Զամանիխա բարձր
| Զամանիխա բարձր | |
 Զամանիխա բարձր | |
| Դասակարգում | |
| Թագավորություն | Բույսեր (Plantae) |
| Վերնաբաժին | Բարձրակարգ բույսեր (Embryophyta) |
| Տիպ/Բաժին | Անոթավոր բույսեր (Tracheophyta) |
| Ենթատիպ | Սերմնավոր բույսեր (Spermatophytes) |
| Կարգ | Հովանոցածաղկավորներ (Apiales) |
| Ընտանիք | Արալիազգիներ (Araliaceae) |
| Ցեղ | Զամանիխա (Oplopanax) |
| Տեսակ | Զամանիխա բարձր (O. elatus) |
| Միջազգային անվանում | |
| Oplopanax elatus | |
Զամանիխա բարձր (լատին․՝ Oplopánax elátus)` արալիազգիների ընտանիքից է։ Փշոտ կարճահասակ թփուտ է, ունի մեկ մետր բարձրություն։ Կոճղարմատները հարուստ են և երկար, տեղադրված են մակերեսորեն։ Ծաղկում է հունիս - հուլիս ամիսներին, պտուղները հասունանում են սեպտեմբերին։ Աճում է եղևնու և կեչու անտառներում, ինչպես նաև լեռներում, քարքարոտ թեքություններում։ Բուժական նշանակություն ունեն բույսի կոճղարմատները, արմատների հետ միասին։ Դրանք հանում են աշնանը ձեռքով, թափ տալիս հողից, կտրում ցողունները, լվանում ջրով և չորացնում չորանոցներում կամ տաք տեղում` նախօրոք մանր կտրատելով։
Քիմիական կազմը խմբագրել
Պարունակում է եթերայուղ, սպիրտ, թթուներ, ածխաջրատներ, սապոնիններ և ալկալոիդներ։
Բուժական ազդեցությունը խմբագրել
Հայտնի են բույսի` օրգանիզմը տոնուսավորող և խթանիչ ազդեցությունները։ Այն նաև բարձրացնում է նյութափոխանակության ակտիվությունը և կարգավորում շաքարի պարունակությունը արյան մեջ։ Կիրառվում է ասթենիայի, դեպրեսիվ վիճակների, արյան ցածր ճնշման, սեռական թուլության, շաքարախտի, ֆիզիկական և մտավոր գերհոգնածության դեպքում։ Հակացուցված է խիստ զգայուն հիվանդներին։ Երբեմն կարող է առաջանալ անհատական հակակրանք դեղաբույսի նկատմամբ։ Զամանիխան հակացուցված է նաև բարձ ճնշում ունեցողներին։
Կիրառման եղանակները խմբագրել
Օգտագործվում է ոգեթուրմը (դեղատնային)` քսանից քառասուն կաթիլ, օրական երկուսից երեք անգամ, խմելու ձևով։
Աղբյուրներ խմբագրել
- Է. Գ. Ղուկասյան - Բուժում դեղաբույսերով։ Երևան։ «Նարեկացի» 1992 թվական էջ 36
 | Վիքիցեղերն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Զամանիխա բարձր» հոդվածին։ |
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Զամանիխա բարձր» հոդվածին։ |