«Ռոզետայի քար»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
Սրբագրվել է Շամպոլյոնի վերածնման տարեթիվը։
չ →‎top: ջնջվեց: {{Արևմտահայերեն|Ռոզեթայի Քար}}
Տող 1.
{{Արևմտահայերեն|Ռոզեթայի Քար}}
[[Պատկեր:Rosetta Stone.JPG|220px|մինի|աջից|'''Ռոզեթայի քար''']]
'''Ռոզեթյան արձանագրություն''', ''ռոզեթյան քար'', [[Ալեքսանդրիա]]յից ոչ հեռու գտնվող Ռոզետա քաղաքում (այժմ՝ Ռաշիդ) հայտնաբերված գրանոդիորիտե արձանագրություն՝ հին [[եգիպտերեն]] ([[հիերոգլիֆ]] կամ մեհենադրոշմ և հանրամատչելի դեմոտիկյան գրերով) և [[հին հունարեն]] նույնիմաստ [[արձանագրություն]]ներով բազալտե սալաքար։ Հայտնաբերել է նապոլեոնյան բանակի սպա Բուշարը՝ [[Եգիպտոս]]ում, ռազմական ամրաշինության ժամանակ ([[1799]] թ.), Ռոզեթ (այժմ՝ Ռաշիդ) քաղաքի ([[Նեղոս]]ի դելտայի բազկին) մոտ։ Պահպանվում է Բրիտանական թանգարանում ([[Լոնդոն]])։ Արձանագրությունը երեք նույնիմաստ տեքստերով է, այդ թվում՝ երկու հին եգիպտական [[հիերոգլիֆ]]ներով և մեկ [[հին հունարեն]]ով։ Հին հունարենը բավականին հասկանալի էր լեզբավաններին, այդ իսկ պատճառով վերջինս ելակետ դարձավ մյուս երկու հիերոգլիֆները վերծանելու համար։ Բնագրերը (փորագրվել են մ․թ․ա․ 196-ին) եգիպտական քրմերի երախտագիտական մաղթանքներ են Պտղոմեոս V Եպիփանեսին (իշխել է մ․թ․ա․ 204—180 թթ.)։ Եգիպտական բնագրերը փորձել են վերծանել ֆրանսիացի արևելագետ Սիլվեստր դը Սասին, շվեդ դիվանագետ Դ․ Օկերբլատը և անգլիացի ֆիզիկոս Տ․ Յունգը։ [[1882|1822]] թ.-ին մեհենադրոշմ բնագիրը վերծանել է [[Ժան Ֆրանսուա Շամպոլյոն|Ֆ․ Շամպոլյոնը]]՝ սկիզբ դնելով եգիպտական մեհենադրոշմ գրությունների ուսումնասիրմանը։