Անանուն հարբեցողներ[1] կամ ԱՀ (անգլ.՝ Alcoholics Anonymous), ընկերակցություն, որը միավորում է մարդկանց, որոնք կիսում են իրենց փորձը, ուժերն ու հույսերը միմյանց հետ, որպեսզի լուծեն իրենց ընդհանուր խնդիրը և օգնեն ուրիշներին ազատվել հարբեցողությունից։

Անանուն հարբեցողներ
ՏիպՄիջազգային կազմակերպություն
Հիմնադրված10 հունիսի, 1935
ՀիմնադիրներԲիլլ Ուիլսոն և Բոբ Սմիթ
ՏեղագրությունԱՄՆ, Նյու Յորք, 475 Riverside Drive, West 120st., 11-րդ հարկ
Հիմնական անձինքհարբեցողներ
Անդամների թիվ2 միլիոն և ավելի անձ
Կարգախոս«Միասնություն, ծառայում, բուժում»
Կայքhttps://www.aa.org/

ԱՀ-ին անդամակցելու միակ պահանջը խմելը դադարեցնելու ցանկությունն է։ ԱՀ անդամները չեն վճարում ոչ սկզբնական վճար, ոչ անդամավճար։ Նրանք իրենց աջակցում են իրենց կամավոր նվիրատվություններով։

Քանի որ քրոնիկ հարբեցողն ամբողջությամբ կորցնում է վերահսկողությունը խմիչք օգտագործման քանակի նկատմամբ[2], այս համայնքի հիմնական նպատակը սթափ ապրելակերպի պահպանումն է և ալկոհոլ օգտագործելուց լիովին զերծ մնալը[3]։

Խմբերի աշխատանքի մեխանիզմ խմբագրել

ԱՀ խումբը ԱՀ ընկերակցության անդամների մի փոքր միավորում է, որոնք կանոնավոր կերպով հանդիպում են միայն մեկ նպատակով՝ կիսվելու վերականգնման փորձով ուրիշների հետ, ովքեր օգնության կարիք ունեն։ Որոշ հանդիպումների ժամանակ դուք կարող եք լսել, թե ինչպես են մասնակիցները բողոքում կյանքից և խոսում ցավոտ բաների մասին, սակայն փորձը ցույց է տալիս, որ դա կարող է խանգարել վերականգնմանը։ Վերականգնման բարձր մակարդակ ունեցող ուժեղ խմբերում նման վարքագիծը կա՛մ հաստատված չէ, կա՛մ ամբողջությամբ արգելված է խմբի կանոններով։ Նման խմբերում մասնակիցները ձգտում են կիսվել հաջողություններով, ոչ թե ցավով։ Այս պրակտիկան նպաստում է բուժմանը։

ԱՀ-ում վերականգնվում են 12 քայլ ծրագրի միջոցով, որը նկարագրված է «Անանուն հարբեցողներ» գրքում։ Այս գիրքը գրվել է ԱՀ առաջին անդամների կողմից, որոնք ապաքինվել են հարբեցողությունից։ Գրքի էջերում բացարձակ ճշգրտությամբ նկարագրում են վերականգնման ծրագիրը։

Սկսնակն արդեն կարող է մենթոր գտնել իր առաջին հանդիպման ժամանակ։ Սա առողջացած հարբեցող է, որը պատրաստ է օգնել նորեկին կատարել տասներկու քայլերը։ Մենթորի օգնությունն անվճար է[4]։

Քայլերն ավարտելու ուղղությամբ բոլոր աշխատանքները տևում են մի քանի օրից մինչև մի քանի ամիս։ Այս ընթացքում սկսնակը ստանում է անհրաժեշտ գործիքները, որոնք նա օգտագործելու է իր ողջ կյանքի ընթացքում։ Քայլերն ավարտելուց անմիջապես հետո նա ինքն էլ կարող է մենթոր դառնալ այլ սկսնակների համար։

Ֆինանսավորում խմբագրել

Խմբերի ֆինանսավորումը հիմնված է մասնակիցների կամավոր նվիրատվությունների վրա՝ տարածքի համար վճարելու, անհրաժեշտ գրականություն ձեռք բերելու, ինչպես նաև թեյ, սուրճ, աղանդեր և այլ անհրաժեշտ ծախսեր ձեռք բերելու համար։ Այս ապակենտրոնացված սխեման խմբերին տալիս է ավելի մեծ ինքնավարություն և անկախություն և նպաստում է խմբային մեխանիզմի կայունությանը ողջ երկրում։

