Գետնաստղ ցեղակից
| Գետնաստղ ցեղակից | |
| Դասակարգում | |
| Թագավորություն | Բույսեր (Plantae) |
| Վերնաբաժին | Բարձրակարգ բույսեր (Embryophyta) |
| Տիպ/Բաժին | Անոթավոր բույսեր (Tracheophyta) |
| Ենթատիպ | Սերմնավոր բույսեր (Spermatophytes) |
| Կարգ | Բոգածաղկավորներ (Gentianales) |
| Ընտանիք | Տորոնազգիներ (Rubiaceae) |
| Ցեղ | Գետնաստղ (Asperula) |
| Տեսակ | Գետնաստղ ցեղակից (A. affinis) |
| Միջազգային անվանում | |
| Asperula affinis | |
Գետնաստղ ցեղակից (լատին․՝ Asperula affinis), տորոնազգիների ընտանիքին պատկանող ծածկասերմ բույս, որը գրանցված է Հայաստանի Հանրապետության Կարմիր գրքում։
Նկարագրություն խմբագրել
7-10 սմ բարձրությամբ, խիտ ճիմեր առաջացնող մոխրականաչ կիսաթփիկ է։ Ծաղկակիր ցողունները վեր բարձրացող են։ 1 մմ լայնությամբ տերևները գծային են և ցողունի վրա դասավորված են 4-ական միմյանցից քիչ հեռացած օղակներով։ Ծաղկակիրները համարյա նստադիր են, վարդագույն, խմբված՝ 3-7-ական ցողունների գագաթին[1]։
Տարածվածություն խմբագրել
Հայաստանում հայտնի է Վերին Ախուրյանի (Ամասիայի շրջակայք) և Շիրակի (Ջաջուռի լեռնանցք, Արթիկի շրջակայք) ֆլորիստիկական շրջաններում։ Հանդիպում է Վրաստանում (Աջարիա) և Արևելյան Անատոլիայում (Էրզրում)[1]։
Էկոլոգիա խմբագրել
Աճում է վերին լեռնային գոտում՝ ծովի մակարդակից 1700-1900 մ բարձրությունների վրա, տափաստաններում, տափաստանային թփերի մացառուտներում, քարքարոտ լանջերին, քարաթափվածքների վրա։ Ծաղկում է հունիս-հուլիս ամիսներին, պտղաբերում` հուլիս-օգոստոսին[1]։
Պահպանություն խմբագրել
Վտանգված տեսակ է։ Տարածման և բնակության շրջանների մակերեսը՝ 500 կմ²-ից պակաս է։ Աճելավայրերի փոփոխության պատճառով տեսակին սպառնում է տարածման և բնակության շրջանների նվազում։ Ընդգրկված չէ CITES–ի և Բեռնի կոնվենցիայի հավելվածներում։
Պահպանության գործողություններ չեն իրականացվում[1]։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 Հայաստանի Կարմիր գիրք. Երևան: Հայաստանի բնապահպանության նախարարություն. 2010. ISBN 978-99941-2-420-6.