«Ռուս-թուրքական պատերազմ (1877-1878)»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
Տող 175.
 
Վախենալով ռուսական ազդեցության մեծացումից Բալկաններում` [[Մեծ տերություններ]]ը հետագայում պայմանագիրը վերափոխեցին [[Բեռլինի կոնգրես (1878)|Բեռլինի կոնգրես]]ում: Հիմնական փոփոխությունը Բուլղարիայի բաժանումն էր, որով Մեծ տերությունները ցանկանում էին կանխել նոր հզոր սլավոնական պետության ստեղծումը: Բուլղարիան բաժանվեց հյուսիսային և արևելյան մասերի, որոնք դարձան իշխանություններ (Բուլղարիա և Արևելյան Ռումելիա) տարբեր կառավարիչներով, իսկ Մակեդոնիա տարածաշրջանը, որ Սան Ստեֆանոյի պայմանաֆրով պետք է կազմեր Բուլղարիայի մաս, անցավ Օսմանյան կայսրության ուղիղ վերահսկողության ներո<ref>L.S. Stavrianos, ''The Balkans Since 1453 '' (1958) pp 408-12.</ref>:
 
===Բուլղարիայի մուսուլման և քրիստոնյա բնակչության վրա ազդեցություն===
[[Պատկեր:Turkish refugees sumla1877 wiki.jpg|thumb|250px|Թուրք փախստականները [[Տարնովո]]յից գնում են [[Շումենի ուղղությամբ]]]]
[[Պատկեր:Klane na Stara Zagora.JPG|thumb|250px|[[Ստարա Զագորա]]յում սպանված բուլղարացիների ոսկորները]]
[[Պատկեր:Carol Popp de Szathmáry - Cerchez călare.jpg|thumb|250px|Չերքեզ ձիավորը Ռուս-թուրքական պատերազմի ժամանակ]]
Մուսուլմանական խաղաղ բնակչության կորուստները պատերազմի ժամանակ հաճախ հաշվվում են տասնյակ հազարների<ref>{{Citation | title = Genocide in the Age of the Nation State: The rise of the West and the coming of genocide | first = Mark | last = Levene | year = 2005 | url = https://books.google.com/books?id=3PsLXeDflfMC&pg=PA225&dq=muslims++1878+bulgaria+%22tens+of+thousands%22&hl=en&ei=tn89TdzJCY72sgaRttHzBg&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=7&ved=0CD8Q6AEwBg#v=onepage&q=muslims%20%201878%20bulgaria%20%22tens%20of%20thousands%22&f=false | page = 225}}.</ref>: Կոտորոծների կազմակերպիչների մասով պատմաբանները վիճելի են համարում: Ամերիկացի պատմաբան [[Ջաստին Մակարտի (Ամերիկացի պատմաբան)|Ջաստին Մակարտի]]ն գտնում է որ կազմակերպիչներն են ռուս զինվորները, կազակները, ինչպես նաև բուլղարացի կամավորները<ref name="McCarthy, J. 2001, p. 48">{{Citation | last = McCarthy | first = J | title = The Ottoman Peoples and the end of Empire | year = 2001 | page = 48 | publisher = Oxford University Press}}.</ref>, մինչդեռ [[Ջեյմս Ջ. Ռեյդ]] գտնում է, որ հիմնական զորերը եղել են [[չերքեզներ]]ը և մեղավորները կարող են լինել Օսմանյան բանակից{{Sfn | Reid | 2000 | pp = 42–43}}: Ըստ [[Ջոն Ժոզեֆ (ակադեմիկոս)|Ջոն Ժոզեֆ]]ի ռուս զինվորները հաճախ կոտորել են մուսուլման գյուղացիներին, որպեսզի նրանք չխանգարեն զորքի մատակարարմանը և տեղաշարժին: [[Հարմանլիի կոտորած|Հարմանլիի ճակատամարտ]]ը ուղեկցվեց մահմեդական խաղաղ բնակչության նկատմամբ վրեժով, որի ժամանակ մեծ թվով մահմեդական քաղաքացիներ հարձակման ենթարկվեցին Ռուսական բանակի կողմից, արդյունքում սպանվեցին հազարավորները և նրանց գույքը բռնագրավվեց<ref>{{Citation | title = The Congress of Berlin and after | first = William Norton | last = Medlicott | page = 157}}</ref><ref>{{Citation | title = Muslim-Christian Relations and Inter-Christian Rivalries in the Middle East | first = John | last = Joseph | page = 84 | year = 1983}}.</ref>: ''Daily News''-ի լրագրողները զեկուցեցին, որ ըստ ականատեսների, ռուս զինվորները հրկիզել են հինգ թուրքական գյուղ, որպեսզի խուսափեն տարածաշրջանում թուրքերի պարտիզանական պայքարիզ{{Sfn | Reid | 2000 | p = 324}}:
 
Ըստ [[Էռջեյ Կրամպտոն]]ի փախստականների թիվը 130.000 էր<ref>{{Citation | last = Crampton | first = RJ | title = A Concise History of Bulgaria | year = 1997 | publisher = Cambridge University Press | ISBN = 0-521-56719-X | page = 426}}.</ref>: [[Ռիչարդ Կ. Ֆրուկտ]]ը համարում էր որ պատերազմից հետո մնաց մահմեդական բնակչության միայն կեսը (700,000), 216.000-ը սպանվեցին, մնացածը արտագաղթեցին<ref>{{Citation | title = Eastern Europe | first = Richard C | last = Frucht | page = 641 | year = 2005}}.</ref>: [[Դուգլաս Արտուր Հովարդ]]ը գտնում էր, որ պատերազմից առաջ Բուլղարիայում ապրող մոտ 1.5 միլիոն մահմեդական բնակչության, որոնց մեծ մասը թուրքեր էին, կեսը անհետացավ: 200.000-ը մահացան, մնացածը հավանաբար բնակություն հաստատեցին Օսմանյան կայսրության մյուս տարածքներում:<ref>{{Citation | title = The history of Turkey | first = Douglas Arthur | last = Howard | page = 67 | year = 2001}}</ref>:
 
== Տես նաև ==