ԱՀ-ում ավանդույթ կա, որ խորհուրդ է տրվում հրաժարվել արտաքին օգնությունից և գոյատևել իր անդամների կամավոր ներդրումների հաշվին։ Նվիրատվության չափը որոշում է անձամբ խմբի անդամը և այն պարտադիր չէ։

Ստեղծման պատմություն խմբագրել

1840 թվականին Բալթիմորում հայտնվել է Վաշինգտոնյան հասարակությունը։ Նրա անդամների թվում են եղել հարբեցողներ, որոնք փորձել են իրականացնել փոխօգնության գաղափարները։ Այս հասարակությունը շատ ակտիվ է եղել քաղաքական և սոցիալական հարցերում, ուստի որոշ ժամանակ անց սկսել է ներառել մարդկանց, ովքեր առնչություն չեն ունեցել հարբեցողության խնդրի հետ։ Իսկ Վաշինգտոնյան հասարակությունը դադարել է համարվել փոխօգնության խումբ, քանի որ խմբերի հիմնական գործունեությունը սկսել է կրել սոցիալական բնույթ։ 19-րդ դարի վերջին ստեղծվել է «Վաղ քրիստոնյաների համայնքը», որից հետագայում առաջացել է «Օքսֆորդյան խումբը» (20-րդ դարի սկիզբ)։ Նրա հիմնական նպատակներն են եղել քրիստոնեական ավանդույթների վերածնունդը։

Կազմակերպության պատմությունը սկսվում է նրանից, թե ինչպես է ամերիկացի Բիլ Ուիլսոնը, որը կրկին հոսպիտալացվել է խմելու պատճառով, սթափ մնացել վեց ամիս։ Կրկին հարբեցողությամբ զբաղվելու գայթակղվությունից ելնելով՝ նա սկսել է փնտրել մի հարբեցողի, որը նրա օգնության կարիքն ունի։ Բիլը հանդիպել է բժիշկ Բոբ Սմիթին, որը նույնպես հարբեցող է եղել։ Շփման արդյունքում նրանց մոտ միտք է ծագել, որ ապրելով որոշակի հոգևոր սկզբունքներով (ազնվություն, հավատ առ Աստված, գիտակցաբար օգնել մարդկանց և այլն) կարող են դիմակայել հիվանդությանը և իրենց գիտելիքները փոխանցել այլ հարբեցողներին։ Ահա թե ինչպես են ծնվել Անանուն հարբեցողների խումբը։ Ժամանակի ընթացքում հաղորդակցության այս տեսակը սկսել է ավելի լայն տարածում գտնել։ 1935 թվականի հունիսի 10-ին բժիշկ Բոբ Սմիթը խմել է իր վերջին ալկոհոլային խմիչքը (մի շիշ գարեջուր)։ 1935 թվականի հունիսի 10-ը համարվում է ԱԱ հիմնադրման օրն[5]։ Անանուն ալկոհոլիկները առանձնանում են Օքսֆորդի խմբից։

Այս փորձը նրանց թույլ է տվել միավորել այլ հարբեցողների և 1937 թվականին խումբն արդեն ունեցել է 40 անդամ։ 1938 թվականի դեկտեմբերին մշակվել է ԱՀ-ի 12 քայլերի տեքստը։ Մինչև 1995 թվականը ԱՀ-ն ունեցել է ավելի քան 2 միլիոն անդամ և ակտիվ է եղել141 երկրներում։ 2015 թվականին 80 երկրներից 61000 պատվիրակներ գնացել են Ատլանտա՝ նշելու ԱՀ-ի 80-ամյակը։ Գրականությունը հրատարակվել է 90 լեզուներով և տարածվել 170 երկրներում[6]։

