Արնուլֆ Էվերլան
Արնուլֆ Էվերլան (նորվ.՝ Ole Peter Arnulf Øverland, ապրիլի 27, 1889[1][2][3][…], Քրիստիանսուն, Մյորե օգ Ռոմսդալ, Նորվեգիա - մարտի 25, 1968[4][1][2][…], Օսլո, Նորվեգիա[4]), նորվեգացի բանաստեղծ, գրող։
Արնուլֆ Էվերլան նորվ.՝ Ole Peter Arnulf Øverland | |
|---|---|
 | |
| Ծննդյան անուն | բուկմոլ՝ Ole Peter Arnulf Øverland |
| Ծնվել է | ապրիլի 27, 1889[1][2][3][…] |
| Ծննդավայր | Քրիստիանսուն, Մյորե օգ Ռոմսդալ, Նորվեգիա |
| Վախճանվել է | մարտի 25, 1968[4][1][2][…] (78 տարեկան) |
| Վախճանի վայր | Օսլո, Նորվեգիա[4] |
| Գերեզման | Քրիստոս Փրկչի տաճարի գերեզմանատուն |
| Մասնագիտություն | բանաստեղծ և գրող |
| Լեզու | Riksmål? |
| Քաղաքացիություն |  Նորվեգիա |
| Կրթություն | Oslo Cathedral School? և Tanks Upper Secondary School? |
| Ժանրեր | լիրիկա և արձակ |
| Անդամակցություն | Նորվեգիայի լեզվի և գրականության ակադեմիա |
| Պարգևներ | |
| Ամուսին | Margrete Aamot Øverland?, Hildur Arntzen? և Bartholine Eufemia Leganger? |
 Arnulf Øverland Վիքիպահեստում | |
Կենսագրություն խմբագրել
Արնուլֆ Էվերլանը ծնվել է 1889 թվականի ապրիլի 27-ին Քրիստիանսունդում։
Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի տարիներին մասնակցել է Նորվեգիայի դիմադրության շարժմանը։ Արնուլֆ Էվերլանը այնուհետ ձերբակալվել է ու տեղափոխվել Գրինի և Զաքսեհաուզեն համակենտրոնացման ճամբարներ՝ 1941-1945 թվականներին։
Արնուլֆ Էվերլանը 1944 թվականին առաջադրվել է Նոբելյանի մրցանակի գրականության ոլորտում։
Բանաստեղծը ընտրվել է Նորվեգիայի գրողների միության ներկայացուցիչ 1952 թվականին։
Նա 1960-ական թվականներին կապերը խզում է սոցիալիստների հետ։
Արնուլֆ Էվերլանն իր մահկանացուն կնքել է 1968 թվականի մարտի 25-ին՝ յոթանասունութ տարեկան հասակում՝ մայրաքաղաք Օսլոյում։
Ստեղծագործություններ խմբագրել
Ըստ Ն.Ի. Կրիմովի, Արնուլֆ Էվերլանի բանաստեղծությունները, որոնք գրվել են 20-րդ դարի սկզբին, առանձնանում են իրենց մենակությամբ ու թախիծով։ 1930-ական թվականներին բանաստեղծը կապիտալիզմի դեմ պայքար է սկսել։ Պաշտպանել է Ժողովրդական ճակատում ԽՍՀՄ դիրքորոշումը։ Սակայն խիստ քննադատության է ենթարկել ստալինյան ռեպրեսիաները։ Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ժամանակ Էվերլանը գովերգել է հակաֆաշիստական պայքարը («Մենք կդիմանանք ամեն ինչին», 1945)։ Հետպատերազմյա տարիներին Արնուլֆ Էվերլանը ստեղծել է հիմնականում բանաստեղծություններ («Ծխացող մոմը», 1960, «Նև լեռան վրա», 1962)։ Հետո հանդես է գալիս նովելներով, դրամաներով, պիեսներով։
Ամբողջ կյանքի ընթացքում նա պայքարեց մոդեռնիզմի, ինչպես նաև ռիքսմոլի ու նյունորսկի համադրության դեմ[5]։
Բանաստեղծություններ խմբագրել
- 1965– Livets minutter – բանաստեղծություն
- 1962 –På Nebo Bjerg – բանաստեղծություն
- 1960 – Den rykende tande – բանաստեղծություն
- 1956 – Sverdet bak døren – բանաստեղծություն
- 1947 – Fiskeren og hans sjel – բանաստեղծություն
- 1946 – Tilbake til livet – բանաստեղծություն
- 1945 – Vi overlever alt! – բանաստեղծություն
- 1940 – Ord i alvor til det norske folk – բանաստեղծություն (ny utgave 1959)
- 1937 – Den røde front – բանաստեղծություն
- 1936 – "Du må ikke sove" – dikt (del av diktsamlingen Den røde front fra 1937)
- 1934 – Riket er ditt – բանաստեղծություն
