Էստոներենի այբուբեն

Էստոնական այբուբեն (էստ․՝ eesti tähestik), կիրառվում է էստոներենով գրելու համար։ Հիմնված է լատինական այբուբենի վրա՝ կրելով նաև գերմանական այբուբենի ազդեցությունը։ Որպես այդպիսին՝ էստոնական այբուբենն ունի Ä, Ö և Ü (A, O և U ումլաուտներով), որոնք համապատասխանաբար ներկայացնում են [æ], [ø] և [y] ձայնավոր հնչյունները։ Ի տարբերություն գերմանական ումլաուտների՝ համարվում են առանձին հնչյուններ և այբուբենագրվում են որպես տարբեր միավորներ։ Ամենաաչքի ընկնող, տարբերվող տառը էստոնական այբուբենում Õ (O-ն ալիքանշանով) է, որն ավելացվել է այբուբենին 19-րդ դարում լեզվաբան Օտտո Վիլհելմ Մազինգի կողմից և հանդես է գալիս որպես ձայնավոր [ɤ]։ Բացի սրանից՝ այբուբենը ակնառու տարբերվում է լատինական այբուբենից Š և Ž տառերի առկայությամբ, որոնք առնվել են չեխական այբուբենից և Z տառի դիրքով, որը այբուբենի վերջից տեղափոխված է S և T միջև (կամ Š և Ž)։ 20-րդ դարի սկզբին W տառը փոխարինվել է V-ով։

Էստոներենի այբուբեն
Տեսակ	լատինատառ այբուբեն
Լեզուներ	էստոներեն
Տարածք	Էստոնիա
Կազմված է	32 տառ
Գրելաձևը	ձախից աջ
Կարգավիճակ	գործող

A a	B b	C c	D d	E e	F f	G g	H h
I i	J j	K k	L l	M m	N n	O o	P p
Q q	R r	S s	Š š	Z z	Ž ž	T t	U u
V v	W w	Õ õ	Ä ä	Ö ö	Ü ü	X x	Y y

Գրության ձևը հիմնված է լատինական այբուբենի վրա՝ ավելացված մի քանի հնչյունատարբերակիչ նշաններ։

Այբուբենից f, š, z, ž օգտագործվում են փոխառյալ բառերում (fotograaf, želee, šokolaad) և օտար անուններում ու բառերում։ Տառերից c, q, w, x, y կիրառվում են միայն օտար բառերի տառադարձան ժամանակ (օրինակ՝ New York)։

Արտասանություն

A	[ɑː]	B	[b̥eː]	C	[tseː]	D	[d̥eː]	E	[eː]	F	[eff]
G	[ɡ̊eː]	H	[hɑː] or [hɑʃ]	I	[iː]	J	[jotʲː]	K	[kɑː]	L	[ell]
M	[emm]	N	[enn]	O	[oː]	P	[peː]	Q	[kuː]	R	[err] or [ærr]
S	[ess]	Š	[ʃɑː]	Z	[zeː], [seː] or [tsett]	Ž	[ʒeː] or [ʃeː]	T	[teː]	U	[uː]
V	[veː]	W	[kɑksisveː]	Õ	[ɤː]	Ä	[æː]	Ö	[øː]	Ü	[yː]
X	[iks]	Y	[iɡrek] or [ypsilon]

Արտաքին հղումներ

• Eesti Instituut - Alphabet, Orthography, Pronunciation Արխիվացված 2006-12-07 Wayback Machine
• Typo.cz Information on Central European typography and typesetting Արխիվացված 2004-03-27 Wayback Machine