Ամստերդամի պաշտպանական կառույցների գիծ

Ամստերդամի պաշտպանական կառույցների գիծ (հոլ.՝ Stelling van Amsterdam), Ամստերդամի շուրջ ձգվող 135 կիլոմետր երկարությամբ շրջանաձև պաշտպանական գիծ։ Այն իր տեսակի մեջ միակն է, որը ներառում է հիդրոտեխնիկական կառույցներ[1], ինչպես նաև խոշորագույններից մեկը և ամենաերկարը[2]։

Ամստերդամի պաշտպանական կառույցների գիծ
Նկարագրություն
Տեսակwaterlines?, ֆորտիֆիկացիա և Nationaal Landschap?
Վարչական միավորՀյուսիսային Հոլանդիա և Ուտրեխտ
Երկիր Նիդերլանդներ
Համալիրի մասDutch Water Defence Lines?
Կայքstelling-amsterdam.nl/index.htm
Քարտեզ
Քարտեզ
 Stelling van Amsterdam Վիքիպահեստում
Ամստերդամի(չաշխատող հղում) պաշտպանական գիծ, Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ժամանակվա կրակակետ

Պատմություն

խմբագրել

Նիդեռլանդների տարածքի մոտավորապես 27 %-ը գտնվում է ծովի մակարդակից ցածր։ Այս աշխարհագրական դիրքով է մեծ մասամբ պայմանավորված հոլանդացիների՝ հիդրոտեխնիկայի ճարտարագիտության գերազանց իմացությունը։ Դեռ միջնադարում սկսվել է Հյուսիսային ծովում հողերի յուրացումը, կառուցվել են պաշտպանիչ ամբարտակների և ջրահեռացման կառույցների համակարգեր[3]։ 16-րդ դարից ի վեր դրանք օգտագործվել են նաև պաշտպանական նպատակներով[1]։

Պաշտպանական գիծը կառուցվել է 1883-1920 թվականներին՝ Պատերազմի նախարարության ղեկավարության ներքո՝ պաշտպանելու Ազգային աշտարակը՝ Նիդեռլանդների Թագավորության պաշտպանության վերջին գիծը։ Այն իր մեջ ներառում էր 45 ամրոց՝ համաձայնեցված գործող հրետանիով։ Անհրաժեշտության դեպքում ջրանցքների և ջրարգելակների բարդ ցանցը հնարավորություն է տվել 48 ժամվա ընթացքում ջրով լցնել պոլիդերները մինչև 0,5-1,5 մետր մակարդակը։ Սա բավական խորն է, որպեսզի խոչընդոտի հետևակի առաջխաղացմանը, սակայն խիստ մակերեսային նավակների համար։ Այնուհետև նույն հիդրոտեխնիկական համակարգի օգտագործումը հնարավորություն է տվել ցամաքեցնել այդ տարածքները[2]։

Պաշտպանական գիծն այսօր

խմբագրել
 
Աալսմեեր(չաշխատող հղում) ամրոց

Ներկայում Ամստերդամի պաշտպանական գիծը կորցրել է իր ռազմական նշանակությունը։ Այնուամենայնիվ, մինչ օրս բազմաթիվ ամրոցներ պահպանվել են իրենց սկզբնական ձևով, և դրանց զգալի մասը պաշտոնապես դասակարգվել է որպես պատմական հուշարձաններ։ Նրանց մի մասը ներկայում գտնվում է բնակելի վայրերում, ինչը նրանց դարձնում է մատչելի այցելության համար։ Ջրածածկման նախկին տարածքն օգտագործվում է հանգստի նպատակներով։ Այնտեղ կառուցվել են հետիոտնային և հեծանվային արահետներ, ստեղծվել են լրացուցիչ կանաչապատ տարածքներ։ Խիտ կառուցապատված Ամստերդամում դա հատկապես արդիական է։

1996 թվականին Ամստերդամի պաշտպանական կառույցների գիծը ներառվել է ՅՈՒՆԵՍԿՕհամաշխարհային ժառանգության օբյեկտների ցանկում[1]։

Ծանոթագրություններ

խմբագրել
  1. 1,0 1,1 1,2 «Линия оборонительных сооружений Амстердама». Центр всемирного наследия — UNESCO. Վերցված է 2015 թ․ հունիսի 14-ին.
  2. 2,0 2,1 «Линия обороны Амстердама». Официальный веб-сайт Совета по туризму и конгрессам Нидерландов. Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ մարտի 4-ին. Վերցված է 2015 թ․ հունիսի 14-ին.
  3. «Нидерланды: краткая справка». BBC. Վերցված է 2015 թ․ հունիսի 15-ին.
 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ամստերդամի պաշտպանական կառույցների գիծ» հոդվածին։