Հետևորդներ խմբագրել

Այս խմբերը հաճախ ստեղծվում են հարազատների կամ սիրելիների համար, որոնց կյանքի վրա բացասաբար է ազդում ալկոհոլի հիվանդությունը՝ Ալ-Անոն խմբերը։ Հարբեցողների հարազատներն ու ընկերները օգնության կարիք ունեն, քանի որ նրանք զգում են սթրես, չափից ավելի պատասխանատվություն, անհարմարություն կամ ամոթ և նրանց կյանքի սովորական գրաֆիկը խաթարվում է, երբ սիրելին ընկնում է օգտագործման այլ շրջանի մեջ։ Ալ-անոն խմբերին հաճախելը օգնում է հարազատներին կիսվել փորձով, սովորել սահմանափակել իրենց պարտականությունները, ցրել «նորմալ աշխարհից» մեկուսացման զգացումը և ստանալ բարոյական աջակցություն։ Բացի այդ խմբակային պարապունքները կարող են թուլացնել թմրամոլին պահելու էֆեկտը, որի դեպքում, նույնիսկ վերականգնման և լիակատար ձեռնպահության փուլում, հարազատները չեն վստահում նրան և կասկածում են նրա տնից բացակայությանը, տրամադրության և արտաքինի փոփոխություններին։

Դեռահասների համար, որոնց ծնողները (կամ այլ հարազատներ/ընկերներ) հարբեցող են, ստեղծվում են Ալատին խմբեր՝ հարմարեցված երիտասարդ անձանց առանձնահատկություններին։

Մեծահասակների համար, որոնց ծնողներն ու հարազատները հարբեցողներ կամ այլ կախվածություն ունեցող անձինք են՝ աշխատում են Հարբեցողների չափահաս երեխաների խմբերը։ Անանուն հարբեցողների փորձի հիման վրա ստեղծվել են նմանատիպ փոխօգնության խմբեր այլ հակումների համար՝ Անանուն թմրամոլներ, Հարբեցողների չափահաս երեխաներ, Անանուն շատակերներ, Անանուն էմոցիոնալներ, անանուն աշխատասերներ, անանուն սեքսահոլիկներ, անանուն նիկոտինամոլներ, անանուն խաղամոլներ և այլն։

ԱՀ-ի 12 քայլեր խմբագրել

ԱՀ-ի 12 քայլերը հոգևոր վերակողմնորոշման ծրագիր են հարբեցողների համար։ Նպատակն է ընդունել սեփական կախվածությունը, դիմել «ավելի բարձր ուժի»՝ ապաքինվելու համար, վերականգնել կախվածության հետևանքով ուրիշներին հասցված վնասը և բուժիչ գիտելիքներ բերել այլ թմրամոլներին։ Մեծապես հենվում է «ավելի բարձր զորության» կամ Աստծո ընդունման վրա, որը կարելի է հասկանալ տարբեր ձևերով, բայց վերականգնման կարևոր գործոն է։

Օգտագործվում է ԱՀ խմբերի աշխատանքներում։ Որպես կանոն ծրագրի փուլերով արդյունավետ աշխատելու համար անհրաժեշտ է ունենալ փորձառու մասնակից (հովանավոր, մենթոր), որը կարող է բացատրել յուրաքանչյուր քայլի սկզբունքները։

Ծրագրի հիման վրա ստեղծվել է այսպես կոչված Մինեսոտայի բուժման մոդելը, որը հավասար մասնակցի փոխարեն առաջարկում է պրոֆեսիոնալ հոգեթերապևտի մասնակցություն։

