Աբովյանը Արարատի բարձունքներում
«Աբովյանը Արարատի բարձունքներում», ՀԽՍՀ ժողովրդական նկարիչ Էդուարդ Իսաբեկյանի 1950 թվականին ստեղծած կտավը։ Գտնվում է Հայաստանի ազգային պատկերասրահում[1]։ Կտավի 1944 թվականին ստեղծված նախապատրաստական էսքիզային «Աբովյանը Արարատի գագաթին» տարբերակը (1944, կտավ, յուղաներկ, 49×53, Q55423745), գտնվում է Էդուարդ Իսաբեկյան ցուցասրահում[2]։ Արժանացել է Հանրապետական մրցանակի։
 | |
|---|---|
| տեսակ | գեղանկար |
| նկարիչ | Էդուարդ Իսաբեկյան |
| տարի | 1950 |
| բարձրություն | 61,5 սանտիմետր |
| լայնություն | 50 սանտիմետր |
| նյութ | կտավ և յուղաներկ |
| գտնվում է | Հայաստանի ազգային պատկերասրահ |
| հավաքածու | Հայաստանի ազգային պատկերասրահ |
| սեփականատեր | Հայաստանի ազգային պատկերասրահ |
պատկերված են
| |
Ծանոթագրություններ | |
Պատմություն խմբագրել
1829 թվականին Էջմիածին է ժամանում Դորպատի համալսարանի պրոֆեսոր Ֆրիդրիխ Պարրոտը՝ Արարատ լեռը բարձրանալու նպատակով։ Եփրեմ կաթողիկոսն իր քարտուղար և սինոդի թարգմանիչ Խաչատուր Աբովյանին հանձնարարում է ուղեկցել Պարրոտի արշավախմբին։ 1829 թվականի հոկտեմբերի 9-ին նրանք բարձրանում են Մեծ Մասիսի գագաթը[3][4]։
Նկարագրություն խմբագրել
Էդուարդ Իսաբեկյանը «Աբովյանը Արարատի բարձունքներում» կտավում պատկերել է Արարատ լեռը բարձրացած Խաչատուր Աբովյանին, Ֆրիդրիխ Պարրոտին և ծեր գյուղացուն, որոնք լեռան բարձունքից նայում են հայրենի երկրին։ Գյուղացու համար տասնամյակներ շարունակ աննվաճելի հսկա է թվացել ձյունապատ Արարատը, և այժմ նա այդ բարձունքից նայում է աշխարհին, որը մինչ այդ շատ նեղ ու փոքր էր թվում, այժմ դարձել է անսահման մեծ ու զորեղ։ Ծերունու աչքերում փայլատակում է հայրենի երկրի մինչ այդ չգիտակցված հզորության ու վեհության հպարտությունը… Դառնությամբ ու սիրով է նայում այդ նույն երկրին երիտասարդ Աբովյանը, գեղեցիկ է հայրենի երկիրը, սակայն ինչու՞ այնքան դառն է կյանքը այնտեղ։
Իսաբեկյանի պատկերած Արարատի բարձունքը դառնում է յուրատիպ խորհրդանիշ՝ մարդկային մտքի բարձունքի խորհրդանիշ, որտեղից ծնվում են հայրենի երկրի ճակատագրի հանդեպ նոր խոհեր, զգացմունքներ, հույզեր, որոնք պայքարի են կոչում[5]։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ «Իսաբեկյան Էդուարդ Հմայակի | Խ. Աբովյանը Արարատի բարձունքներում - Շտեմարան - Հավաքածու - Հայաստանի ազգային պատկերասրահ»։ www.gallery.am (անգլերեն)։ Վերցված է 2018-02-07
- ↑ «Էդուարդ Իսաբեկյան Ցուցասրահ 2013»։ izi.TRAVEL (հայերեն)։ Վերցված է 2018-02-08
- ↑ «Հայկական Հանրագիտարան»։ www.encyclopedia.am (en-US)։ Վերցված է 2018-02-07
- ↑ «Հայոց լեզվի պահապան Խաչատուր Աբովյանը»։ Hayern Aysor (ամհարերեն)։ 2014-10-24։ Արխիվացված է օրիգինալից 2018-01-31-ին։ Վերցված է 2018-02-07
- ↑ «Խաչատուր Աբովյանը Արարատի բարձունքներում. 1950, կտ., յուղ., 61×50, ՀԱՊ / Kh. Abovyan on the top of Mount Ararat | Eduard Isabekyan»։ eduardisabekyan.com (en-US)։ Վերցված է 2018-02-07