Զուվանդա Մեյերի
| Զուվանդա Մեյերի | |
| Դասակարգում | |
| Թագավորություն | Բույսեր (Plantae) |
| Տիպ/Բաժին | Անոթավոր բույսեր (Tracheophyta) |
| Ենթատիպ | Սերմնավոր բույսեր (Spermatophytes) |
| Կարգ | Կաղամբածաղկավորներ (Brassicales) |
| Ընտանիք | Կաղամբազգիներ (Brassicaceae) |
| Տրիբա | Conringieae |
| Ցեղ | Զուվանդա (Zuvanda) |
| Տեսակ | Զուվանդա Մեյերի (Z. meyeri) |
| Միջազգային անվանում | |
| Zuvanda meyeri | |
Զուվանդա Մեյերի (լատին․՝ Zuvanda meyeri), խաչածաղկավորների ընտանիքին պատկանող ծածկասերմ բույս։ Գրանցված է Հայաստանի Հանրապետության Կարմիր գրքում։
Նկարագրություն խմբագրել
Մերկ կամ ծածկված մանր ելունդիկներով միամյա խոտաբույս է։ 10-25 սմ բարձրություն ունեցող ցողունը բարակ է և ճյուղավորված։ Ցողունային տերևները ձվաձև-երկարավուն են, ամբողջաեզր և ցողունագիրկ ականջուկներով։ Ծաղիկները քառատիպ են, պսակաթերթերը՝ վառ վարդագույն։ Պատիճները քառանիստ են, երկարավուն ակոսներով, 4-6 սմ երկարությամբ։ Սերմերը դասավորված են մեկ շարքով[1]։
Տարածվածություն խմբագրել
Հայաստանում հանդիպում է միայն Մեղրու ֆլորիստիկական շրջանում (Մեղրի, Ագարակ, Գուդեմնիս, Կարճևան, Շվանիձոր, Նյուվադի)։ Ընդհանուր արեալն ընգրկում է Նախիջևանը, Արևելյան Անդրկովկասը և Թալիշը[1]։
Էկոլոգիա խմբագրել
Աճում է ստորին և միջին լեռնային գոտում՝ ծովի մակարդակից 800-1500 մ բարձրությունների վրա, ինչպես նաև խճաքարոտ և քարքարոտ լանջերին։ Ծաղկում է ապրիլ-մայիս ամիսներին, պտղաբերում՝ մայիսին[1]։
Պահպանություն խմբագրել
Վտանգված տեսակ է։ Կովկասի էնդեմիկ բույսերից է։ Տարածման և բնակության շրջանների մակերեսը 500 կմ²-ից պակաս է։ Տեսակին, կապված բնակավայրերի ընդարձակման և հանքարդյունաբերության զարգացման հետ, սպառնում է տարածման և բնակության շրջանների կրճատման և անհետացման վտանգ։ Հայաստանի Կարմիր գրքի առաջին հրատարակության մեջ ընդգրկված չէր։ Ընդգրկված չէ նաև CITES-ի և Բեռնի կոնվենցիաների հավելվածներում[1]։
Պահպանության գործողություններ չեն իրականացվում։ Անհրաժեշտ է ստեղծել նոր ԲՀՊՏ Ագարակի մոտ (Մեղրու շրջան)[1]։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Հայաստանի Կարմիր գիրք. Երևան: Հայաստանի բնապահպանության նախարարություն. 2010. ISBN 978-99941-2-420-6.
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Զուվանդա Մեյերի» հոդվածին։ |