Անանուն հարբեցողների 12 քայլեր խմբագրել

Քայլ 1՝ մենք խոստովանեցինք, որ անզոր ենք ալկոհոլի նկատմամբ, որ մեր կյանքը դարձել է անկառավարելի։ Քայլ 2՝ մենք եկանք այն համոզմանը, որ միայն մեզնից ավելի մեծ ուժը կարող է մեզ առողջություն բերել։ Քայլ 3՝ մենք որոշում կայացրեցինք վստահել մեր կամքն ու կյանքը Աստծո խնամքին այնպես, ինչպես հասկանում ենք նրան։ Քայլ 4՝ մենք խորապես և անվախորեն գնահատեցինք մեզ և մեր կյանքը բարոյական տեսանկյունից։ Քայլ 5՝ Աստծուն, ինքներս մեզ և ցանկացած այլ անձի խոստովանեցինք մեր սխալների իրական էությունը։ Քայլ 6՝ լիովին պատրաստվեք, որ Աստված մեզ ազատի մեր բոլոր թերություններից։ Քայլ 7՝ մենք խոնարհաբար խնդրեցինք Նրան ուղղել մեր թերությունները։ Քայլ 8՝ մենք կազմեցինք բոլոր այն մարդկանց ցուցակը, ում մենք վնասել էինք և պատրաստ էինք փոխհատուցել նրանց։ Քայլ 9՝ հնարավորության դեպքում անձամբ փոխհատուցել այդ մարդկանց պատճառված վնասը, բացառությամբ այն դեպքերի, երբ դա կարող է վնասել նրանց կամ մեկ ուրիշին։ Քայլ 10՝ շարունակեցինք ինքնավերլուծությունը և երբ սխալներ էինք անում, անմիջապես ընդունում էինք դա։ Քայլ 11՝ մենք ձգտել ենք աղոթքի և մեդիտացիայի միջոցով բարելավել կապը Աստծո հետ այնպես, ինչպես հասկանում ենք նրան, աղոթելով միայն նրա կամքի իմացության համար, որը մենք պետք է կատարենք,և ուժի պարգևը ստանալու համար։ Քայլ 12՝ հասնելով այն հոգևոր զարթոնքին, որին հանգեցրին այս քայլերը, մենք փորձեցինք մեր գաղափարների իմաստը փոխանցել այլ հարբեցողներին և կիրառել այս սկզբունքները մեր բոլոր գործերում։

ԱՀ-ի 12 ավանդույթներ խմբագրել

Համայնքում գոյություն ունի 12 ավանդույթ, որոնք որոշակի սկզբունքներ են և հիմք են հանդիսանում խմբի գործունեության համար, պահպանելով նրա զարգացումը և անդամների միջև բարեկամական հաղորդակցությունը։ 12 ավանդույթները օրենքներ կամ կանոններ չեն, այլ միայն ցանկություններ, որոնք կազմված են Անանուն հարբեցողների նախկին փորձի հիման վրա։

Անանուն հարբեցողների 12 ավանդույթներ (կարճ ձև) խմբագրել

  1. Մեր ընդհանուր բարեկեցությունը պետք է լինի առաջին տեղում, անձնական վերականգնումը կախված է ԱՀ-ի միասնությունից։
  2. Մեր խմբի գործերում կա միայն մեկ գերագույն իշխանություն՝ սիրող Աստված, որը ընկալվում է մեր կողմից այն տեսքով, որով նա կարող է հայտնվել մեր խմբակային գիտակցության մեջ։ Մեր ղեկավարները պարզապես վստահելի կատարողներ են, նրանք հրաման չեն տալիս։
  3. ԱՀ-ի անդամ դառնալու միակ պահանջը խմելը դադարեցնելու ցանկությունն է։
  4. Յուրաքանչյուր խումբ պետք է լինի լիովին անկախ, բացառությամբ այն հարցերի, որոնք վերաբերում են այլ խմբերին կամ ԱՀ-ին որպես ամբողջություն։
  5. Յուրաքանչյուր խումբ ունի միայն մեկ հիմնական նպատակ՝ մեր գաղափարների իմաստը փոխանցել այն հարբեցողներին, ովքեր դեռ տառապում են։
  6. ԱՀ խումբը երբեք չպետք է հաստատի, ֆինանսավորի կամ փոխառի ԱՀ-ի անունը որևէ հարակից կազմակերպության կամ արտաքին ընկերության օգտագործման համար, որպեսզի փողի, գույքի և հեղինակության հետ կապված մտահոգությունները շեղեն մեզ մեր հիմնական նպատակից։
  7. ԱՀ-ի յուրաքանչյուր խումբ պետք է լիովին ինքնավստահ լինի, հրաժարվի արտաքին օգնությունից։
  8. Անանուն հարբեցողները միշտ պետք է մնան ոչ պրոֆեսիոնալ կազմակերպություն, սակայն մեր ծառայությունները կարող են աշխատանքի ընդունել որոշակի որակավորում ունեցող աշխատողներ։
  9. ԱՀ համայնքը երբեք չպետք է ունենա կոշտ կառավարման համակարգ՝ այնուամենայնիվ, մենք կարող ենք ստեղծել ծառայություններ կամ կոմիտեներ, որոնք ուղղակիորեն զեկուցում են նրանց, ում ծառայում են։
  10. Անանուն ալկոհոլիկները որևէ կարծիք չունի իր գործունեության շրջանակներից դուրս հարցերի վերաբերյալ, հետևաբար ԱՀ-ի անունը չպետք է ներքաշվի որևէ հանրային քննարկման մեջ։
  11. Հանրության հետ հարաբերություններում մեր քաղաքականությունը հիմնված է մեր գաղափարների գրավչության վրա, այլ ոչ թե քարոզչության։ Մամուլի, ռադիոյի և կինոյի հետ մեր բոլոր շփումներում միշտ պետք է անանուն մնալ։
  12. Անանունությունը մեր բոլոր Ավանդույթների հոգևոր հիմքն է՝ անընդհատ հիշեցնելով մեզ, որ կարևորը սկզբունքներն են, այլ ոչ թե անհատները։

