«Մարդու առնանդամ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
չ Revent (քննարկում) մասնակցի խմբագրումները հետ են շրջվել CommonsDelinker մասնակցի վերջին տարբերակին։
չNo edit summary
Տող 1.
'''Առնանդամ''', արական արտաքին [[Միզասեռական համակարգ|սեռական օրգան՝]] երկակի ֆիզիոլոգիական ֆունկցիայով ([[Սեռական հարաբերություն|սեռական հարաբերության]] ժամանակ [[սերմնահեղուկ|սերմնահեղուկի]] արտադրություն և [[միզապարկ|միզապարկից]] [[մեզ|մեզի]] հեռացում): Կազմված է խորշիկային մարմիններից:
{{անաղբյուր}}
== Կառուցվածք ==
Առնանդամի մեջ տարբերակում են գլխիկ ([[լատիներեն]]՝ ''glans pénis''), մարմին կամ բուն ([[լատիներեն]]՝ ''córpus pénis'') և հիմք ([[լատիներեն]]՝ ''rádix pénis''
 
Բունը բաղկացած է անձավային և սպունգային մարմիններից։ Անձավային և սպունգային մարմինները պատված են հաստ սպիտակուցային թաղանթով և առաջացնում են շատ փոքր խոռոչներ՝ «անձավիկներ» կամ լակուններ ([[լատիներեն]]՝ ''cavérnae'')։ Անձավային մարմինները տեղակայված են ծայրերին, 1 սպունգային մարմինը՝ նրանց միջև՝ հարելով ստորին մակերեսին։ Նրա մեջ է գտնվում [[միզուղի|միզուղու]] ծայրը՝ ուրերտան ([[լատիներեն]]՝ ''urertha'').։ Սպունգաձև մարմինը ավարտվում է առնանդամի ծայրին գտնվող կոնաձև գոյացությամբ՝ գլխիկով։
'''Առնանդամ''' ('''սեռական անդամ''', '''փենիս'''), արական սեռի [[մարդ]]ու [[սեռական օրգան]]ն է։ Առնանդամը կատարում է [[միզարտաթորում|միզարտաթորման]], [[սեռական հարաբերություն|սեռական հարաբերության]] (այդ թվում վերարտադրման) գործառույթներ։
 
Գլխիկը սերտաճած է անձավային մարմինների հետ՝ առաջացնելով հաստացում։ Այն պատված է նուրբ մաշկով, որի մանր գեղձերը արտադրում են [[սմեգմա]]։ Գլխիկը հարուստ է նաև լակուններով, որոնք էրեկցիայի ժամանակ լցվում են արյամբ և, հետևաբար, մեծանում ծավալով, և [[նյարդային վերջավորություններովվերջավորություններ]]ով, որոնք այն դարձնում են մարմնի ամենազգայուն մասերից մեկը։
== Կառուցվածքը ==
Առնանդամի մեջ տարբերակում են գլխիկ ([[լատիներեն]]՝ glans pénis), մարմին կամ բուն ([[լատիներեն]]՝ córpus pénis) և հիմք ([[լատիներեն]]՝ rádix pénis)։
 
Բունը բաղկացած է անձավային և սպունգային մարմիններից։ Անձավային և սպունգային մարմինները պատված են հաստ սպիտակուցային թաղանթով և առաջացնում են շատ փոքր խոռոչներ՝ «անձավիկներ» կամ լակուններ ([[լատիներեն]]՝ cavérnae)։ Անձավային մարմինները տեղակայված են ծայրերին, 1 սպունգային մարմինը՝ նրանց միջև՝ հարելով ստորին մակերեսին։ Նրա մեջ է գտնվում միզուղու ծայրը՝ ուրերտան ([[լատիներեն]]՝ urertha). Սպունգաձև մարմինը ավարտվում է առնանդամի ծայրին գտնվող կոնաձև գոյացությամբ՝ գլխիկով։
 
Գլխիկը սերտաճած է անձավային մարմինների հետ՝ առաջացնելով հաստացում։ Այն պատված է նուրբ մաշկով, որի մանր գեղձերը արտադրում են [[սմեգմա]]։ Գլխիկը հարուստ է նաև լակուններով, որոնք էրեկցիայի ժամանակ լցվում են արյամբ և, հետևաբար, մեծանում ծավալով, և նյարդային վերջավորություններով, որոնք այն դարձնում են մարմնի ամենազգայուն մասերից մեկը։
 
Առնանդամի արյան անոթների հատուկ կառուցվածքի շնորհիվ արյունը սեռական դրդման ժամանակ լցվում է խորշիկային մարմիններ, որի հետևանքով էլ առնանդամը պնդանում է և լարվում ([[էրեկցիա]]):
=== Ծայրային թլիպ ===
Առնանդամի գլխիկի ազատ ծայրին գտնվում է [[միզուկ|միզուկի]] արտաքին բացվածքը: Առնանդամը ծածկող մաշկը գլխիկի հիմքի մոտ առաջացնում է ազատ ծալք՝ [[ծայրային թլիպ]], գլխիկի և ծայրային թլիպի միջև մնում է ճեղքային խոռոչ: Ծայրային թլիպի երկարությունը և խոռոչի մեծությունն անհատականորեն փոփոխական են: Մինչև 10 տարեկան տղաների ծայրային թլիպը լրիվ ծածկում է գլխիկը: Ծայրային թլիպի ներքին մակերևույթին տեղադրված են ճարպագեղձեր, որոնց արտազատուկը ծայրային թլիպի և առնանդամի գլխիկի էպիթելային բջիջների հետ գոյացնում է թլիպաճարպ ([[սմեգմա]]):
== Չափերը ==
Հասուն տղամարդու մոտ հանգստի վիճակում տատանվում են 7-10, էրեկցիայի վիճակում՝ 12-18 սմ. սա նշանակում է, որ նրա չափսերը համապատասխանում են կնոջ [[հեշտոց|հեշտոցի]] չափերին։ Չգրգռված վիճակում տարբեր անձանց մոտ առնանդամների չափերի տարբերությունները մասնակիորեն չեզոքացվում են էրեկցիայի ժամանակ, երբ կարճ առնանդամի հարաբերական երկարացումը լինում է ավելի շատ, քան երկարինը։
 
== Տես նաև ==
Տող 22.
[[Կատեգորիա:Տղամարդու սեռական օրգաններ]]
 
{{ՀԲՀ}}
[[ang:Pintel]]
[[be-x-old:Чэлес]]
[[cs:Lidský penis]]
[[de:Penis des Menschen]]
[[es:Pene humano]]
[[fa:کیر انسان]]
[[fr:Pénis humain]]
[[id:Penis manusia]]
[[ms:Zakar manusia]]
[[pnb:لن]]
[[ru:Мужской половой член]]
[[tl:Titi ng tao]]
[[tr:İnsan penisi]]
[[vi:Dương vật người]]
[[wa:Vé (antomeye)]]