Ալիքային դիմադրություն էլեկտրական գծերում գործող լարման և տվյալ կտրվածքով անցնող հոսանքի հարաբերությունը էլեկտրամագնիսական վազող ալիքների տարածման ժամանակ։

Էլեկտրադինամիկայում

խմբագրել

Հաճախ ալիքային դիմադրությունն անվանում են բնութագրական դիմադրություն։ Բաշխված պարամետրերով գծերի համար ալիքային դիմադրությունն կարտահայտվի

 

բանաձևով, որտեղ.

  •  դիմադրությունն է,
  •  -ն՝ հոսակորուստը,
  •  -ը՝ ինդուկտիվությունը,
  •  -ն՝ գծի երկարության միավորին բաժին ընկնող ունակությունը,
  • իսկ  , որտեղ  -ը սնող հոսանքի հաճախականությունն է։

Գծում կորուստ չլինելու դեպքում ( ) ալիքային դիմադրությունն իրական է և կախված է գծի չափերից, երկրաչափական ձևից (նաև էլեկտրոդների նյութից ու դիէլեկտրիկից)։ Եթե գիծը բեռնավորված է ալիքային դիմադրությունյանը հավասար դիմադրությամբ, ապա նրանում անդրադարձող ալիքները բացակայում են։ Նման գիծը կոչվում է համաձայնեցված։

Հարթ ալիքի ալիքային դիմադրությունն որոշվում է էլեկտրական ( ) և մագնիսական ( ) դաշտերի լարվածությունների հարաբերությամբ՝

 

որն էլ իր հերթին հավասար է՝

 

Ձայնագիտությունում

խմբագրել

Ձայնագիտության մեջ, վազող հարթ ալիքի ստեղծած ճևշման կամ մեխանիկակաև լարման ( ) և միջավայրի մասնիկների շարժման արագության ( ) հարաբերաթյունը՝

 

որտեղ  -ն միջավայրի խտությունն է,  -ն՝ ձայնի արագությունը։

Գազադինամիկայում

խմբագրել

Գազադինամիկայում լրացուցիչ աերոդինամիկ դիմադրություն, որն առաջանում է, երբ գազում շարժվող մարմնի արագությունը մեծ է լինում ձայնի արագությունից։ Շարժվող մարմնի առաջացրած հարվածային ալիքները մեծացնում են մարմնի շարժման դիմադրությունը։

Ծանր հեղուկներում

խմբագրել

Ծանր հեղուկներում, շարժվող մարմնի վրա ազդող լրացուցիչ դիմադրություն, որն առաջանում է ծանր հեղուկի ազատ մակերևույթի մոտով մարմնի շարժման ժամանակ։ Շարժման պատճառով հեղուկի մակերևույթի վրա գոյանում են ալիքներ, որոնք առաջացնում են ալիքային դիմադրություն՝ կախված շարժվող մարմնի ձևից և հեղուկի ազատ մակերևույթից ունեցած հեռավորությունից։

Տես նաև

խմբագրել

Արտաքին հղումներ

խմբագրել
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 1, էջ 175