Անանուն ալկոհոլիկների 12 ավանդույթներ (երկար ձև) խմբագրել

Ընդլայնված տարբերակ[7]՝

  1. Անանուն հարբեցողների յուրաքանչյուր անդամ ավելի մեծ ամբողջության միայն մի փոքր մասն է։ ԱՀ-ն պետք է շարունակի գոյություն ունենալ, այլապես մեզանից շատերը անպայման կկործանվեն։ Հետևաբար մեր ընդհանուր բարիքը առաջին տեղում է։ Այնուամենայնիվ յուրաքանչյուր Ա.Ա. անդամը միայն մի փոքր զիջում է իր կարևորությանը։
  2. Մեր խմբի գործերում կա միայն մեկ գերագույն իշխանություն՝ սիրող Աստված, որը ընկալվում է մեր կողմից այն տեսքով, որով նա կարող է հայտնվել մեր խմբակային գիտակցության մեջ։ Մեր ղեկավարները պարզապես վստահելի կատարողներ են, նրանք հրաման չեն տալիս։
  3. Մենք պետք է ընդունենք ալկոհոլիզմով տառապող բոլորին, ուստի մենք չենք կարող մերժել որևէ մեկին, որը ցանկանում է բուժվել։ ԱՀ-ին անդամակցությունը երբեք չպետք է կապված լինի դրամական նկատառումների կամ հարմարվողականության հետ։ Ցանկացած երկու կամ երեք հարբեցող, ովքեր հավաքվում են սթափության պահպանման նպատակով՝ կարող են իրենց անվանել ԱՀ-ի խումբ՝ այն պայմանով, որ նրանք որպես խումբ կապված չեն որևէ այլ կազմակերպության հետ։
  4. Ինչ վերաբերում է իր գործերին՝ յուրաքանչյուր ԱՀ խումբ պատասխանատու չէ ոչ մեկի առաջ, բացի իր խղճից։ Բայց երբ նրա ծրագրերը շոշափում են այլ խմբերի շահերը, պետք է նրանց հետ խորհրդակցել։ Ոչ մի խումբ, ոչ մի տարածաշրջանային կոմիտե և ոչ մի ԱՀ-ի անդամ չպետք է ձեռնարկի որևէ գործողություն, որը կարող է մեծապես ազդել ԱՀ-ի վրա որպես ամբողջություն՝ առանց գլխավոր ծառայության խորհրդի խնամակալների հետ խորհրդակցելու։ Նման հարցերում ամենակարևորը մեր ընդհանուր բարիքն է։
  5. Անանուն հարբեցողների յուրաքանչյուր խումբ պետք է լինի հոգեպես հիմնված կազմակերպություն, որն ունի միայն մեկ հիմնական նպատակ՝ մեր ուղերձը հասցնել այն հարբեցողներին՝ ովքեր դեռ տառապում են։
  6. Փողի, ունեցվածքի և իշխանության հետ կապված հարցերը հեշտությամբ կարող են շեղել մեզ մեր հիմնական հոգևոր նպատակից։ Հետևաբար մենք կարծում ենք, որ ԱՀ-ի նպատակների համար օգտագործվող նշանակալի արժեք ունեցող ցանկացած գույք պետք է պատկանի որևէ արտաքին ընկերության և կառավարվի ինքնուրույն. այս կերպ մենք առանձնացնում ենք նյութականը հոգևորից։ ԱՀ խումբը որպես այդպիսին երբեք չպետք է զբաղվի բիզնեսով։ ԱՀ օժանդակ հաստատությունները, ինչպիսիք են ակումբները կամ հիվանդանոցները, որոնք ներառում են լայն սեփականություն և մասնակցություն