«Դունտինհու»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
No edit summary
Տող 51.
== Անվանում ==
 
[[Հուբեյ]] և Հունան նահանգների անվանումները կապված են այս լճի հետ․ «հուբեյ» [[չինարեն]] նշանակում է «լճի հյուսիս», իսկ «հունան»՝ «լճի հարավ»։
 
== Աշխարհագրություն ==
 
Ներկայումս Դունտինը Պոյանհուից[[Պոյանհու]]ից հետո Չինաստանում մեծությամբ երկրորդ [[քաղցրահամ լիճնլիճ]]ն է։ Հուլիսից սեպտեմբեր ընկած ժամանակահատվածում Յանցզին լցվում է՝ շատ մեծացնելով լճի մակերեսը (սովորական 2820 կմ² չափսից այն կարող է հասնել մինչև 20 հազար կմ²)։ Լիճը սնվում է ևս չորս գետերի ջրից՝ [[Սյանցզյան]], [[Ցզի]], [[Յուան]] և Լիշուի։[[Լիշուի]]։
 
== Մշակույթ և առասպելաբանություն ==
 
Դունտին լճի շրջանը հաճախ հիշատակվում է [[Չինաստանի պատմություն|Չինաստանի պատմության]] և [[Չինական գրականություն|գրականության]] մեջ։ Ասվում է, որ վիշապ-նավակների մրցավազքը ծնվել է հենց լճի արևելյան ափին՝ որպես տոն՝ ի հիշատակ բանաստեղծ Ցյույ Յուանի (մ․թ․ա 340-278), որը ինքնասպան է եղել լճի վտակներից մեկում։
 
Լճի կենտրոնում տեղակայված Ցզյունշան ({{lang-zh|君山}}) գետը նախկինում ծառայել է որպես մեկուսության դասուսականության[[Դաոսականություն|դաոսականության]] վայր, ինչպես նաև այն հայտնի է [[դեղին թեյիթեյ]]ի իր տեսակով։
 
Սյաո և Սյան գետերի լեռնային լանդշաֆտը հաճախ հիշատակվում է չինական պոեզիայում։ [[Սուն կայսրություն|Սուն կայսրության]] ժամանակ ընդունված էր շրջանի բնապատկերները ներկայացնել 8 տեսարաններով, որոնք հաճախ կոչվում էին Սյաո և Սյան գետերի ութ բնատեսարան ({{lang-zh|瀟湘八景}})<ref>[http://www.ecoethics.ru/b76/20.html Японская школа художников дикой природы]</ref>։ Այս ավանդույթը տարածվել է նաև Ճապոնիայում[[Ճապոնիա]]յում, որտեղ այլ հայտնի վայրեր սկսեցին պատկերվել Սյաո և Սյան գետերի հետ։
 
== Էկոլոգիա ==
Լճի շրջակայքում կեղակայված արդյունաբերական ձեռնարկությունների կողմից ցեխի և թափոնների շարունակական անվերահսկելի լցման պատճառով (թղթի արտադրության 101 գործարան<ref>[http://www.epochtimes.ru/content/view/8787/4/ Экологический кризис озера Дунтин]</ref>) լրջորեն խաթարվել է լճի էկոհամակարգը[[էկոհամակարգ]]ը, լրջորեն վատթարացել է լճի որակը։ Նվազել է ջրլող թռչունների և լճի ձկների թվաքանակը։
 
2007 թվականին մտահոգություններ են ի հայտ եկել, որ լճում բնակվող անփետուր ծովային խոզերըծովախոզերը կարող են կիսել գետային դելֆինի վերացած տեսակի ճակատագիրը։ Չինաստանում ընդհանուր ապրում է ծովային ծոզերիծովախոզերի տեսակի մոտավորապես 1400 առանձնյակ, որից 700-900-ը բնակվում է Յանցզի գետում, իսկ մնացած 500-ը՝ Պոյանհու և Դունտին լճերում։
բնակվում է Յանցզի գետում, իսկ մնացած 500-ը՝ Պոյանհու և Դունտին լճերում։
 
Առանձնյակների թվաքականը 2007 թվականին 1997 թվականի համեմատած կրճատվել է 2 անգամ և շարունակում է կրճատվել տարեկան 7,3 % արագությամբ։
Տող 75 ⟶ 74՝
Ծովախոզերի համար անբարենպաստ գործոններ են լճում ինտենսիվ նավարկությունն ու ավազի արդյունահանումը<ref>[http://www.chinadialogue.net/article/show/single/en/839-Poyang-Lake-saving-the-finless-porpoise Спасение беспёрых морских свиней] {{ref-en}}</ref>։
 
2007 թվականին Յանցզի գետում ջրհեղեղից հետո շուրջ 2 մլրդ [[մկներ|մուկ]] ստիպած լքել են կղզին։ Արդյունքում նրանք մեծ վնաս են հասցրել աճեցվող մշակաբույսերին<ref>[http://www.physorg.com/news103199287.html www.physorg.com — 2 Billion Chinese Mice Overrun Lake Area]</ref>։
 
2005 թվականին մեկնարկեց լճի կենսոլորտի վերականգման նորվեգաչինական ծրագիրը։ Չինաստանի կառավարությունը պնդում է, որ Դունտին լճի էկոլոգիան կվերականգնվի 5-10 տարվա ընթացքում<ref>[http://www.mwr.gov.cn/english/20070928/87014.asp «Lake back to health in 5 to 10 years»] (на сайте Министерство водных ресурсов Китая) {{ref-en}}</ref>։
 
== Ծանոթագրություններ ==