«Գենձի մոնոգաթարի», ճապոնական ազնվականական գրականության լավագույն հուշարձանը։ Գրել է պալատական տիկին Մուրասակի Սիկիբուն (1004)։ Աշխարհում առաջին վեպ-էպոպեան է, բաղկացած 64 գլուխներից։

Գենձի մոնոհաթարի
ճապ.՝ 源氏物語
ՀեղինակՇիկիբու Մուրասակի
Անվանվել էՀիկարու Գենջի
Տեսակգրական ստեղծագործություն
Ժանրցուկուրի մոնոգատարի
ԹեմաՄոնո-նո ավարե
Կազմված էKiritsubo?, Hahakigi?, Utsusemi?, Yūgao?, Wakamurasaki?, Suetsumuhana?, Momiji no Ga?, Hana no En?, Aoi?, Sakaki?, Hanachirusato?, Suma?, Akashi?, Miotsukushi?, Yomogiu?, Sekiya?, Eawase?, Matsukaze?, Usugumo?, Asagao?, Otome?, Tamakazura?, Hatsune?, Kochō?, Hotaru?, Tokonatsu?, Kagaribi?, Nowaki?, Miyuki?, Fujibakama?, Makibashira?, Umegae?, Fuji no Uraba?, Wakana?, Kashiwagi?, Yokobue?, Suzumushi?, Yūgiri?, Minori?, Maboroshi?, Kumogakure?, Niōnomiya?, Kōbai?, Takekawa?, Hashihime?, Shiigamoto?, Agemaki?, Sawarabi?, Yadorigi?, Azumaya?, Ukifune?, Kagerō?, Tenarai? և Yume no Ukihashi?
Մասն էՀեյան գրականություն
Բնօրինակ լեզուդասական ճապոներեն
Կերպար(ներ)Հիկարու Գենջի, կայսր Կիրիցուբո, Kiritsubo Consort?, Lady Fujitsubo?, Aoi no Ue?, Reizei Emperor?, Մուրասակի, Suzaku Emperor?, Kokiden no nyōgo?, Oborozukuyo?, Akashi no Nyūdō?, Onna San no miya?, Kashiwagi?, Kaoru?, Niōnomiya?, Yūgao?, Hanachirusato?, Ukifune?, mother of Ukifune? և Yūgiri?
Ստեղծման տարեթիվ1010
Երկիր Ճապոնիա
ԹարգմանիչԿենտյո Սուեմացու, Arthur Waley?, Edward Seidensticker?, Helen Craig McCullough?, Royall Tyler?, Dennis Washburn?, René Sieffert?[1] և Kikou Yamata?[1]
 The Tale of Genji Վիքիպահեստում
«Գենձի մոնոգաթարիի» պատկերազարդումը, որը վերագրվում է Տոսա Միցուոկիին (1617-1691)

Հիմնական գաղափարը հատուցումն է՝ բուդդայական կարման։ Գլխավոր հերոսը՝ արքայազն Գենձին, իդեալականացված է, սակայն ճշմարտացի են պատկերված X-XI դարերի ճապոնական ազնվականական բարքերը։

Այս վեպով ճապոնական գրականության մեջ նոր որակ է ստացել մոնոհաթարիի ժանրը։ Այն որոշակի ազդեցություն է ունեցել ճապոնական դրամայի և պոեզիայի հետագա զարգացման վրա։

Վեպի հեղինակային (բնագրային) ձեռագիր մատյանը, որը, ըստ միջնադարյան այլ հեղինակների վկայությունների, պատրաստված է եղել հարմոնի ձևով, չի պահպանվել[2]։ Ստեղծագործությունը գրված է եղել քնարականի ու էպիկականի (պատմողականի) միահյուսումով, հնացած (արխայիկ) լեզվով, որը գրեթե անհասկանալի է մեր ժամանակների միջին ճապոնացուն[3]։ Քսաներորդ դարի սկզբներին բանաստեղծ Ակիկո Յոսանոն այն թարգմանել է ժամանակակից ճապոներենի։

Գրականություն խմբագրել


  • Боронина И. А. Классический японский роман («Гэндзи моногатари» Мурасаки Сикибу) / Отв. ред. Т. П. Григорьева. — М. : Наука, 1981. — 295 с.
  • Горегляд В. Н. Японская литература VIII—XVI вв.: Начало и развитие традиций. — 2-е изд. — СПб. : Петербургское Востоковедение, 2001. — 400 с. — ISBN 978-5-85803-076-9.
  • Конрад Н. И. Японская литература. От «Кодзики» до Токутоми / Сост. Н. И. Фельдман-Конрад. — М. : Наука, 1974. — 568 с.
  • Сисаури В. И. Японский роман X—XII вв.. — СПб. : Филологический факультет СПбГУ; Нестор-История, 2011. — 248 с. — ISBN 978-5-98187-877-0.
  • Bowring R. Murasaki Shikibu: The Tale of Genji :

[անգլ.]. — 2nd Edition. — Cambridge University Press, 2004. — 122 p. — ISBN 978-0-521-83208-3.

  • Emmerich M. The Tale of Genji: Translation, Canonization, and World Literature :

[անգլ.]. — Columbia University Press, 2013. — 512 p. — ISBN 978-0-231-16272-2.

  • Envisioning The Tale of Genji: Media, Gender, and Cultural Production :

[անգլ.] / Edited by Haruo Shirane. — Columbia University Press, 2008. — 416 p. — ISBN 978-0-231-14236-6.

  • Reading The Tale of Genji: Sources from the First Millennium :

[անգլ.] / Edited by Thomas Harper and Haruo Shirane. — Columbia University Press, 2015. — 632 p. — ISBN 978-0-231-16658-4.

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. 1,0 1,1 (unspecified title) (ֆր.)
  2. Lyons, Martyn (2011). Books: A Living History. Los Angeles: J. Paul Getty Museum. էջ 30.
  3. Birmingham Museum of Art (2010). Birmingham Museum of Art : guide to the collection. [Birmingham, Ala]: Birmingham Museum of Art. էջ 49. ISBN 978-1-904832-77-5.

Արտաքին հղումներ խմբագրել

 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Գենձի մոնոհաթարի» հոդվածին։
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 3, էջ 11