Բեխ

Բեխ, գյուղ Մեծ Հայքի Սյունիք աշխարհի Կովսական գավառում, իսկ ապա գյուղ Հայկական ԽՍՀի Ղափանի շրջանում, Ղափան քաղաքից 4 կմ հյուսիս-արևմուտք, Ողջի գետի աջ կողմում, Խուստուփ լեռան լանջին, բարձրադիր, անտառապատ, գեղատեսիլ վայրում։

Գյուղ
Բեխ
Երկիր	Հայկական ԽՍՀ
Շրջան	ՂափանՂափանի շրջան|Ղափան
Այլ անվանումներ	Բեղ, Բիխ, Պեխ
Բնակչություն	247 մարդ (1970)
Ազգային կազմ	հայեր
Ժամային գոտի	UTC+4

Գյուղի մոտով անցնում է Ողջիի աջակողմյան վտակ Բեխ գետակը։

Նույն անվանումով ընդգրկված է եղել Արևելյան Հայաստանի Ելիզավետպոլի նահանգի Զանգեզուրի գավառում։

Անվան ստուգաբանություն

Անունը ծագել է շրջակայքի անտառներում բոխի ծառի առատության համար։

Պատմություն

Առաջին անգամ բնակավայրի մասին հիշատակվել է 871 թվականին՝ այն Բաղք գավառի Արուքս գյուղի հետ փոխանակելու առնչությամբ։ Երկար ժամանակ բնակավայրը եղել է Տաթևի վանքի սեփականությունը։

Ուշ ժամանակներում Բեխը պատկանում էր Մելիք Փարսադանյաններին և հանդիսանում էր նրանց աթոռանիստը։ Վերջիններս համարվում էին Տաթևի նույն տոհմի ճյուղերից մեկը։

Ունի թեք տանիքներով տներ։ Գյուղը շրջապատող անտառներում կան մրգատու ծառեր՝ տանձենի, խնձորենի, սալորենի, ընկուզենի, հոնի, իսկ բացատներում ամենուր տարածված էր մոշը։

1960-ական թվականներին ձուլվել է Ղափան քաղաքի հետ։

Բնակչություն

Բնակիչները հայեր էին։

324ի ազգաբնակչության փոփոխությունը.

Տարի	1897	1926	1939	1959
Բնակիչ	345	344	324	305

Տնտեսություն

Բնակչության հիմնական զբաղմունքը Ղափանի հանքավայրերում աշխատելն էր։ Զբաղվում էին նաև երկրագործությամբ, անասնապահությամբ, այգեգործությամբ և շերամապահությամբ։

Պատմամշակութային կառույցներ

Գյուղում կար XVIII դարի անշուք կանգուն եկեղեցի։ Մոտակայքում են գտնվում Հալիձորի բերդը, Հալիձոր գյուղի, Հալիձոր հանքավայրի ավերակները, Փառուտա վանքի ավերակները։

Կրթություն

Գյուղն ուներ ութամյա դպրոց, ակումբ, գրադարան։