Տուգանային գումարտակներ (երգ)

«Տուգանային գումարտակներ» (ռուս.՝ «Штрафные батальоны»), Վլադիմիր Վիսոցկու երգը Հայրենական մեծ պատերազմի իրադարձությունների մասին։ Բանաստեղծի վաղ «ռազմական» երգերից մեկն է. գրվել է 1963 թվականի աշնանը։ Կա երգի վերնագրի տարբերակ․ այն կոչվում է իր առաջին տողով։

«Տուգանային գումարտակներ (երգ)»
Վլադիմիր Վիսոցկիի երգը
Ժանրհեղինակային երգ
Լեզուռուսերեն
ՀեղինակՎլադիմիր Վիսոցկի
ԿոմպոզիտորՎլադիմիր Վիսոցկի

Նկարագրություն խմբագրել

Այս երգը ներառում է Վլադիմիր Վիսոցկու երգերում «գողական» և ռազմական թեմաների համադրությունը։ Վիսոցկին երգ է երգում խորհրդային զինվորների անունից, որոնք կռվում են Հայրենական մեծ պատերազմի տուգանային գումարտակներում։ Նա նկարագրում է այդ մարդկանց համարձակությունն ու քաջությունը։

Երգի հատվածն օգտագործվել է «Ես մանկությունից եմ» կինոֆիլմում[1]։ Ենթադրվում էր, որ երգը կօգտագործվի հեռուստատեսային հաղորդման մեջ, որին մասնակցելու էր բանաստեղծի հորեղբայրը՝ Ալեքսեյ Վլադիմիրովիչ Վիսոցկին, 1970 թվականի մայիսին, սակայն հաղորդումը չի կայացել[1]։

Ձայնագրություններ, հրապարակումներ և առաջին հրատարակություններ խմբագրել

  • Երգի վաղ ձայնագրություններից մեկն արվել է ձայնային ռեժիսոր Կոնստանտին Մուստաֆիդիի տան ստուդիայում։
  • Երգը ներառվել է բանաստեղծ Underground Soviet Ballads-ի I ձայնասկավառակի մեջ։ Vladimir Visotski, թողարկվել է ԱՄՆ-ում 1972 թվականին[1]։
  • Ռուսերենով երգի տեքստն առաջին անգամ տպագրվել է բանաստեղծի կենդանության օրոք՝ Փարիզի «YMCA-Press» հրատարակչության «Ռուսական բարդերի երգեր» ժողովածուում (1977)[2][3]։ Ենթադրվում է, որ այդ հրապարակումը տեղի է ունեցել առանց հեղինակի իմացության և համաձայնության։
  • ԽՍՀՄ-ում երգը հրապարակվել է «Վ. Վիսոցկու համերգներին» շարքի սկավառակների կազմում։
    • «Բոլշայա Կարետնայա» (փետրվար-մարտ 1989, շարքի 7-րդ  սկավառակ),
    • «Տխուր սիրավեպ» (1992 թվականի սկիզբ, սերիայի 21-րդ սկավառակ)։

Ի սկզբանե Վիսոցկու հասցեին շատ քննադատություններ են հնչել այդ երգը գրելու առթիվ։ Հայրենական մեծ պատերազմին տուգանային գումարտակների մասնակցությունը ամեն կերպ թաքցվել է ու լռության մատնվել Խորհրդային Միությունում[4]։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. 1,0 1,1 1,2 Выйти живым из боя… [стихотворения], 2012, էջ 12
  2. Цыбульский М. (2013 թ․ դեկտեմբերի 12). ««Песни русских бардов» - первое собрание сочинений Владимира Высоцкого». «Владимир Высоцкий. Каталоги и статьи». Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ սեպտեմբերի 30-ին. Վերցված է 2017 թ․ սեպտեմբերի 30-ին.
  3. Песни русских бардов / оформл. Л. Нусберга. — Париж: YMCA-Press, 1977. — Т. 3.
  4. С. Курий История военных песен Высоцкого, ч.1: «Братские могилы», «Штрафные батальоны», «Солдаты группы «Центр» (Русский) // ООО «Издательский Дом «Время». : журнал для интеллектуальной элиты общества. — 2014. — № 1.

Գրականություն խմբագրել

  • Высоцкий В. Выйти живым из боя… [стихотворения] / составление и комментарии: П. Фокин; подготовка текста: С. В. Жильцов; редакционная коллегия: Н. В. Высоцкий, С. В. Жильцов, А. В. Максимов, В. Б. Назаров, Е. А. Трофимов. — СПб.: Амфора, 2012. — С. 12—13. — 127 с. — ISBN 978-5-367-02108-0