Վիքիպեդիա

«Գեղարվեստական շրջիկ ցուցահանդեսների ընկերություն»–ի խմբագրումների տարբերություն

Դիտել պատմությունը
← Նախորդ տարբՀաջորդ տարբ →
Content deleted Content added
ՎիզուալԵլատեքստ
Հետ է շրջվում 4527980 խմբագրումը, որի հեղինակն է՝ 212.73.65.135 (քննարկում) մասնակիցը
չ չտողադարձվող բացատը (։Դ Non-breaking space) փոխարինում եմ սովորականով։ oգտվելով ԱՎԲ
Տող 20.
 
=== Պերեդվիժնիկներ===
[[Պատկեր:Peredvizhniki.jpg|thumb|400px|Գեղարվեստական շրջիկ ցուցահանդեսների ընկերության անդամները (1886  թ.)․ նստած են (ձախից աջ)՝ [[Սերգեյ Ամմոսով]], [[Ալեքսանդր Կիսիլյով]], [[Նիկոլայ Նևրև]], [[Վլադիմիր Մակովսկի]], [[Ալեքսանդր Լիտովչենկո]], [[Իլարիոն Պրյանիշնիկով]], [[Կիրիլ Լեմոխ]], [[Իվան Կրամսկոյ]], [[Իլյա Ռեպին]], Իվանով (ծառայող ընկերության վարչությունում), [[Նիկոլայ Մակովսկի]], կանգնած են (ձախից աջ)՝ [[Գրիգորի Մյասոեդով]], [[Կոնստանտին Սավիցկի]], [[Վասիլի Պոլենով]], [[Եֆիմ Վոլկով]], [[Վասիլի Սուրիկով]], [[Իվան Շիշկին]], [[Նիկոլայ Յարոշենկո]], [[Պավել Բրյուլով]], [[Ալեքսանդր Բեգգրով]]]]
Մոսկվայի ու Սանկտ Պետերբուրգի նկարիչների՝ շրջիկ ցուցահանդեսների կազմակերպման միջոցով համախմբելու գաղափարն առաջ է քաշվել մոսկվացի նկարիչների նամակում<ref group="Ն․">Գրիգորի Մյասոեդով, Վասիլի Պերով, Իվան Կամենև, Ալեքսեյ Սավրասով, Վլադիմիր Շերվուդ (հետագայում ընկերության անդամ չի դարձել), Իլարիոն Պրյանիշնիկով։</ref><ref name="multiple">Товарищество передвижных художественных выставок. Письма и документы. Издательство «Искусство», Москва, 1987. Т. 1, 2.</ref>՝ ուղղված Սանկտ Պետերբուրգի նկարիչների արտելի անդամներին։ Վերջիններս, բացառությամբ Իվան Կրամսկոյի ու Կիրիլ Լեմոխի, Ընկերության ստեղծման գաղափարը չեն ընդունել, սակայն Սանկտ Պետերբուրգի այլ նկարիչներ, ովքեր արտել էին գնում «հինգշաբթիներին», այդ առաջարկն ընդունել են մեծ խանդավառությամբ։ 1870  թվականի սեպտեմբերին Ընկերության հիմնադիրները (17 մարդ<ref name="multiple" />) դիմում են ներկայացնում ներքին գործերի նախարար Ալեքսանդր Տիմաշևին՝ խնդրելով հաստատել Ընկերության կանոնադրության նախագիծը։ 1870  թվականի նոյեմբերին կանոնադրությունը հաստատվում է։ Նրա §  1-ով հայտարավում էր․ «Ընկերությունը նպատակ ունի կայսրության բոլոր քաղաքներում կազմակերպել գեղարվեստական շրջիկ ցուցահանդեսներ՝ ձգտելով ա) գավառների բնակչությանը հնրավորություն ընձեռել ծանոթանալ ռուսական արվեստին, բ) հասարակության մեջ զարգացնել սերը դեպի արվեստը, գ) նկարիչների համար հեշտացնել նրանց նկարների վաճառահանումը»։ Կանոնադրության մեջ նշված էր, որ Ընկերության գործերը ղեկավարում է ընդհանուր խորհուրդը<ref name="multiple" /><ref group="Ն․">Վարչությունը կազմված է երկու բաժիններից (մոսկովյան և պետերբուրգյան), այն ուներ հինգ անդամ ու մեկ անդամության թեկնածու (մեկ տարով)։ Առաջին վարչության (1871 թվական) անդամ են ընտրվում Գեն, Մյասոեդովը, Մ․ և Ի․ Կլոդտները, Պերովը, Կրամսկոյը, անդամության թեկնածու՝ Պրյանիշնիկովը։</ref>, որտեղ բոլոր հարցերը որոշվում են քվերակությամբ (որոշումն ընդունվում է ձայների մեծամասնությամբ), ընկերության անդամ ընդունվում է ընդհանուր ժողովի ժամանակ անցկացվող քվեարկությամբ։ Կանոնադրությունն անփոփոխ է մնում 18 տարի՝ մինչև 1890 թվականի ապրիլը, երբ ընդունվում է նոր կանոնադրությունը, որում զգալիորեն սահմանափակվում են որոշումների ընդունման դեմոկրատական սկզբունքները<ref name="multiple" /><ref group="Ն․">Ստեղծվում է Ընկերության խորհուրդը, որին էլ վերապահվում է Ընկերության բոլոր գործերի ղեկավարությունը։ Խորհրդի ցկյանս անդամներ էին միայն հիմնադիր անդամները։</ref>։
 
