Վիքիպեդիա

Ալֆրեդ Փիթ

Ալֆրեդ Հ. Փիթ (անգլ.՝ Alfred H. Peet, մարտի 10, 1920(1920-03-10), Ալկմար, Հյուսիսային Հոլանդիա, Նիդերլանդներ - օգոստոսի 29, 2007(2007-08-29)[1], Ashland, Ջեքսոն շրջան, Օրեգոն, ԱՄՆ), եղել է հոլանդական ծագմամբ ամերիկացի ձեռնարկատեր և Peet's Coffee & Tea-ի հիմնադիրը Բերքլիում, Կալիֆորնիա, 1966 թվական։ Փիթին լայնորեն վերագրվում է ԱՄՆ-ում մասնագիտացված սուրճի հեղափոխությունը։ Սուրճի պատմաբանների շրջանում Փիթին անվանել են «հոլանդացին, ով Ամերիկային սովորեցրել է սուրճ խմել»[2]։ Փիթը ընդավորներ տապակելու իր ոճը սովորեցրեց Ջերի Բոլդուինին, Զև Սիգլին և Գորդոն Բոուկերին, ովքեր նրա օրհնությամբ այդ տեխնիկան տարան Սիեթլ և հիմնեցին Starbucks-ը 1971 թվականին։ Այնուամենայնիվ, Փիթը ավելի ուշ հեռացավ Starbucks-ի եռյակից։ «Բոլդուինը երբեք ինձանից ոչինչ չսովորեց», - ավելի ուշ մեջբերում է Փիթը[3]։

Ալֆրեդ Փիթ
Ծնվել էմարտի 10, 1920(1920-03-10)
ԾննդավայրԱլկմար, Հյուսիսային Հոլանդիա, Նիդերլանդներ
Մահացել էօգոստոսի 29, 2007(2007-08-29)[1] (87 տարեկան)
Մահվան վայրAshland, Ջեքսոն շրջան, Օրեգոն, ԱՄՆ
Քաղաքացիություն Նիդերլանդների Թագավորություն
Մասնագիտությունձեռնարկատեր

Կյանք և կարիերա։ խմբագրել

Փիթը ծնվել է Ալկմարում՝ Նիդեռլանդներ, որտեղ նրա հայրը տնօրինում էր սուրճի փոքրիկ ձեռնարկություն։ Երկրորդ համաշխարհային պատերազմից[4] հետո Փիթը լքեց Լոնդոնը, որտեղ նա աշակերտել էր Twinings սուրճի և թեյի ընկերությունում[5], աշխատել որպես թեյի համտես Նիդերլանդական Արևելահնդկաստանում և Նոր Զելանդիայում։ 1955 թվականին արտագաղթել է Սան Ֆրանցիսկո, Կալիֆորնիա, որտեղ աշխատել է սուրճի ներմուծման ոլորտում[6][7]։

1966 թվականի ապրիլի 1-ին ԱՄՆ-ում վատ որակի սուրճի պատճառով Փիթը բացեց սրճարանի խանութը Բերկլիում, Կալիֆորնիա։ Նա ԱՄՆ-ում ցածր որակի սուրճը համեմատեց Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի «ռացիոնալ» սուրճի հետ[8]։

Չնայած նրան, որ հաճախ խրախուսվում էր ընդլայնել բիզնեսը, նա մնաց հաստատակամ պահելու սկզբնական վայրը Walnut and Vine-ում՝ նախանձախնդրորեն պաշտպանելով իր անունը կրող սուրճի որակը։ 1970-ականների սկզբին խանութի ետնամասում ընդավորներ տապակելուց հետո, 1970-ականների սկզբին, նա ձեռք բերեց 5000 քառակուսի ոտնաչափ (460 քառակուսի մետր) պահեստ՝ հարակից Էմերվիլ քաղաքում։ 1976 թվականին տեղադրեց 100 ֆունտանոց խորովիչ սարք, որին հաջորդեց 300 ֆունտանոց սարքը։ Այդ ժամանակ Փիթն ուներ երկու լրացուցիչ մանրածախ խանութ՝ Օքլենդի Պիեմոնտում և Պալո Ալտոյի համալսարանում։

