Վարվառա Լեպյոշկինայի քաղաքային դաստակերտ
Վարվառա Լեպյոշկինայի քաղաքային դաստակերտ (ռուս.՝ Городская усадьба Варвары Лепёшкиной), դաստակերտ Մոսկվայում։ Հասցեն՝ Զնամենկա փողոց, տուն 10, շինություն 1։ Մշակութային ժառանգության տարածաշրջանային նշանակության օբյեկտ է[2]։
 | |
|---|---|
 | |
| Տեսակ | մեծ առանձնատուն, կալվածք և ճարտարապետական հուշարձան |
| Երկիր |  Ռուսաստան |
| Տեղագրություն | Արբաթ շրջան |
| Հիմնադրված է | 1884 |
| Ճարտարապետ | Բորիս Ֆրեյդենբերգ |
| Ժառանգության կարգավիճակ | Ռուսաստանի մարզային նշանակության մշակութային ժառանգության օբյեկտ[1] |
 | |
 | |
Պատմություն խմբագրել
Ժառանգական պատվավոր քաղաքացի Վարվառա Յակովլևնա Լեպյոշկինան 1884 թվականին ձեռք է բերել Մ. Պ. Արբուզովայի դաստակերտի հյուսիսային մասը, որտեղ ավելի վաղ այգի էր։ Էլ ավելի վաղ՝ XVIII դարում, Արբուզովայի կալվածքը Լևաշովի կալվածքի մի մասն էր[3]։
Վարվառա Յակովլևնայի պատվերով ճարտարապետ Բորիս Ֆրեյդենբերգը նախագծել է երկհարկանի քարե տուն, որը կառուցվել է 1888-1890 թվականներին։ Շենքի ճակատները կոպտատաշ քարից են և զարդարված են էկլեկտիզմի ոգով։ Դեկորի առավել հետաքրքրական տարր է անկյունային էրկեր-պատշգամբը՝ կողքերին կարիատիդների քանդակներով։ Գլխավոր ճակատին գտնվում է դեպի փողոց դուրս եկող մուտքի թմբուկը, որը սահմանակից է դաստակերտի նախշազարդ մետաղյա ցանկապատին։ Գլխավոր ճակատը դեկորներով զիջում է դեպի այգի դուրս եկող կողային ճակատին[4][3]։
Դաստակերտի տիրուհու հայրը եղել է վաճառական Յակով Վասիլևիչ Պրոխորովը՝ Երեք Լեռների Պրոխորովյան մանուֆակտուրայի համաղեկավարներից մեկը։ Վարվառա Յակովլևնայի ամուսինը՝ Վասիլի Սեմյոնովիչը, որի հետ հարսանիքը կայացել է 1850-ական թվականներին, 1-ին գիլդիայի վաճառական Սեմյոն Լոգինովիչ Լեպյոշկինի որդին էր։ Ընտանիքը զբաղվել է բարեգործությամբ, 39 տարեկանում ամուսնու մահից հետո Վարվառա Յակովլևնան շարունակել է այդ զբաղմունքը։ Այսպես, 1887 թվականին բացվել է կանանց մասնագիտական ուսումնարան, որն անվանվել է Վարվառա Յակովլևնայի մահացած դստեր անունով (Պյատնիցկայա փողոց, տներ 48 և 50)։ Զնամենկայի առանձնատունը կառուցվել է որդու ամուսնությունից հետո, որին նա թողել էր նախորդ տունը[3]։
1901 թվականին Վարվառա Յակովլևնան մահացել է, այդ ժամանակ նրան արդեն պատկանում էր Արբուզովայի ողջ կալվածքը։ Լեպյոշկինայի որդուց տունը 1910 թվականին ձեռք է բերել «Նիկիտա Պոնիզովկինի որդիներ» Արդյունաբերական-առևտրային ընկերակցության վարչության նախագահ Անդրեյ Անդրեևիչ Պոնիզովկինը։ Ավելի ուշ՝ 1916 թվականին, նա եղբոր հետ հիմնադրել է Մոսկվայի-Վոլգայի-Բաքվի նավթարդյունաբերական ընկերակցությունը[3]։
Խորհրդային իշխանության ժամանակ դաստակերտն ազգայնացվել է։ Սկզբնապես այստեղ գործում էր Կոմունիստական ակադեմիան, ապա՝ Գիտությունների ակադեմիայի պետության և իրավունքի ինստիտուտը։ 1930-ական թվականներին տանն ավելացվել է ևս երկու հարկ[3]։
Պատկերասրահ խմբագրել
-
Երկրորդ հարկի դեկորը
-
Անկյունային էրկերը
-
Կողային ճակատ
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ Постановление Правительства Москвы № 202-ПП от 22.04.2014
- ↑ «Городская усадьба В.Я.Лепешкиной, 1884 г., архитектор Б.В.Фрейденберг, 1888 г.» (ռուսերեն)։ Департамент культурного наследия города Москвы։ Վերցված է 2015-05-31(չաշխատող հղում)
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Левина, Ирина։ «Городская усадьба В.Я.Лепешкиной» (ռուսերեն)։ Узнай Москву։ Վերցված է 2015-05-31
- ↑ Москва: Архитектурный путеводитель, 1997