Ընկերության առաջին ցուցահանդեսն բացվել է [[1871 թվական]]ի նոյեմբերի 29-ին Պետերբուրգում՝ Գեղարվեստի ակադեմիայի շենքում։ Ցուցահանդեսում ներկայացվել են 16 նկարիչների աշխատանքներ<ref group="Ն․">Վ. Ամմոնի, Ս. Ամմոսովի, Ա. Բոգոլյուբովի, Ն. Գեի, Կ. Գունի, Լ. Կամենևի, Ֆ. Կամենսկու, Մ. Կլոդտի, Ի. Կրամսկոյի, Վ. Մաքսիմովի, Գ. Մյասոեդովի, Վ. Պերովի, Ի. Պրյանիշնիկովի, Ա. Սավրասովի, Ի. Շիշկինի, Մ. Կլոդտի աշխատանքները:</ref><ref name="multiple" />: Պետերբուրգից հետո ցուցահանդեսն անցկացվել է [[Մոսկվա]]յում, [[Կիև]]ում և [[Խարկով]]ում: Ընդհանուր առմամբ ցուցադրվել է 20 նկարչի 82 աշխատանք։ Ցուցահանդեսում մեծ հաջողություն են ունեցել [[Ալեքսեյ Սավրասով]]ի «[[Սերմնագռավները վերադարձան]]» և Նիկոլայ Գեի [http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/50/Peter_the_Great_Interrogating_the_Tsarevich_Alexei_Petrovich.jpg «Պետրոս I-ը հարցաքննում է արքայազն Ալեքսեյ Պետրովիչին Պետերհոֆում»] նկարները, Մարկ Անտոկոլսկու [http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/0/0f/Ivan_IV_by_Antokolsky_by_shakko_01.jpg «Իվան Ահեղ»] քանդակը։ Ցուցահանդեսը հաջողություն է ունենում<ref group="Ն․">Ցուցահանդեսի այցելուների թիվը հասնում է 30 հազարի, նկարների վաճառքի ընդհանուր գումարը կազմում է 23 հազար ռուբլի:</ref><ref name="multiple" /> և դառնում է նշանակալի իրադարձություն Ռուսաստանի մշակութային կյանքում։ Պերեդվիժնիկների արվեստը մեծ ժողովրդականություն էր վայելում Ռուսաստանի բնակչության շրջանում։ Պերեդվիճնիկների արվեստի զարգացման գործում մեծ դեր են ունենում հասարակական գործիչ, արվեստի հետազոտող և քննադատ Վլադիմիր Ստասովը, հավաքորդ և մեկենաս [[Պավել Տրետյակով]]ը, ով գնել է պերեդվիժնիկների աշխատանքները [[Տրետյակովյան պատկերասրահ]]ի համար՝ դրանով իսկ նյութական ու բարոյական աջակցություն ցուցաբերելով նկարիչներին։ Պերեդվիժնիկների բազմաթիվ նկարներ ստեղծվել են Պավել Տրետյակովի պատվերով։
 
