Աղբաղբուկիկ Կոչիի
| Աղբաղբուկիկ Կոչիի | |
| Դասակարգում | |
| Թագավորություն | Բույսեր (Plantae) |
| Վերնաբաժին | Բարձրակարգ բույսեր (Embryophyta) |
| Տիպ/Բաժին | Անոթավոր բույսեր (Tracheophyta) |
| Ենթատիպ | Սերմնավոր բույսեր (Spermatophytes) |
| Կարգ | Ակքանածաղկավորներ (Dipsacales) |
| Ընտանիք | Կատվախոտազգիներ (Valerianaceae) |
| Ցեղ | Կատվախոտ (Valerianella) |
| Տեսակ | Աղբաղբուկիկ Կոչիի (V. kotschyi) |
| Միջազգային անվանում | |
| Valerianella kotschyi | |
Աղբաղբուկիկ Կոչիի (լատին․՝ Valerianella kotschyi), կատվախոտազգիների ընտանիքին պատկանող ծածկասերմ բույսեր։ Գրանցված է Հայաստանի Հանրապետության Կարմիր գրքում։
Նկարագրություն խմբագրել
15-20 սմ բարձրությամբ միամյա խոտաբույս է։ Կիսագնդաձև ծաղկաբույլը խիտ է։ Վարդագույն պսակը մանր է։ Տերևները ամբողջական են կամ վերինները՝ թեթևակի փետրաձև հատված։ Բաժակը լինում է ափսեանման, լայն եռանկյունաձև, ցանցաթաղանթավոր և շատ կարճ կեռանման սրածայրով վերջացող ատամներով[1]։
Տարածվածություն խմբագրել
Հայաստանում հանդիպում է միայն Դարեղեգիսի ֆլորիստիկական շրջանում, Էլպին և Չիվա գյուղերի շրջակայքում։ Տեսակը հանդիպում է նաև Թուրքիայում, Սիրիայում, Իրաքում և Իրանում[1]։
Էկոլոգիա խմբագրել
Աճում է ստորին լեռնային գոտում՝ ծովի մակարդակից մոտ 1000 մ բարձրության վրա, չոր լանջերին, տափաստաններում, ֆրիգանանման բուսականության մեջ։ Ծաղկում է մայիս-հունիս ամիսներին, պտղակալում՝ հունիսին[1]։
Պահպանություն խմբագրել
Կրիտիկական վիճակում գտնվող տեսակ է։ Հայտնի է ընդամենը մեկ պոպուլյացիա։ Տարածմասն և բնակության շրջանների մակերեսը 10 կմ²-ից պակաս է։ Տեսակին, գյուղատնտեսական գործունեության ինտենսիվացման հետ կապված, աճելավայրերի պայմանների փոփոխության պատճառով, սպառնում է տարածման և բնակության շրջանների կրճատում՝ ։ Հայաստանի Կարմիր գրքի առաջին հրատարակության մեջ ընդգրկված էր որպես ոչնչացման անմիջական սպառնալիքի ենթակա տեսակ։ CITES–ի և Բեռնի կոնվենցիաների հավելվածներում ընդգրկված չէ[1]։
Պահպանության միջոցառումներ չեն իրականացվում[1]։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Հայաստանի Կարմիր գիրք. Երևան: Հայաստանի բնապահպանության նախարարություն. 2010. ISBN 978-99941-2-420-6.