կառավարմանը, պետք է պատկանեն արտաքին ընկերություններին և առանձնացվեն ԱՀ-ից, որպեսզի այդ խմբերն անհրաժեշտության դեպքում կարողանան ազատորեն հրաժարվել դրանցից։ Հետևաբար այս հաստատությունները չպետք է օգտագործեն ԱՀ անվանումը։ Դրանց կառավարումն ամբողջությամբ պետք է լինի նրանց ֆինանսավորող մարդկանց ձեռքում։ Ակումբները հիմնականում նախընտրում են առաջնորդներին, ովքեր պատկանում են ԱՀ-ին։ Այնուամենայնիվ ինչ վերաբերում է հիվանդանոցներին և այլ վայրերին, որտեղ ալկոհոլիկներին օգնում են վերականգնել իրենց առողջությունը, դրանք պետք է ակնհայտորեն դուրս լինեն ԱՀ-ի գործունեության շրջանակից և ղեկավարվեն բժիշկների կողմից։ Չնայած ԱՀ-ի խումբը կարող է համագործակցել որևէ մեկի հետ, նման համագործակցությունը երբեք չպետք է լինի կազմակերպչական կապեր կամ բացահայտ կամ գաղտնի աջակցություն։ ԱՀ խումբը չպետք է իրեն ասոցացվի որևէ մեկի հետ։
  7. ԱՀ խմբերը պետք է ամբողջությամբ ապավինեն իրենց անդամների կամավոր դրամական ներդրումներին։ Մենք կարծում ենք, որ յուրաքանչյուր խումբ պետք է արագ հասնի այս նվիրական նպատակին. որ ԱՀ-ի անունը օգտագործող լայն հանրությունից դրամական միջոցների ցանկացած հայցում չափազանց վտանգավոր է, լինի դա խմբերից, ակումբներից, հիվանդանոցներից կամ այլ կազմակերպություններից միայն անուղղակիորեն կապված ԱՀ-ում Մենք նաև կարծում ենք, որ խելամիտ չէ որևէ մեկից մեծ արժեք ունեցող նվերներ ընդունել կամ նվիրատվություններ, որոնք իրենցից ներկայացնում են որևէ պարտավորություն։ Մենք նաև մտահոգությամբ հետևում ենք ԱՀ խմբերին, որոնք շարունակում են միջոցներ կուտակել ցանկացած ողջամիտ սահմաններից դուրս և առանց որևէ արդարացված ԱՀ նպատակի։ Փորձը բազմիցս զգուշացրել է մեզ, որ մեր հոգևոր ժառանգությունը ոչնչացնելու ամենավստահ բանը ոչ այլ ինչ է, քան սեփականության, փողի և իշխանության մասին անպտուղ վեճերը։
  8. Անանուն ալկոհոլիկները միշտ պետք է մնան ոչ պրոֆեսիոնալ ասոցիացիա։ Մենք պրոֆեսիոնալիզմը սահմանում ենք որպես շարունակական աշխատանք, որը խորհրդատվություն է տրամադրում հարբեցողներին աշխատավարձի կամ դրամական փոխհատուցման այլ ձևի դիմաց։ Բայց մենք կարող ենք հարբեցողներին վարձել այնպիսի աշխատանքներ կատարելու համար, որոնք այլ կերպ կարող են նշանակվել ոչ ալկոհոլային խմիչքների համար։ Նման հատուկ ծառայությունների համար կարող են վճարվել։ Բայց մեր կանոնավոր Տասներկուերորդ քայլի աշխատանքը երբեք չպետք է վճարվի։