Իր կեսդարյա գոյության ընթացքում ընկերությունն անցկացրել է 47<ref>[http://tphv.ru/exhibitions.php Список передвижных выставок Товарищества на сайте ТПХВ.РУ]</ref> շրջիկ ցուցահանդես։ Ամենամյա ցուցահանդեսներից բացի ընկերությունը զուգահեռ ցուցահանդեսներ է կազմեկերպել նաև այն քաղաքներում, որտեղ չեն հասել հիմնական ցուցահանդեսները։ Այդ ցուցահադեսներում ներկայացվել են պերեդվիժնիկների այն նկարները, որոնք չեն վաճառվել հիմնական ցուցահանդեսների ընթացքում։ Այդ պատճառով էլ նման ցուցահանդեսներ կազմակերպվում էին այն ժամանակ, երբ հավաքվում էին անհրաժեշտ քանակի նկարներ։ Զուգահեռ ցուցահանդեսների անցկացման աշխարհագրությունն ավելի ընդարձակ էր, քան հիմնական ցուցահանդեսներինը։ Այսպես, առաջին զուգահեռ ցուցահանդեսը<ref group="Ն․">Առաջին զուգահեռ ցուցահանդեսը բացվել է 1886  թվականի օգոստոսին Նիժնի Նովգորոդում և ավարտվել [[1888]] թվականի ապրիլին Վիտեբսկում:</ref> ներկայացվել է Ռուսաստանի 12 քաղաքներում<ref group="Ն․">[[Նիժնի Նովգորոդ]], [[Կազան]], [[Սամարա]], [[Պենզա]], [[Տամբով]], [[Միչուրինսկ|Կոզլով]], [[Վորոնեժ]], [[Նովոչերկասկ]], [[Ռոստով]], [[Տագանրոգ]], [[Եկատերինոսլավլ]] և [[Կուրսկ]]:</ref>:
 
Պերեդվիժնիկների ընկերությունը ծաղկում ապրեց հատկապես [[1870]]-[[1880]]-ական թվականներին։
Տող 138.
 
== Գրականություն ==
# Товарищество Передвижных Художественных Выставок. Письма и документы. 1869—1899  гг. Книги 1, 2. Издательство 'Искусство', Москва, 1987
# [http://sovencyclopedia.ru/?aid=57457 Передвижники] // Большая советская энциклопедия
# Лазарев С. Е., Курдюмов О. Г. Церковный раскол XVII века в произведениях русской живописи // Научные ведомости Белгородского государственного университета. Серия «История. Политология». 2015. № 19 (216). Выпуск 36. С. 77–83.
Տող 145.
* [http://tphv.ru/ ТПХВ (Передвижники)] на сайте ТПХВ.РУ {{ref-ru}}
* [http://rusart.virtbox.ru История Товарищества передвижных художественных выставок] {{ref-ru}}
* [http://www.tphv-history.ru/books/peredvizhniki-i-nacionalnye-shkoly.html Н.  А.  Езерская. «Передвижники и национальные художественные школы народов России»]
* [https://docs.google.com/viewer?a=v&q=cache:kiLBSKl8lNIJ:www.gelos.ru/institute/library/arh/peredvizniki.doc+&hl=ru&gl=ua&pid=bl&srcid=ADGEESiEslL9zPsquD1MyFqluHzMvT_R5JVH5XQKsuR6wqJ-AAWi-iN5sgYPumn9CfYQJJkL2R3JVAgq4t-g0zho2WOulGt-bR9fTRFVg_-Tejam14PTLn5iWt9pxhsEw3j1iTTj9LX-&sig=AHIEtbQL4PQRNuvojVRr-rPazUgtI57fMg Передвижники] <small>docs.google.com</small>
 
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/wiki/Գեղարվեստական_շրջիկ_ցուցահանդեսների_ընկերություն» էջից