Գիրք վաստակոց

միջնադարյան ձեռագիր ժողովածու գյուղատնտեսական աշխատանքների կատարման եղանակների մասին։

«Գիրք վաստակոց» («Երկրավաստակք»), միջնադարյան ձեռագիր ժողովածու գյուղատնտեսական աշխատանքների կատարման եղանակների մասին։

Գիրք վաստակոց
Տեսակգիրք

Պատմություն խմբագրել

Ենթադրվում է, որ XII–XIII դարերում թարգմանվել է արաբերենից, որի հիմքը հունարեն «Գեոպոնիկան» է։ Վերջինս հավանաբար թարգմանվել է նախ արաբերեն, որից էլ՝ հայերեն (այդ է վկայում տեքստում օգտագործված մի շարք բույսերի և համաստեղությունների արաբերեն անվանում­ների առկայությունը)։

Հայտնի է «Գիրք վաստակոց»-ի հայերեն 3 թարգմանություն, որոնք, ըստ Ղ. Ալիշանի, թարգմանվել են Կիլիկիայում XIII դարում։ Ձեռագրերից առավել ամբողջականը Գեորգ Դպիր Պալատեցու 1768 թվականի ընդօրինակությունն է (Վիեննայի Մխիթարյան մատենադարան, ձեռ. № 281), որը Ղ. Ալիշանի աշխատասիրությամբ հրատարակվել է 1877 թվականին (Վենետիկ, Սբ Ղազարի տպարան). ըստ առաջաբանի՝ հեղինակը Անատոլիոս Բերյուտացի Պոնիոսն է։ Առաջաբանին կից տրված է Գեորգ Դպիր Պալատեցու կազմած բացատրական բառարանը։ Ալիշանը նշել է, որ այդ թարգմանություններից բազմաթիվ բառեր ներառվել են հայերեն տպագիր բառարանների մեջ։

Գրականություն խմբագրել

  • Մկրտչյան Հ., Արաբական գեղարվեստական արձակի նմուշների հայ միջնադարյան թարգմանությունները (X–XV դդ.), Ե., 1998։
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատված վերցված է «Հայ գրատպություն և գրքարվեստ» հանրագիտարանից, որի նյութերը թողարկված են՝ Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում-Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) թույլատրագրի ներքո։