  9. Յուրաքանչյուր ԱՀ խումբ պետք է ունենա հնարավորինս պարզ առաջնորդության համակարգ։ Լավագույնն այն է, որ բոլոր անդամները հերթով վերցնեն ղեկավար պաշտոններ։ Փոքր խումբը կարող է ընտրել իր քարտուղարին, մեծ խումբը կարող է ընտրել կոմիտե, որի բոլոր անդամները հերթով կծառայեն, իսկ մեծ քաղաքային խմբերը կարող են ունենալ իրենց կենտրոնական և միջխմբային հանձնաժողովը, որը հաճախ աշխատում է լրիվ դրույքով քարտուղարի։ Գլխավոր ծառայության խորհրդի հոգաբարձուները կազմում են մեր Նյու Յորքի ԱՀ Ծառայությունների խորհրդի հանձնաժողովը։ ԱՀ խմբերը նրանց մեղադրել են մեր բոլոր հանրային կապերի հետ աշխատելու համար, և նրանք նաև հետևողականություն են ապահովում մեր առաջատար թերթի՝ The ԱՀ-ի ուղղությամբ։ խաղողի որթ»։ Մեր բոլոր այս ներկայացուցիչները պետք է առաջնորդվեն ծառայության ոգով, քանի որ ԱՀ-ի իսկական ղեկավարները միայն փորձառու և վստահելի աշխատակիցներ են, որոնք աշխատում են բոլոր ԱՀ-ի բարօրության համար։ Իրենց դիրքերն իրական իշխանություն չեն տալիս, հրամաններ չեն տալիս։ Յուրաքանչյուրի հանդեպ հարգանքը նրանց օգտակարության բանալին է։
  10. ԱՀ-ի ոչ մի խումբ կամ անդամ երբեք չպետք է բարձրաձայնի ոչ ԱՀ-ի վիճելի հարցերի մասին այնպես, որ ներքաշվի ԱՀ-ին, հատկապես քաղաքականությանը, ալկոհոլի բարեփոխմանը կամ կրոնական ուղղություններին։ Անանուն ալկոհոլիկների խմբերն իրենց ոչ մեկին չեն հակադրում։ Վերը նշված հարցերի շուրջ նրանք ընդհանրապես չեն կարող բարձրաձայնել։
  11. Լայն հանրության հետ մեր հարաբերությունները պետք է բնութագրվեն անձնական անանունությամբ։ Կարծում ենք, որ ԱՀ-ն պետք է խուսափի սենսացիոն գովազդից։ Մեր անուններն ու պատկերները, երբ ներկայացվում են որպես ԱՀ անդամներ, չպետք է օգտագործվեն մամուլում, ֆիլմերում կամ ռադիոյում։ Հանրության հետ հարաբերություններում մենք պետք է առաջնորդվենք գրավչության սկզբունքով, ոչ թե քարոզչությամբ։ Պետք չէ ինքներս մեզ գովել. Մենք ավելի շատ ուրախ ենք մեր ընկերներին հնարավորություն տալ բարձր գնահատական ​​տալու մեր մասին։
  12. Եվ մի վերջին բան։ Մենք՝ «Անանուն հարբեցողների» անդամներս կարծում ենք, որ անանունության սկզբունքը մեծ հոգեւոր նշանակություն ունի։ Նա հիշեցնում է մեզ, որ մենք պետք է առաջնահերթ լինենք սկզբունքները, քան անձերը. որ մենք պետք է կիրառենք իսկական խոնարհության սկզբունքը։ Սա անհրաժեշտ է, որպեսզի մեզ տրված մեծ օգուտը երբեք չփչացնի մեզ, որպեսզի մեր կյանքում միշտ երախտագիտությամբ հույս դնենք նրա վրա՝ կանգնելով բոլորիցս վեր։

