'''Նիկիական հանգանակ''' կամ «Նիկիո հավատի հանգանակ», [[Հայ առաքելական եկեղեցի|Հայ առաքելական եկեղեցու]] քրիստոնեական դավանանքի ամփոփում, որն ընդունվել է Նիկիայի Ա տիեզերական ժողովի ժամանակ:ժամանակ։ Ժողովը գումարվել է 325 թվականին Բյուզանդական կայսր Մեծն Կոստանդիանոսի (306-337թթ.) հրամանով, Բութանիայի Նիկիա քաղաքում, մայիսի 20-ին:ին։ Ժողովին մասնակցել են Ընդհանրական եկեղեցու 318 հայրապետներ, այդ թվում Ալեքսանդրիայի պատրիարք Ալեքսանդր Ալեքսանդրացին, [[Աթանաս Ալեքսանդրացի]]ն (այդ ժամանակ դեռևս սարկավագ), Գրիգոր Լուսավորչի կրտսեր որդին՝ [[Արիստակես Ա|Արիստակես]]ը և եկեղեցու այլ նշանավոր եպիսկոպոսներ:եպիսկոպոսներ։ Առաջին տիեզերական ժողովի հրավիրման շարժառիթն էր Ալեքսանդրիայի քահանա [[Արիոս]]ի հերետիկոսական ուսմունքի քննությունը և դատապարտումը:դատապարտումը։ Արիոսը քարոզում էր, թե Քրիստոս անսկիզբ չէ, այլ ստեղծվել է ժամանակներից առաջ, Հայր Աստծո ցանկությամբ, որպեսզի նրա միջոցով կատարվի արարչագործությունը:արարչագործությունը։ Միակ անծնունդը, հավիտենականը և անսկիզբը Հայր Աստվածն է:է։ Ըստ Արիոսի՝ կա մեկ և միակ Աստված:Աստված։ Դա Հայր Աստվածն է:է։ Մնացած ամեն ինչ, որ գոյություն ունի, իր էությամբ խորթ է Աստծուն և ունի մեկ այլ ինքնուրույն էություն:էություն։ Որդին առաջացել է ոչ թե Հոր էությունից, այլ՝ ոչնչից:ոչնչից։ Կար ժամանակ, երբ Որդին չկար:չկար։ Որդին թեև ստացել է Հայր Աստծո ողջ շնորհքը և որդեգրվել, սակայն անապական չէ ինչպես Հայրը, այլ այլայլելի, ինչպես արարածները:արարածները։ Նա ժխտում էր Հիսուսի հավասարությունը Հայր Աստծո հետ և չէր ընդունում Հիսուսի Աստված լինելը:լինելը։ Այլ խոսքով Որդին չի եղել, այլ առաջացել է, այսինքն արարած է:է։ Նրա համար Հիսուսը պարզապես գերմարդկային մի արարած էր:էր։
[[Հավատո հանգանակ|Հանգանակին]] հաջորդում է եկեղեցական նզովք, որը դատապարտում է [[հերետիկոս]]ական ուսմունքները։ [[Գրիգոր Լուսավորիչ]]ը Հանգանակին ավելացրել է փառաբանություն, որը հաջորդում էր նզովքին։ Փառաբանական մասը Աստծու նկատմամբ երախտագիտության կարճ արտահայտությունն է։