- 1934– Jeg besværger dig – բանաստեղծություն
- 1929 – Hustavler – բանաստեղծություն
- 1927 – Berget det blå – բանաստեղծություն
- 1919 – Brød og vin – բանաստեղծություն
- 1915 – Advent – բանաստեղծություն
- 1912 – De hundrede violiner – բանաստեղծություն
- 1911 – Den ensomme fest – բանաստեղծություն
Նովելներ խմբագրել
- 1964 – Møllerupgåsens liv og himmelfart og andre troverdige betraktninger – noveller
- 1931 – Gud plantet en have – noveller
- 1923 – Deilig er jorden – noveller
- 1916– Den haarde fred – noveller
Դրամաներ խմբագրել
- 1917 – Venner, drama
- 1930– Gi mig ditt hjerte, drama
Ակնարկներ և հոդվածներ խմբագրել
- 1967 – Sprog og usprog – artikler
- 1964 – Hvor gammelt er Norge? – essays
- 1963 – I tjeneste hos ordene – artikler
- 1959 – Verset – hvordan blir det til? – essays
- 1958 – Om Gud skulde bli lei av oss – artikler
- 1956 – Riksmål, landsmål og slagsmål – essays
- 1954 – I beundring og forargelse – artikler
- 1952– Har jorden plass til oss? – artikler
- 1949– Nordiske randstater eller atlantisk fred – artikler
- 1949 – Bokmålet – et avstumpet landsmål? – artikler
- 1948 – Nøitralitet eller vestblokk – artikler
- 1948 – Hvor ofte skal vi skifte sprog? – artikler
- 1947 – Norden mellom øst og vest – essays
- 1946 – Det har ringt for annen gang – artikler
- 1940 – Er vort sprog avskaffet? – artikler
- 1939 – Forpostfektninger – essays
- 1935 – Det frie ord – essays
- 1933 – Tre foredrag til offentlig forargelse – artikler (gjenutgitt 2006, e-bok 2011)
- 1927 – Kapital og åndsarbeide – essays
- 1926 – Olav Duun – essays
- 1920 – Norske kunstnere. Edvard Munch – essays
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Encyclopædia Britannica
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 KulturNav — 2015.
- ↑ 3,0 3,1 Norsk biografisk leksikon(նորվ.) — Kunnskapsforlaget. — ISSN 2464-1502
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 Эверланн Арнульф // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
- ↑ М. И. Стеблин-Каменский. Возможно ли планирование языкового развития? (норвежское языковое движение в тупике). // Вопросы языкознания. — М., 1968. — № 3. — С. 47-56.
Գրականություն խմբագրել
- Вечно живая поэзия Сопротивления Արխիվացված 2017-02-12 Wayback Machine // За рубежом, № 41. 3-9 октября 1980.
- Gelsted О., Arnulf Øverland, Kbh., 1946.
- Festskrift til Arnulf Overland pa 60-arsdagen, Oslo, 1949.
- Haakonsen D., Arnulf Overland og den etiske realisme 1905—1940, Oslo, 1966.
Արտաքին հղումներ խմբագրել
- Om Arnulf Øverland på Akershus kulturnett Արխիվացված 2006-06-27 Wayback Machine
- Kristendommen – den tiende landeplage. Full tekst av foredrag holdt i Studentersamfundet i 1933.
- Digitaliserte bøker av Arnulf Øverland hos Nasjonalbiblioteket.
- Arnulf Øverlands Galleri i Kristiansund Արխիվացված 2015-04-03 Wayback Machine
- Bilde av Arnulf Øverland 14. februar 1949, Oslo Museum(չաշխատող հղում)
- Politiske taler av Arnulf Øverland, virksommeord.uib.no
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Արնուլֆ Էվերլան» հոդվածին։ |