Շարլ Լուի Ամբուազ Թոմա (ֆր.՝ Charles Louis Ambroise Thomas, օգոստոսի 5, 1811(1811-08-05)[1][2][3][…], Մեց[4] - փետրվարի 12, 1896(1896-02-12)[1][3][5][…], rue du Conservatoire, Փարիզի 9-րդ շրջան[4][6]), ֆրանսիացի երգահան, օպերաների հեղինակ։ Փարիզի երաժշտանոցի տնօրեն (1871-ից մինչև մահ)։ Առավել հայտնի ստեղծագործություններն են «Մինյոն»[9][10][11] (1866) և «Համլետ» (1868) օպերաները։ Գրել է նաև «Գնչուհի», «Բեթի», «Փոթորիկ» բալետները, կանտատներ, քայլերգեր, մոտետներ, գործիքային ստեղծագործություններ և այլն։ Նրա երաժշտությունը առանձնանում է նրբանկատությամբ, մեղեդայնությամբ, ինչպես նաև նրբաճաշակ գործիքավորմամբ։ Թոմայի աշակերտներից է Ժյուլ Մասնեն։

Ամբրուազ Թոմա
Բնօրինակ անունֆր.՝ Charles Louis Ambroise Thomas
Ծնվել էօգոստոսի 5, 1811(1811-08-05)[1][2][3][…]
Մեց[4]
Երկիր Ֆրանսիա
Մահացել էփետրվարի 12, 1896(1896-02-12)[1][3][5][…] (84 տարեկան)
rue du Conservatoire, Փարիզի 9-րդ շրջան[4][6]
ԳերեզմանՄոնմարտր գերեզմանատուն
Ժանրերօպերա
Մասնագիտությունկոմպոզիտոր, երաժշտագետ, երաժշտության ուսուցիչ և համալսարանի դասախոս
ԱշխատավայրՓարիզի կոնսերվատորիա
ԿրթությունՓարիզի կոնսերվատորիա
ԱնդամակցությունԳեղեցիկ արվեստների ակադեմիա և Ստանիսլավի ակադեմիա[7]
Պարգևներ
 Ambroise Thomas Վիքիպահեստում

Հակիրճ տեղեկատվություն խմբագրել

Ամբրուազ Թոման ծնվել է երաժիշտների ընտանիքում։ Ուսանել է Փարիզի կոնսերվատորիայում, միաժամանակ՝ ստեղծագործել և դեռ ուսանող՝ արժանացել է Ֆրանսիայի բարձրագույն երաժշտական պարգևին՝ Prix de Rome մրցանակի։ 1837 թվականին գրել է իր առաջին օպերան՝ La double échelle-ը, հետագա տասնամյակներում հեղինակել է ևս քսան օպերա, որոնց մեծ մասը կատակերգական են։ Նրա ստեղծագործությունները իր կենդանության օրոք ներկայացվել են Ֆրանսիայում և արտերկրում, ունեցել որոշակի հաջողություն։

1856 թվականից Թոման սկսել է դասախոսել իր ալմա մատերում՝ Փարիզի կոնսերվատորիայում, արժանացել պրոֆեսորի կոչման, իսկ 1871 թվականին նշանակվել է ռեկտոր և մինչև իր մահը ղեկավարել երկրի գլխավոր երաժշտական բարձրագույն ուսումնական հաստատությունը։

Քսաներորդ դարում նրա ստեղծագործությունները գրեթե մոռացության են մատնվել, սակայն վերջին շրջանում Եվրոպայում և Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներում դրանց նկատմամբ որոշ հետաքրքրություն է նկատվում։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  2. 2,0 2,1 Base Léonore (ֆր.)ministère de la Culture.
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Encyclopædia Britannica
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 Archivio Storico Ricordi — 1808.
  5. 5,0 5,1 5,2 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
  6. 6,0 6,1 6,2 Archives de Paris
  7. Annuaire prosopographique : la France savante
  8. http://www.villamedici.it/fr/r%C3%A9sidences/pensionnaires-depuis-1666/t/thomas-ambroise/
  9. Книга:Музыкальный энциклопедический словарь|548|Тома Амбруаз
  10. Музыкальный словарь Гроува / под ред. Л. О. Акопяна. — 2-е изд. — М., 2007. — С. 566.
  11. Цодоков Е. Опера. Энциклопедический словарь. — М., 1999. — С. 253.

Գրականություն խմբագրել

  • Briscoe, James (2015). Contest pieces for trumpet or cornet and piano. Music from the Paris Conservatoire. Middleton: A-R Editions. ISBN 978-0-89579-814-5.
  • Grove, George (1879). A Dictionary of Music and Musicians, Volume 1. London: Macmillan. OCLC 906527163.
  • Grove, George (1889). A Dictionary of Music and Musicians, Volume 4. London: Macmillan. OCLC 906527163.
  • Loewenberg, Alfred (1978) [1955]. Annals of opera, 1597–1940 (third ed.). London: John Calder. ISBN 978-0-7145-3657-6.
  • Massenet, Jules; H Villiers Barnett (trans) (1919) [1910]. My Recollections. Boston: Small Maynard. OCLC 774419363.
  • Nectoux, Jean-Michel (1991). Gabriel Fauré – A Musical Life. Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 978-0-7145-3657-6.
  • Nichols, Roger (2011). Ravel. New Haven, US and London: Yale University Press. ISBN 978-0-300-10882-8.
  • Orenstein, Arbie (1991) [1975]. Ravel: Man and Musician. Mineola, US: Dover. ISBN 978-0-486-26633-6.
  • Orledge, Robert (1982). Debussy and the Theatre. Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-22807-7.
  • Randel, Don (1996). The Harvard Biographical Dictionary of Music. Cambridge, Mass: Harvard University Press. OCLC 1023745280.
  • Reid, Charles (1961). Thomas Beecham: An Independent Biography. London: Victor Gollancz. OCLC 500565141.
  • Sen, Suddhaseel (2013). «Shakespeare reception in France: the case of Ambroise Thomas' Hamlet». In Joseph M Ortiz (ed.). Shakespeare and the Culture of Romanticism. Farnham: Ashgate. ISBN 978-1-4094-5581-3.
 
Թոմայի հուշարձանը Փարիզում
  • Georges Masson, 1996. Ambroise Thomas (Metz: Editions Serpentoise)

Արտաքին հղումներ խմբագրել

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 4, էջ 197  
 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ամբրուազ Թոմա» հոդվածին։