Էլեն Սանդելին
Էլեն Սանդելին (շվեդ.՝ Ellen Beata Elisabeth Sandelin, հուլիսի 19, 1862[2][3], Karlskoga Church Parish, Կարլսկուգա, Էրեբրու, Շվեդիա[3] - մայիսի 7, 1907[3], Jakob parish, Ստոկհոլմ, Ստոկհոլմի լեն, Շվեդիա[3]), շվեդ բժիշկ[6]։
| Էլեն Սանդելին շվեդ.՝ Ellen Sandelin[1] | |
|---|---|
 | |
| Ծնվել է | հուլիսի 19, 1862[2][3] |
| Ծննդավայր | Karlskoga Church Parish, Կարլսկուգա, Էրեբրու, Շվեդիա[3] |
| Մահացել է | մայիսի 7, 1907[3] (44 տարեկան) |
| Մահվան վայր | Jakob parish, Ստոկհոլմ, Ստոկհոլմի լեն, Շվեդիա[3] |
| Գերեզման | Հյուսիսային գերեզմանատուն[4][5] |
| Քաղաքացիություն |  Շվեդիա |
| Մասնագիտություն | բժիշկ |
| Ծնողներ | հայր՝ Կարլ Հենրիկ Սանդելին, մայր՝ Բեդա Կոլե |
Կենսագրություն խմբագրել
Էլենը ծնվել է 1862 թվականին Կարլսկուգայում։ Նա բժիշկ Կառլ Հենրիկ Սանդելինի և Բեդա Կոլետի դուստրն էր։ Նա ավարտել է Ստոկհոլմի Wallinska skolan աղջիկների դպրոցը. այն եղել է Շվեցարիայի առաջին հինգ դպրոցներից մեկը, որտեղ աղջիկները ստացել են ակադեմիական կրթություն և եղել է առաջին դպրոցը, որտեղ ավարտական քննություններ են հանձնել (Studentexamen) և թույլ տվել ընդունվել համալսարան։ Wallinska skolan դպրոցից հետո Էլենը շարունակել է սովորել Կարսլտադի աղջիկներ դպրոցում, ապա ընդունվել է Նորվեգիայի Կրիստիանայի համալսարանը (հետագայում վերանվանվել է Օսլոյի համալսարան)։
Էլենը ապրել է այն ժամանակ, երբ բարձրագույն բժշկական կրթությունը դարձել է հասանելի կանանց համար։ 1885 թվականին Ուփսալայում սկսել է սովորել բժշկություն և 1891 թվականին ստացել է բակալավր որակավորում, իսկ 1897 թվականին ստացել է բժշկական լիցենզիա Ստոկհոլմում գտնվող Կարոլինյան ինստիտուտի կողմից։ Նույն թվականին նա դարձել է պրակտիկ բժիշկ, իսկ հետո սկսել է ուսուցանել ֆիզիոլոգիա և առողջապահական կրթություն աղջիկների համար մի քանի ուսումնական հաստատություններում։ Նա նաև հանրային դասախոսություններ է կարդացել ֆիզիոլոգիայի և հիգիենայի վերաբերյալ, որոնք հանրաճանաչ են դարձել։
Բժշկությունից բացի, Էլեն Սանդելինը մասնակցել է կանանց հավասարության շարժմանը. ընդգրկվել է կանանց ընտրելու իրավունքի հարցերով հանձնաժողովում և 1899 թվականին դասախոսել է Լոնդոնի կանանց կոնգրեսում, իսկ 1904 թվականին՝ Բեռլինում։
Էլեն Սանդելինը մահացել է 45 տարեկանում՝ 1907 թվականին Ստոկհոլմում։
Մատենագրություն խմբագրել
- Om några smittosamma sjukdomar och deras sociala faror (1902)
- Om ungdomens sedliga uppfostran (1902)
- Kvinnokroppen, dess byggnad och hygien (1903)
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ http://www2.ub.gu.se/kvinndata/portaler/rostratt/pdf/rostrattsfragan.pdf
- ↑ 2,0 2,1 Sandelin, Ellen // http://runeberg.org/nfcd/0346.html — 1916. — Vol. 24.
- ↑ 3,00 3,01 3,02 3,03 3,04 3,05 3,06 3,07 3,08 3,09 3,10 Sveriges dödbok 1815–2022 (շվեդերեն) — 9 — Sveriges Släktforskarförbund, 2023.
- ↑ Sandelin, ELLEN BEATA ELISABET — Svenskagravar.se.
- ↑ Sten nr 321 – Ellen Sandelin — Norra begravningsplatsen.se.
- ↑ Hildebrand, Albin. «377 (Svenskt porträttgalleri / XIII. Läkarekåren (biografier af A. Levertin))». runeberg.org (շվեդերեն). Վերցված է 2020 թ․ ապրիլի 23-ին.