Թոշակի անցնելը խմբագրել

Փիթը վաճառեց իր բիզնեսը 1979 թվականին Սալ Բոնավիտային, ում համար նա մնաց որպես դաստիարակ հաջորդ հինգ տարիների ընթացքում։ Շուտով Բոնավիտան նոր խանութներ բացեց Օքլենդում, Միլ Վելլիում և Մենլո Պարկում։ Սուրճի բիզնեսից թոշակի անցնելուց հետո Փիթը 2001 թվականին տեղափոխվեց Էշլենդ, Օրեգոն, որտեղ նա մահացավ 2007 թվականի օգոստոսի 29-ին, 87 տարեկան հասակում։ 1984 թվականին Ջերի Բոլդուինը ղեկավարեց Starbucks-ը Բոնավիտայից Փիթի չորս վայրերը ձեռք բերելու հարցում։

Ազդեցությունը սուրճի արդյունաբերության վրա խմբագրել

Փիթը ներմուծեց ԱՄՆ-ում բարձրորակ հատիկների՝ սուրճի բովումը, այն ժամանակ, երբ ամերիկացիները սովորաբար խմում էին սուրճը, որը եփվում էր պահածոյի մեջ սառեցված չորացրած հատիկներից[9][10]։

Berkeley's Gourmet Ghetto-ի ծագումը եղել է Փիթ-ի առաջին Peet's Coffee վայրը, որը բացվել է 1966 թվականին՝ Walnut and Vine-ի անկյունում։ Տարածքը մեծացավ Փիթ-ի և հարակից հատուկ սննդի, առողջարար սննդի և այլ ավանգարդ ռեստորանների շուրջ, ներառյալ Chez Panisse-ը[11]։

Թեև Փիթը հայտնի էր «դաժան պահվածքով», նա նաև անկեղծ պատրաստակամություն ուներ սուրճի ձեռներեցներին սովորեցնել սուրճի հատիկները բովելու արվեստը[12]։ Starbucks-ի համահիմնադիր Ջերի Բոլդուինը հիշել է Փիթին որպես «շատ առատաձեռն» դաստիարակ[13]։ Եվ Բոլդուինը սուրճի բազմաթիվ ձեռներեցներից մեկն էր, ում ուսուցանում էր Փիթը, այդ թվում՝ Ջեյմի Անդերսոնը (Անդերսոնի սուրճ, Օսթին, Տեխաս), Դեյվիդ Դեսինգերը (Պեգասուս սուրճ, Բեյնբրիջ կղզի, Վաշինգտոն)[14], Առնոլդ Սփինելին (Spinelli Coffee Company, Սան Ֆրանցիսկո, Կալիֆորնիա), Սյուզան (O'Hori's Coffee Roasters, Սանտա Ֆե, Նյու Մեքսիկո) և Leigh McDonald-ը (Coffee Connection-ի հիմնադիր Ամստերդամում)[15]։

Սուրճի այլ ձեռներեցներ սկսեցին զբաղվել բիզնեսով պարզապես այն պատճառով, որ նրանք ոգեշնչված էին Ալֆրեդ Փիթից և նրա առաջին Բերքլիի խանութում նրա սուրճը համտեսելու փորձից։ Ջորջ Հաուելը նշանավոր օրինակ է, ով հիմնադրել է The Coffee Connection-ը Բոստոնում, Մասաչուսեթս նահանգում[16]։

Մեդիա խմբագրել

Ալֆրեդ Փիթի հետ հարցազրույցը ներառված է Քենեթ վան Շուտենի և Ջուլի Ռագուսայի «Սուրճի մշակույթ ԱՄՆ-ում» վավերագրական ֆիլմում, որը թողարկվել է 2008 թվականին[17]։

