«Խոլեցիստոկինին»–ի խմբագրումների տարբերություն

'''Խոլեցիստոկինին''' (խոլեցիստոկինին-պանկրեոզիմին, {{lang-gr}} chole՝ լեղի, cysto՝ պարկ, kinin՝ շարժում), մարսողական համակարգի հորմոն։ Հիմնականում մասնակցում է մարսողության կարգավորմանը, ինչպես նաև սննդի վարքագծի ձևավորմանը։ձևավորմանը<ref>Bradwejn J (July 1993). "Neurobiological investigations into the role of cholecystokinin in panic disorder". J Psychiatry Neurosci 18 (4): 178–88. PMC 1188527. PMID 8104032</ref><ref>Kapas, Levente (2010). Metabolic signals in sleep regulation: the role of cholecystokinin. The Journal of Neuroscience (PhD thesis) (University of Szeged).</ref>։ ''Պանկրեոզիմին'' հին անվանումը կապված է այն բանի հետ, որ այդ հորմոնը խթանում է նաև [[ենթաստամոքսային գեղձ]]ի (pancreas) աշխատանքը։

Հորմոնը կազմված է ամինաթթուներից։ Ամինաթթուների քանակից կախված տարբերում են խոլեցիստոկինին-8, խոլեցիստոկինին-12 և խոլեցիստոկինին-33, խոլեցիստոկինին-58։58<ref>Reeve JR, Eysselein VE, Rosenquist G, Zeeh J, Regner U, Ho FJ et al. (1996). "Evidence that CCK-58 has structure that influences its biological activity". Am. J. Physiol. 270 (5 Pt 1): G860–8. PMID 8967499</ref><ref>Agersnap M, Rehfeld JF (2014). "Measurement of nonsulfated cholecystokinins". Scand. J. Clin. Lab. Invest. 74 (5): 424–31. doi:10.3109/00365513.2014.900695. PMID 24734780</ref>։

* կարգավորում է ախորժակը և առաջացնում հագեցվածության զգացում։զգացում<ref>Greenough A, Cole G, Lewis J, Lockton A, Blundell J (1998). "Untangling the effects of hunger, anxiety, and nausea on energy intake during intravenous cholecystokinin octapeptide (CCK-8) infusion". Physiol. Behav. 65 (2): 303–10. doi:10.1016/S0031-9384(98)00169-3. PMID 9855480</ref>։

Այս հորմոնն իր ֆունկցիաներով հիմանկանում նպաստում է [[լեղի]]ի արտադրությանը և դրանով մեծ մասնակցություն է ունենում [[մարսողական համակարգ]]ում ճարպերի մարսմանը։ Այն հիմնականում խթանում է [[լեղի]]ի առաջացումն ու հյութազատությունը, ինչպես նաև [[ենթաստամոքսային գեղձ]]ի հյութազատությունը։ Ընդ որում, եթե [[սեկրետին]]ի ազդեցությամբ արտադրվում է երկկարբոնատներով հարուստ, ֆերմենտներով աղքատ [[ենթաստամոքսային գեղձ]]ի հյութ, ապա խոլեցիստոկինի ազդեցությամբ հակառակն է։է<ref>Harikumar KG, Clain J, Pinon DI, Dong M, Miller LJ (January 2005). "Distinct molecular mechanisms for agonist peptide binding to types A and B cholecystokinin receptors demonstrated using fluorescence spectroscopy". J. Biol. Chem. 280 (2): 1044–50. doi:10.1074/jbc.M409480200. PMID 15520004</ref><ref>Gurda GT, Guo L, Lee SH, Molkentin JD, Williams JA (January 2008). "Cholecystokinin activates pancreatic calcineurin-NFAT signaling in vitro and in vivo". Mol. Biol. Cell 19 (1): 198–206. doi:10.1091/mbc.E07-05-0430. PMC 2174201. PMID 17978097</ref>։

Վերջին հետազոտությունները վկայում են, որ այդ հորմոնը մեծ դեր է խաղում [[օփիոիդներ|օփիոիդային]] [[թմրամիջոց]]երի ([[մորֆին]], [[հերոին]]) նկատմամբ հարմավողականության առաջացման և ցավազգայնության բարձրացման հարցում։հարցում<ref>Kissin I, Bright CA, Bradley EL (2000). "Acute tolerance to continuously infused alfentanil: the role of cholecystokinin and N-methyl-D-aspartate-nitric oxide systems". Anesth. Analg. 91 (1): 110–6. doi:10.1097/00000539-200007000-00021. PMID 10866896</ref><ref>Fukazawa Y, Maeda T, Kiguchi N, Tohya K, Kimura M, Kishioka S (2007). "Activation of spinal cholecystokinin and neurokinin-1 receptors is associated with the attenuation of intrathecal morphine analgesia following electroacupuncture stimulation in rats". J. Pharmacol. Sci. 104 (2): 159–66. doi:10.1254/jphs.FP0070475. PMID 17558184</ref>։

Այս հորմոնն ընկճում է ստամոքսի շարժողական և հյութազատական գործունեությունը։գործունեությունը<ref>Shillabeer G, Davison JS (1987). "Proglumide, a cholecystokinin antagonist, increases gastric emptying in rats". Am. J. Physiol. 252 (2 Pt 2): R353–60. PMID 3812772.</ref>։

Ազդելով [[կենտրոնական նյարդային համակարգ]]ում սեփական ընկալիչների վրա, առաջացնում է հագեցվածության զգացում։ Խոլեցիստոկինի-4-ը որոշ դեպքուրում օգտագործվում է մարդկանց մոտ ախորժակի նվազեցման համար։համար<ref>Tsujino N, Yamanaka A, Ichiki K, Muraki Y, Kilduff TS, Yagami K et al. (August 2005). "Cholecystokinin activates orexin/hypocretin neurons through the cholecystokinin A receptor". J. Neurosci. 25 (32): 7459–69. doi:10.1523/JNEUROSCI.1193-05.2005. PMID 16093397.</ref>։

Խոլեցիստոկինինը խթանում է [[թափառող նյարդ]]ի տոնուսը։տոնուսը<ref>Holzer P (July 1998). "Neural injury, repair, and adaptation in the GI tract. II. The elusive action of capsaicin on the vagus nerve". Am. J. Physiol. 275 (1 Pt 1): G8–13. PMID 9655678</ref>։

Այս հորմոնի ազդեցությունը տատանվում է տարբեր ազդեցություններից։ Օրինակ, հասուն արու առնետների մոտ այն թուլացնում է քաղցի զգացողությունը, բայց այն ավելի թույլ է ազդում, քան երիտասարդների, և ավելի շատ թույլ, քան էգերի մոտ։մոտ<ref>Kobelt P, Tebbe JJ, Tjandra I, Stengel A, Bae HG, Andresen V et al. (March 2005). "CCK inhibits the orexigenic effect of peripheral ghrelin". Am. J. Physiol. Regul. Integr. Comp. Physiol. 288 (3): R751–8. doi:10.1152/ajpregu.00094.2004. PMID 15550621</ref>։