Գորդիանոս II
| Այս հոդվածն աղբյուրների կարիք ունի։ Դուք կարող եք բարելավել հոդվածը՝ գտնելով բերված տեղեկությունների հաստատումը վստահելի աղբյուրներում և ավելացնելով դրանց հղումները հոդվածին։ Անհիմն հղումները ենթակա են հեռացման։ |
Գորդիանոս II (Լատիներեն՝ Marcus Antonius Gordianus Sempronianus Romanus Africanus Augustus, 192 թ. - ապրիլ 12 238 թ.), Հռոմի 29-րդ կայսրն էր, որը կառավարել է մեկ ամսով իր հոր՝ Հորդիանոս I-ի հետ միասին 238 թվականին, որը նաև հայտնի է որպես 6 կայսրերի ամիս։ Փորձելով ապստամբել և գահընկեց անել Մակսիմինոս Թրակիացուն, նա մահացել է Կարթագենի մոտակայքում՝ ճակատամարտի ժամանակ։
Գորդիանոս II | |
|---|---|
| Հռոմեական կայսրության 28-րդ կայսր | |
 | |
| Իշխանություն | 22 մարտ, 235 - 12 ապրիլ, 238 թթ. |
| Լրիվ անուն | Gaius Julius Verus Maximinus Augustus |
| Ծնվել է՝ | ոչ վաղ քան 191 և ոչ ուշ քան 192 |
| Ծննդավայր |  Հռոմեական կայսրություն |
| Մահացել է՝ | ապրիլի 12, 238 մարդասպանություն |
| Վախճանի վայր | Կարթագեն, Հռոմեական կայսրություն |
| Երկիր | Հին Հռոմ |
| Ազգություն | հռոմեացի |
| Հարստություն | Հորդիննիաններ |
| Նախորդ | Մակսիմինոս Թրակիացի |
| Հաջորդող | Պուպիենոս և Բալբինոս |
| ռազմական գործիչ և քաղաքական գործիչ | |
| Հայր | Գորդիանոս I |
| Մայր | հայտնի չէ, հավանաբար Ֆաբիա Օրեստիլլա |
| Երեխաներ | Gordian III? |
Վաղ Կյանքը խմբագրել
Ծնվել է 192 թ., Գորդիանոս երկրորդը ճանաչված էր որպես Գորդիանոս I-ի միակ որդին։ Նա ընտանեկան կապեր ուներ հայտնի սենատորների հետ։ Իր անունի առաջին մասը ՝ Մարկուս Անտոնիոս ՝ առաջարկում է, որ իր նախնիները իրենց քաղաքացիությունը ստացել են Մարկ Անտոնիի կամ իր դստրերից մեկի կողմից։ Անունի Գորդիանոս մասը առաջարկում է, որ իր ընտանիքը ծագումով Անատոլիայից է, հատկապես Գալաթիայից և Կապադովկիայից։
Ըստ Պատմություն Օգոստայի, որը շատ կասկածելի տեղեկություն է պարունակում, Գորդիանոս II-ի մայրը Ֆաբիա Օրեստիլլան էր, ով ծնվել էր 165 թ․, և նույն գրքում նշված է, որ Ֆաբիայի նախահայրերն են եղել հռոմեական կայսրեր Անտոնինոս Պիոսը և Մարկուս Օրելիուսը ՝ նրա հոր ՝ Ֆուլվոս Անտոնինոսի կողմից։ Ժամանակակից պատմագետներ հերքել են այս անունը և համաձայնվել են, որ Ֆաբիայի մասին տեղեկությունը սխալ է։ Հիմքեր կան, որ Գորդիանոսի մայրը եղել է հույն խորհրդատու և ուսուցիչ Հերոդես Ատիկոսի թոռը։ Ատիկոսի քույրը Անտոնիա Գորդիանան էր ՝ կայսր Գորդիանոս III-ի մայրը։
Չնայած նրան, որ Գորդիանոսների հիշատակները Սենատի կողմից պահպանված կլինեին, միակ հիշատակները Գորդիանոսի վաղ գործունեության մասին, որոնք պահպանվել են, գտնվեւմ են Պատմություն Օգոստայում, և չեն կարող օգտագործվել որպես հիմնավորված բնութագրեր իր կյանքի մասին այն ժամանակներում, երբ դեռ պաշտոնը չէին բարձրացրել 238 թ.։ Ըստ վերոնշյալ աղբյուրի, Գորդիանոսը Ելագաբալոս կայսրի ժամանակ աշխատել էր որպես քաղաքական գործիչ, իսկ Ալեքսանդր Սեվերոս կայսեր կառավարման ժամանակ ՝ որպես խորհրդատու և մագիստրատոս։ 237 թ. Գորդիանոսը գնաց Հռոմի Աֆրիկյան մարզ ՝ որպես գեներալ իր հոր հրամանով, ով վարչապետի գործունեությունն էր կատարում։
Մաքսիմինոսի դեմ Ապստամբություն խմբագրել
235 թ. Գերմանիայում ՝ Մոգունտիայում (այժմ Մայնց), մի շարք ավազակային խմբեր սպանեցին կայսր Ալեքսանդրուս Սևերուսին և իր մայր Յուլիա Մամեային։ Ապստամբության առաջնորդը՝ Մաքսիմինոս Թրակիացին, դարձավ կայսր։ 238 թ. Գորդիանի հայրը ստիպված էր մասնակցել Մաքսիմինոսի դեմ լայնածավալ ապստամբությանը։ Դրանից հետո նա այդ տարվա մարտի 22-ից կրեց Օգոստոս կոչումը։ Ի շնորհիվ Գորդիան Առաջինի, Գորդիան Երկրորդը նույնպես նստեց գերագույն գահին և նույնպես կրեց Օգոստոս կոչումը։ Ինչպես իր հայրը նա նույնպես պարգևատրվեց Աֆրիկանուս մականունով։
Հարևան նահանգից՝ Նումիդիայից սկսվեց հակամարտություն։ Կապելիանուսը ՝ Նումիդիայի կառավարիչը, Մաքսիմինոս Թրակաիացու հավատարիմ աջակիցն էր և ցանկանում էր իր վրեժը լուծել։ Նա ներխուժեց նահանգ Աֆրիկա՝ մասնավորապես III Օգոստոս լեգիոնը։ Գորդիան II-ը, կանգնելով պատերազմին չպատրաստված բանակի գլուխը, պարտվեց և սպանվեց։ Լսելով այս նորությունը՝ իր հայրը ինքնասպանություն գործեց։ Գորդիան II-ին հաջորդեց իր եղբորորդին՝ Գորդիան III-ը, ով ճանաչվեց ամբողջ հռոմեական կայսրության տիրակալ։
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Գորդիանոս II» հոդվածին։ |