Փիթի քրոջից, որն այն ժամանակ 100 տարեկան էր, հարցազրույց է վերցրել հոլանդացի խմբագիր և հեղինակ Ջասպեր Հութմանը «Սուրճի տեսլականը. Ալֆրեդ Փիթի կյանքը և ժառանգությունը» գրքի համար, որը հրատարակվել է 2018 թվականին[18]։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 http://blog.oregonlive.com/breakingnews/2007/08/founder_of_peets_coffee_dies_a.html
  2. ↑ "Nederlander leerde Amerika koffie drinken"
  3. ↑ Clark, Taylor (2008 թ․ նոյեմբերի 10). Starbucked: A Double Tall Tale of Caffeine, Commerce, and Culture. Back Bay Books. ISBN 978-0316014038.
  4. ↑ «Coffee pioneer Peet dies». Central Valley Business Times. 2007 թ․ օգոստոսի 31. Արխիվացված է օրիգինալից 2007 թ․ սեպտեմբերի 29-ին. Վերցված է 2007 թ․ օգոստոսի 31-ին.
  5. ↑ Holden, Ronald (2017 թ․ դեկտեմբերի 12). «How Starbucks Was Born Half A Century Ago». Վերցված է 2019 թ․ հոկտեմբերի 2-ին.
  6. ↑ Murphy, Pat (2007 թ․ օգոստոսի 31). «The passing of Al Peet—the founder of Peet's Coffee». San Francisco Sentinel. Արխիվացված օրիգինալից 2007 թ․ սեպտեմբերի 2-ին. Վերցված է 2007 թ․ օգոստոսի 31-ին.
  7. ↑ Stiles, Greg (2003 թ․ հունիսի 1). «Peet now calls Medford his home». Mail-Tribune. Արխիվացված է օրիգինալից 2007 թ․ սեպտեմբերի 29-ին. Վերցված է 2007 թ․ օգոստոսի 31-ին.
  8. ↑ «Nederlander leerde Amerika koffie drinken». NOS Nieuws. 2007 թ․ սեպտեմբերի 4. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ սեպտեմբերի 29. Վերցված է 2016 թ․ հոկտեմբերի 9-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ bot: original URL status unknown (link) (in Dutch)
  9. ↑ Uncommon Grounds: The History of Coffee and How It Transformed Our World; Mark Pendergrast; Basic Books; 2019; p. 176.
  10. ↑ Alfred H. Peet, 87, Dies; Leader of a Coffee Revolution, by Carolyn Marshall, September 3, 2007
  11. ↑ Goldstein, Joyce (2013). Inside the California Food Revolution: Thirty Years That Changed Our Culinary Consciousness. California studies in food and culture. Vol. 44. University of California Press. էջ 41. ISBN 978-0520956704.
  12. ↑ (Clark, Taylor) Starbucked: A Double Tall Tale of Caffeine, Commerce, and Culture by Little, Brown; 2007; p. 22.
  13. ↑ Uncommon Grounds: The History of Coffee and How It Transformed Our World; Mark Pendergrast; Basic Books; 2019; p. 372.
  14. ↑ «Pegasus Coffee Company Website».
  15. ↑ Houtman, Jasper (2018). The Coffee Visionary: The Life & Legacy of Alfred Peet. Petaluma, CA: Roundtree Press. էջեր 130–131. ISBN 978-1-944903-38-1.
  16. ↑ Houtman, Jasper (2018). The Coffee Visionary: The Life & Legacy of Alfred Peet. Petaluma, CA: Roundtree Press. էջ 24. ISBN 978-1-944903-38-1.
  17. ↑ Coffee Culture USA. Peet's Coffee and Tea, Inc. 2007. Վերցված է 2019 թ․ հոկտեմբերի 10-ին.
  18. ↑ Houtman, Jasper. «THE BOOK ON ALFRED PEET». lfredpeetbook.com. Արխիվացված է օրիգինալից 2019 թ․ նոյեմբերի 18-ին. Վերցված է 2019 թ․ նոյեմբերի 14-ին.
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Ալֆրեդ_Փիթ&oldid=9512050» էջից