինա Սավորնյանին» ընծայականը[1], իսկ նախաբանում խոսվում է այդ դարաշրջանի կանանց թեթևամտության և անհավատարմության մասին[8]։ Լուիջին տեսել է տասնվեցամյա Լուչինային պարահանդեսի ժամանակ և սիրահարվել է նրան, բայց ընտանիքների կոնֆլիկտի պատճառով չի կարողացել ամուսնանալ աղջկա հետ[9]։ Սիրահարները ներգրավված են եղել Ստրումիերի և Զամբերլինի ընտանիքների միջև եղած գժտության մեջ 18-րդ դարի սկզբին Ֆրիուլիում։ Երկպառակության արդյունքը դարձել է յուղոտ հինգշաբթի օրը տեղի ունեցած կոտորածը։
Լուիջի դա Պորտոն ծանր ապրումներ է ունեցել իր սիրելիի հետ բաժանվելու պատճառով, հրաժարական է տվել և զբաղվել է գրական գործունեությամբ[8]։ Մոնտորսո Վիչենտինոյում գտնվող իր առանձնատանը հոգու և մարմնի վերքերը բուժելու ընթացքում նա գրել է Ռոմեոյի և Ջուլիետի սիրո պատմությունը։ Հետագայում Ուիլյամ Շեքսպիրն իր հայտնի «Ռոմեո և Ջուլիետ» ողբերգությունն ստեղծելիս ոգեշնչվել է Լուիջի դա Պորտոյի այդ երկից[10]։
Ծանոթագրություններ
խմբագրել- ↑ 1,0 1,1 Владимир Токарев Вечный посох. — Издание журнала "Юность", 1998. — С. 121. — 602 с.
- ↑ testamento di Giacomo q. Pagano, 1495, 2 giugno. — Личный архив Саворньян Бонати (Savorgnan Bonati). Cod. mss. 10. — Падуя. — С. 194—195.
- ↑ 3,0 3,1 Marino Sanudo, Federico Stefani, Guglielmo Berchet, Nicolò Barozzi, Marco Allegri I diarii di Marino Sanuto: (MCCCCXCVI-MDXXXIII) dall' autografo Marciano ital. cl. VII codd. CDXIX-CDLXXVII. — F. Visentini, 1899. — С. 145—149, 86 — 90. — 366 с.
- ↑ «BEMBO, Pietro». Dizionario Biografico (իտալերեն). www.treccani.it. Արխիվացված է օրիգինալից 2019 թ․ ապրիլի 13-ին. Վերցված է 2019 թ․ ապրիլի 13-ին.
- ↑ Leonardo Amaseo, Gregorio Amaseo, Gio Antonio Azio Diarii udinesi dall'anno 1508 al 1541 di Leonardo e Gregorio Amaseo e Gio. Antonio Azio. — a spese della Società, 1884. — С. 506. — 716 с.
- ↑ 6,0 6,1 Laura Casella I Savorgnan. La famiglia e le opportunità del potere. — Roma: Bulzoni, 2003.
- ↑ Luigi Da Porto, Giuseppe Todeschini, Bartolommeo Bressan Lettere storiche di Luigi da Porto, Vicentino, dall'anno 1509 al 1528. — Le Monnier, 1857. — С. 331. — 462 с.
- ↑ 8,0 8,1 {{{заглавие}}} // Алеф. — 1985. — № 104—121. — С. 21.
- ↑ Edward Muir Mad Blood Stirring: Vendetta and Factions in Friuli During the Renaissance. — JHU Press, 1998-05-18. — 240 с. — ISBN 9780801858499
- ↑ Peter Brand, Lino Pertile The Cambridge History of Italian Literature. — Cambridge University Press, 1996. — С. 227. — ISBN 0-521-43492-0