«Գետաձիեր»–ի խմբագրումների տարբերություն

* [[Թզուկ գետաձի]]

}}

'''Գետաձիեր''' ({{lang-la|Hippopotamidae}}), ոչ որոճողների կարգի զույգ սմբակավոր կաթնասունների ընտանիք, ընդգրկում է երկու սեռ, մեկական ընտանիք. [[Սովորական գետաձի]] և [[Թզուկ գետաձի]]։

 

== Արտաքին հատկանիշներ ==

Մարմինը երկարավուն է, մաշկը հաստ, գրեթե մերկ, գորշ։ Ոտքերը հաստ են, կարճ, մատները միացած են փոքր լողաթաղանթով, որը կապված է նրանց կիսաջրային ապրելակերպի հետ։ Խոզերի նման ունեն չորս սմբակ, սակայն գետաձիերի մոտ բոլորն էլ օգտագործվում են քայլելու ժամանակ։ Մարմնի չափսերը սովորական և թզուկ գետաձիերի. երկարություն՝ 1,5-4,5 մ, բարձրություն՝ 1-1,5 մ, քաշ՝ 160 կգ-4,5 տ։

 

== Տարածվածություն ==

Ապրում են արևադարձային անտառներում՝ ջրին մոտ, հոտերով։ Ներկայումս հանդիպում են միայն հասարակածային [[Աֆրիկա]]յում։

Պեղումները ցույց են տալիս, որ գետաձիերն ի հայտ են եկել միոցենում։ Մինչև [[պլեյստոցեն]] նրանք տարածված էին նաև [[Եվրոպա]]յում և [[Ասիա]]յում։ Գենետիկական հետազոտությունները ցույց են տալիս, որ գետաձիերը [[կետ]]երի մոտ ազգականներն են, այսինքն եղել են կետերի ցամաքային նախահայրերը։

 

Սնվում են ջրային բույսերով, բույսերի արմատներով և արմատապտուղներով<ref>Հայկական Սովետական Հանրագիտարան, 3-րդ հատոր, էջ</ref>։

 

== Գետաձիերի բնաջնջված տեսակներ ==

* Մադագասկարյան գետաձի (''[[Hippopotamus madagascariensis]]'' և ''[[Hippopotamus lemerlei]]''), երկու գետաձիու տեսակներ, որոնք ապրում էին [[Մադագասկար]] կղզում։ Գետաձիերը մայրցամաքից հասնում էին կղզի լողալով։. Բնաջնջնվել են [[XV դար]]ում, բնաջնջման պատճառը՝ մարդկային գործունեությունը։

* Հսկայական գետաձի (''[[Hippopotamus major]]''), ապրել է [[Սառցե Դարաշրջան]]ում, որին որսացել է [[Նեանդերտալյան մարդ]]ը։

** Սիցիլիական գետաձի (''[[Hippopotamus pentlandi]]''), ապրել է [[Սիցիլիա]]յում

 

 

{{վիքիքաղվածք}}

 

[[Կատեգորիա:Կենդանիներ այբբենական կարգով]]