Սպիտակ պուդել (ռուս.՝ Белый пудель), Ալեքսանդր Կուպրինի պատմվածքը[1] ծեր երգեհոնահարի, տասներկուամյա Սերգեյի և նրանց հավատարիմ ընկեր պուդել Արտոյի մասին։

Սպիտակ պուդել
ռուս.՝ Белый пудель
Տեսակգրական ստեղծագործություն
ՀեղինակԱլեքսանդր Կուպրին
Բնագիր լեզուռուսերեն
Հրատարակվել է1904

Սյուժե խմբագրել

Արտո անունով սպիտակ պուդելը շատ խելացի վարժեցված շուն էր։ Նա հանդիսանում էր թափառական կրկեսախմբի անդամ, որոնք դրամ էին վաստակում՝ Ղրիմի փողոցներում կրկեսային համարներ ցուցադրելով։ Բացի սպիտակ պուդելից, թատերախմբի անդամներն էին երգեհոնահար Մարտին Լոդիժկինը և փոքրիկ ակրոբատ 12֊ամյա Սերյոժան։

Այդ օրը թափառական կրկեսորդների մոտ չստացվեց։ Նրանք պտտվեցին ամբողջ ավանով, տնից տուն, բայց աշխատածը զրոյի հավասարվեց։ Նրանց միակ հույսը մնում էր «Ընկերություն ամառանոց» անվամբ ցուցանակը, բացի դրանից ոչինչ չէր մնացել։ Պատրաստվելով ելույթին` կրկեսորդները տեսան, թե ինչպես է տնից փախչում մի տղա, իսկ նրա հետևից դուրս վազեցին վեց մարդ։ Տղան կամակորություն էր անում, նա բղավում էր, աղաղակում, ոտքերն ու ձեռքերը թափահարում, գետնին հարվածում, իսկ շրջապատողները առաջարկում էին նրան դեղ խմել։ Այս տղայի մայրը ցանկանում էր վտարել շրջագայող կրկեսորդներին, բայց հիվանդ տղան ուզում էր տեսնել կրկեսի համարը։

Կրկեսորդները շատ էին դուր եկել տղային, բայց ամենից շատ նա հավանել էր սպիտակ պուդել Արտոյին, որին ուզում էր գնել և իր մայրիկին խնդրեց այդ մասին։ Այնուամենայնիվ, արտիստները վստահ էին և չհամաձայնվեցին վաճառել սպիտակ պուդելին նույնիսկ շատ մեծ գումարների դիմաց։ Հետո կրկեսորդներին վտարեցին բակից։

Շուտով թափառական կրկեսորդներին փնտրեց մի դռնապան, որը աշխատում էր ամառանոցում և փոխանցեց իր տիրուհու խոսքերը։ Նա 300 ռուբլի առաջարկեց սպիտակ պուդելի համար (այս փողով հնարավոր էր գնել պանդոկ), սակայն ծեր երգեհոնահարը համաձայն չէր։ Բանակցությունների ընթացքում ամբողջ ժամանակ դռնապանը պուդելին երշիկ էր հյուրասիրում։

Շուտով կրկեսորդները գնացին քնելու։ Նախքան քնելը երգեհոնահարը երազում էր, որ նա գեղեցիկ տրիկո կնվիրի ակրոբատ Սերյոժային և դրանով կցուցադրի կրկեսային համարներ։

Առավոտյան թափառական արտիստները սպասում էին տխուր նորություններին՝ Սպիտակ պուդել Արտոն անհետացել էր։ Կրկեսի անդամները տխրեցին` հասկանալով, որ առանց Արտոյի իրենց եկամուտը կնվազի։ Լոդիժկինը չէր կարող հայտնել ոստիկանությանը, քանի որ անձնագիր չուներ։

Այս օրը կրկեսորդները գիշերեցին սրճարանում։ Գիշերվա կեսին փոքրիկ ակրոբատ Սերյոժան գնաց ամառանոց։ Այնտեղ նա զգուշորեն բարձրացավ ցանկապատի վրայով և սկսեց որոնել պուդելին։ Կառույցներից մեկում նա գտավ սպիտակ պուդելին, որը, տեսնելով Սերյոժային, սկսեց հաչել, ինչը արթնացրեց պահակին։ Սերյոժան արագ վազեց, պուդելն էլ իր հետևից։ Բակապահը չհասցրեց բռնել նրանց, Սերյոժան վերցրեց Արտոյին իր ձեռքերի մեջ, անցավ պատը և փախավ[2]։

Էկրանավորում խմբագրել

«Սպիտակ պուդել», 1956 թվականին նկարահանված խորհրդային գեղարվեստական ֆիլմ, ստեղծվել է Օդեսայի կինոստուդիայի կողմից։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. Александр Куприн. Белый пудель
  2. «Белый пудель». Արխիվացված է օրիգինալից 2018 թ․ հոկտեմբերի 3-ին. Վերցված է 2019 թ․ հունվարի 29-ին.