Քննադատություն խմբագրել

Ըստ որոշ կարծիքների՝ ԱՀ մեթոդի արդյունավետությունը խիստ չափազանցված է և ծրագիրն իր ժողովրդականության համար ավելի շատ պարտական է գրագետ հրապարակմանը, քան իրական արդյունքներին։ Մասնավորապես այս դիրքորոշումը կիսում է Ջո Միլլերը՝ US of ԱՀ. How the Twelve Steps Hijacked the Science of Alcoholism գրքի հեղինակը[8]։ ԱՀ-ի քննադատները նշում են, որ ծրագրի մասնակիցների միայն 5%-ն է շոշափելի հաջողությունների հասնում ալկոհոլի դեմ պայքարում։ Բացի այդ նշվում է, որ մեթոդի հիմնավորման գիտական հիմքերը էապես բացակայում են[9]։ Միևնույն ժամանակ՝ Սթենֆորդի համալսարանի գիտնականները 12 քայլ ծրագիրն անվանել են ալկոհոլիզմի դեմ պայքարի ամենաարդյունավետ միջոցը[10]։

Այնուամենայնիվ ապաքինված ալկոհոլիկները պնդում են, որ ծրագրի ցածր արդյունավետությունը բացառապես պայմանավորված է նրանով, որ ԱՀ-ի շատ անդամներ շատ քիչ ջանք են գործադրում վերականգնելու համար։ Ծրագիրը շատ լավ արդյունքներ է բերում, բայց միայն այն դեպքում, եթե դուք աշխատեք դրա վրա։ Եթե ապաքինվող հարբեցողն ազնվորեն հետևի ծրագրի բոլոր հրահանգներին, ապա նա կարող է հույս դնել լավ արդյունքների վրա։

Անանուն ալկոհոլիկների հաջողության մակարդակ խմբագրել

Մեկ ուսումնասիրություն ցույց է տվել, որ բուժման առաջին տարվա ընթացքում առնվազն 27 շաբաթ այցելած մարդկանց 67%-ը ձեռնպահ է մնացել խմիչքից 16 տարի շարունակ։ ԱՀ ծրագրին չմասնակցողների միայն 34%-ն է ձեռնպահ քվեարկել։ Այլ հետազոտություններ ցույց են տվել, որ ԱՀ խմբում մասնակցելը կարող է դրական ազդեցություն ունենալ մարդու սթափության ս վրա և ավելի լավ է, քան թերապիայի այլ ձևերը՝ խրախուսելով լիակատար հրաժարվելը, այլ ոչ թե պարզապես նվազեցնել ալկոհոլի օգտագործումը[11]։

Գրականություն խմբագրել

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. Большая российская энциклопедия : [в 35 т.] / гл. ред. Ю. С. Осипов. — М. : Большая российская энциклопедия, 2004—2017.
  2. «Клинические проявления и закономерности течения. Патологическое влечение к алкоголю». ncpz.ru. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ փետրվարի 3-ին. Վերցված է 2014 թ․ հունվարի 19-ին.
  3. Анонимные Алкоголики (Большая книга). — Нью-Йорк: Alcoholics Anonymous World Services, 2011. — С. 29. Архивировано из первоисточника 21 Սեպտեմբերի 2020.
  4. «Уровни помощи при лечении алкогольной зависимости». Alcohol.org (ամերիկյան անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ հունվարի 20-ին. Վերցված է 2021 թ․ հունվարի 18-ին.
  5. «Доктор Боб и славные ветераны», стр. 75, строка 10. Copiright © 1980 by. Alcoholics Anonymous World Services, Inc. All rights reserved. Первое издание русского перевода 2008.
  6. «Празднование 80 летия АА в Атланте в 2015 году». Արխիվացված օրիգինալից 2017 թ․ հունիսի 2-ին. Վերցված է 2017 թ․ մայիսի 16-ին.
  7. «Анонимные алкоголики». Дом печати «ВЯТКА». Киров. 2015 год.
  8. «US of AA: How the Twelve Steps Hijacked the Science of Alcoholism». Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ ապրիլի 14-ին. Վերցված է 2019 թ․ ապրիլի 14-ին.
  9. Larry Getlen (2019 թ․ ապրիլի 13). «How Alcoholics Anonymous lied to the American people» (անգլերեն). New York Post. Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ ապրիլի 13-ին. Վերցված է 2019 թ․ ապրիլի 14-ին.
  10. «Ученые назвали самый эффективный способ борьбы с алкоголизмом». Արխիվացված օրիգինալից 2020 թ․ մարտի 12-ին. Վերցված է 2020 թ․ մարտի 12-ին.
  11. «Помогают ли анонимные алкоголики трезветь?». Recovery.org. 2018 թ․ մայիսի 15. Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ հունվարի 21-ին. Վերցված է 2021 թ․ հունվարի 18-ին.

Արտաքին հղումներ խմբագրել